"Zoe" to pierwsza nazwana fala gorąca w historii

Ostatnia aktualizacja: 29.08.2022 09:05
Od lat swoje nazwy otrzymują huragany, cyklony czy burze tropikalne. Naukowcy zaproponowali, by nazywać również fale upałów, co ma pomóc w edukacji nt. skutków takich zjawisk i sposobów radzenia sobie z nimi. Pierwsza swoją nazwę otrzymała fala gorąca, która dotknęła Sewillę. Zoe grzała Hiszpanów od 24 do 27 lipca 2022 r. 
Fale upałów to zjawisko, które dotyka nas coraz częściej
Fale upałów to zjawisko, które dotyka nas coraz częściejFoto: Shutterstock / Quality Stock Arts

W odpowiedzi na dramatyczny wzrost liczby fal gorąca na świecie fundacja Arsht-Rock zainicjowała projekt The Heat Action Platform. Jego organizatorzy chcą edukować o konsekwencjach wzrostu temperatury na świecie. Planują zwrócić uwagę zarówno na społeczne, jak i ekonomiczne efekty fal gorąca oraz na to, jak się przed nimi chronić i jak im przeciwdziałać. Fundacja chce nazywać poszczególne okresy gorąca, po to by były one traktowane jak inne groźne anomalie pogodowe, np. huragany i burze tropikalne, które od lat otrzymują swoje imiona. System kategoryzacji i nazewnictwa wprowadzony w Sewilli będzie nadawał imiona falom gorąca w kolejności alfabetycznej, zaczynając od ostatniej litery. 

40-stopniowa temperatura utrzymywała się w Sewilli, na Półwyspie Iberyjskim, przez ponad dwa tygodnie. Najgorętszy jej okres przypadł między 24 a 27 lipca. Fala gorąca, która w trakcie tych czterech dni dotknęła hiszpańskie miasto, została nazwana Zoe.

- Nadawanie tych imion ma zwrócić uwagę na to, że ta fala upałów może być bardzo rozległa, głęboka i mająca duże konsekwencje społeczno-ekonomiczne - mówi Szymon Ogórek, synoptyk z Instytutu Gospodarki Wodnej. - Nazewnictwo fal upałów dotyczy tylko tych największych fal. Nie oznacza to jednak, że przed Zoe dużych fal upałów nie było - dodaje. 


Posłuchaj
04:10 czwórka pierwsze słyszę 29.08.2022.mp3 Fale upałów otrzymają imiona - ma to zwrócić uwagę na ten poważny problem (Pierwsze słyszę/Czwórka)

 

Wcześniej nazwy imienne były tworzone dla bardziej spektakularnych wydarzeń. - Wśród nich można wymienić głębokie niże, z którymi związane były gwałtowne burze lub bardzo porywisty wiatr - opowiada synoptyk w rozmowie z Weroniką Puszkar. - Rekordowe fale upałów miały już miejsce na kontynencie europejskim, np. ta z 2003 roku głównie dotknęła Europę Zachodnią, czy z 2010 roku w Europie Wschodniej. Wtedy nie było jeszcze inicjatywy nadawania im nazw. To wcale nie znaczy, że te fale upałów były słabsze. Też przełożyły się na bardzo dużą liczbę zgonów - szacuje się, że było to 50-70 tys. osób, w każdej z fal - dodaje. 

Andaluzyjski skwar

Hiszpania, która nazwała falę ciepła, wprowadza także zasady np. korzystania z wody w związku z suszą, do której ekstremalne upały się przyczyniają. 

- W Andaluzji zostały wyłączone np. prysznice na plażach - opowiada Roksana Guillen Ortega, mieszkanka Hiszpanii. Głównie w tym regionie upał był największym problemem. Jego mieszkańcy odczuwali braki wody. Wprowadzono racjonalizację tego zasobu do 200 litrów dziennie na mieszkańca. W górskich miejscowościach zapowiedziano, żeby w ogóle nie podlewać upraw. W tym roku uprawy warzyw i owoców będą słabsze. Na szczęście sytuacja powoli wraca do normy, bo zapowiadane są teraz przelotne burze - dodaje. 

Fale upałów i ich konsekwencje

Hiszpania z wysokimi temperaturami mierzy się od lat. Nie znaczy to, że w innych krajach to zjawisko jest lekceważone. 

- Mamy ostrzeżenia o upale, tak samo jak o burzach. Informujemy. To jest troszkę inna kategoria zagrożenia, odbywającego się powoli, w przeciwieństwie do tych nagłych, bardzo spektakularnych medialnie - zauważa synoptyk. - Czynnik medialny może być główny, jeśli chodzi o zainteresowanie takimi zjawiskami jak silny wiatr, gwałtowne burze, gradobicia. Natomiast to fale upałów są najbardziej śmiercionośne. Ich zasięg przestrzenny jest rzędu kilkuset kilometrów kwadratowych. Dotykają dużą rzeszę ludzi i prowadzą do dużej liczby zgonów - dodaje. 

Fale upałów to jeden z elementów zmian klimatu, o których słyszymy od lat. W związku z tym potrzebne są nowe inwestycje, a także zmiany w prawie pracy i przygotowanie odpowiednich miejsc do pracy na czas tego zagrożenia. 


***

Tytuł audycji: Pierwsze słyszę

Prowadzi: Kamil Jasieński

Materiał: Weronika Puszkar 

Data emisji: 29.08.2022

Godzina emisji: 07.15

pj

Czytaj także

Zwrotnikowe upały w Polsce - jak je przetrwać?

Ostatnia aktualizacja: 28.06.2022 11:00
Nad Polskę nadciągnęła rekordowa fala upałów. - Tak wysokie temperatury i powietrze zwrotnikowe, które do nas dotarło, zdarza się raz na 20 lat - mówi Grzegorz Walijewski z IMGW. - Przed nami naprawdę upalne dni.  
rozwiń zwiń
Czytaj także

Fala upałów nie słabnie. Jaki napój najlepiej nas nawodni?

Ostatnia aktualizacja: 30.06.2022 11:20
Szkoccy naukowcy wskazali najlepiej nawadniający napój. Wbrew oczekiwaniom na szczycie rankingu wcale nie znalazła się woda. Sprawdzamy, jaki napój, według uczonych, najlepiej pić w upały.
rozwiń zwiń