Jacek Świdziński i "Festiwal". Pierwszy komiks z Paszportem Polityki

Festiwal Młodzieży, który odbył się w Polsce w 1955 roku, czyli tuż przed "odwilżą", był wyjątkowym wydarzeniem w historii PRL. - Postanowiłem ugryźć ten temat z wielu stron i opowiedzieć o odczuwaniu świata na moment przed eksplozją - mówi Jacek Świdziński, autor komiksu i laureat Paszportów Polityki 2023 w kategorii Książka. 

Kadr z komiksu "Festiwal"

Foto: Jacek Świdziński, źr. materiały wydawnictwa Kultura Gniewu

• Jacek Świdziński jest kulturoznawcą i twórcą powieści graficznych.
• Na pomysł komiksu o Festiwalu Młodzieży, który odbył się w Polsce w 1955 roku, wpadł, gdy pracował w warszawskiej Zachęcie. 
• To wszystko tak mnie zafascynowało, że postanowiłem ugryźć temat z wielu różnych stron. Dlatego "Festiwal" jest wielowątkowy - mówi autor. 
• Za komiks "Festiwal" Jacek Świdziński otrzymał Paszport Polityki 2023.

Kim jest Jacek Świdziński?

Jacek Świdziński jest kulturoznawcą i członkiem grupy komiksowej Maszin. Zajmuje się robieniem komiksów, teorią obrazu i narratologią wizualną. W wydawnictwie zatytułowanym "Festiwal" autor m.in. "Zdarzenia. 1908" czy "Powstania - filmu narodowego" tworzy pełen ruchu i rytmu pejzaż lata 1955 roku. Wtedy to w Polsce odbył się Festiwal Młodzieży - impreza, która w historii PRL-u stała się wydarzeniem wyjątkowym, bo na moment uchyliła drzwi do niedostępnego wówczas, zachodniego świata.

Posłuchaj

12:04 CZWÓRKA Pierwsze slysze - komiks 24.01.2024.mp3 Laureat Paszportu Polityki 2023 Jacek Świdziński o komiksie "Festiwal" (Pierwsze słyszę/Czwórka)

Komiks z Archiwum Akt Nowych

- Festiwal przychodził do mnie różnymi ścieżkami - wspomina autor komiksu. - Kiedyś pracowałem w galerii Zachęta w Warszawie jako asystent kuratora. Współpracowałem m.in. z Joanną Kordiak, która robiła wystawę o ludowości w polskiej sztuce, i w trakcie wyszukiwania materiałów trafiłem na tę imprezę. Wyciągnąłem z Archiwum Akt Nowych teczki i doszedłem do wniosku, że Festiwal Młodzieży jest tak ciekawym wydarzeniem, że zasługuje na odrębną opowieść. 

Rozmówca Kamila Jasieńskiego podkreśla, że zawsze interesowała go Warszawa lat 50. XX wieku, a festiwal z 1955 roku był niemalże ekscesem kulturowym. Do stolicy przyjechało wówczas kilkadziesiąt tysięcy ludzi ze 114 państw.

Polskie "lato miłości"

- To była pierwsza tak duża impreza zorganizowana dla młodzieży w Polsce. Część ludzi, która w niej uczestniczyła (wyjazdy na festiwal odbywały się w turnusach), po raz pierwszy była w Warszawie. Co więcej - miała okazję spotkać się z rówieśnikami z innych krajów i spędzić z nimi czas. Nie tylko na oficjalnych wydarzeniach, ale też później, na przykład w parkach - opowiada  Jacek Świdziński. - Nawiązywały się przyjaźnie, romanse. Udział w Festiwalu Młodzieży w dużej mierze miał wpływ na to, kim stali się ci ludzie w przyszłości. I chyba nikt nie wspomina tej imprezy źle. Może oprócz Romana Polańskiego, który trafił wówczas do aresztu.

Zobacz także:

• Paszporty Polityki 2023. Marta Nadolle wyróżniona w kategorii Sztuki Wizualne
• Jakub Rużyłło, scenarzysta "1670": to nie jest serial komnatowy

- To wszystko tak mnie zafascynowało, że postanowiłem ugryźć temat z wielu różnych stron. Dlatego "Festiwal" jest wielowątkowy  - dodaje gość Czwórki. - To komiks o odczuwaniu świata na moment przed eksplozją, nawet jeśli nikt z początku nie zauważy, że do niej doszło.

Paszporty Polityki 2023. Pierwsze wyróżnienie dla powieści graficznej

Za "Festiwal" Jacek Świdziński otrzymał Paszport Polityki 2023 w kategorii Książka. To pierwsze w historii tej nagrody wyróżnienie przyznane powieści graficznej. - Dla mnie komiks jest literaturą, więc nie dopatruję się w tym wydarzeniu aż takiej wyjątkowości, ale bardzo się cieszę, że to mi się przytrafiło - mówi gość Czwórki. - Mam też nadzieję, że mój Paszport przełoży się na popularność komiksu w Polsce i na odbiór tego gatunku przez tzw. poważne media. Jeśli tak się stanie, będzie mnie rozpierać duma. 

***

Tytuł audycji: Pierwsze słyszę

Prowadzi: Kamil Jasieński

Gość: Jacek Świdźiński (autor komiksów, laureat Paszportu Polityki 2024)

Data emisji: 19.01.2024

Godzina emisji: 9.15

kul

kor-wm