- W ramach kampanii "Ojczysty - dodaj do ulubionych" sprawdzamy, co oznacza zwrot "szyć komuś buty".
- "Szyć komuś buty" można rozumieć dosłownie, jako usługę szewską.
- Zwrot ten jest również związkiem frazeologicznym o zupełnie innym znaczeniu.
- "Szyć komuś buty" także oznacza "knuć przeciwko komuś, zamyślać jakąś intrygę.
W ramach kampanii "Ojczysty - dodaj do ulubionych" w każdy wtorek i czwartek w audycji "Pierwsze słyszę" poznajemy ciekawostki językowe. Tym razem sprawdzamy, co oznacza powiedzenie "szyć komuś buty".
Jak podaje strona NCK "Ciekawostki językowe/Ojczysty-dodaj do ulubionych" - można, oczywiście, szyć komuś buty całkiem dosłownie: łącząc grubą, szewską dratwą odpowiednio przykrojone kawałki skóry lub filcu. Jednak zwrot "szyć komuś buty" jest również związkiem frazeologicznym o zupełnie innym znaczeniu: "knuć przeciwko komuś, zamyślać jakąś intrygę". Co do tego mają buty?
"Szyć komuś buty" - czy to dobrze?
Metafory odwołują się do tego, co najbardziej znane, by wydobyć to, co zaskakujące. Szycie było niegdyś jedną z najpowszechniejszych codziennych czynności, a szycie butów było "oczywistą oczywistością". Sam czasownik "szyć" - dzięki temu, że oznaczał czynność powszednią, znaną i wykonywaną na co dzień, a zarazem wymagającą zręczności, sprytu i pomyślunku - zyskał przenośne znaczenia "szykować, zamyślać, planować, zamierzać". Ponieważ u podłoża ludzkich przemyślanych działań nazbyt często, niestety, leżą złe intencje, znaczenie to przekształciło się w negatywne "knuć, knować, kartować, przygotowywać coś niecnego".
01:51 CZWORKA/Pierwsze słyszę - ojczysty - szyć komuś buty22.02.2024_mp3 "Ojczysty - dodaj do ulubionych". Co oznacza zwrot "szyć komuś buty"? (Pierwsze słyszę/Czwórka)
Frazeologizm "szyć komuś buty", odwołując się do "dobrej czynności", wydobywa zarazem to "złe znaczenie": ten, kto szyje komuś buty, zamiast robić coś dla dobra bliźniego, czyni to na jego szkodę.
Audycja powstała we współpracy z Narodowym Centrum Kultury.
___
Kampania społeczno-edukacyjna "Ojczysty - dodaj do ulubionych" ma na celu propagowanie dbałości o poprawność polszczyzny oraz kształtowanie świadomości językowej Polaków. Dziennikarze Czwórki angażują się w projekt, prezentując w formie dźwiękowej ciekawostki językowe.
Kolejnych odsłon będzie można posłuchać we wtorki i czwartki w porannej audycji "Pierwsze słyszę", po godz. 7.30. O pochodzeniu wyrażeń z życia codziennego opowie Martyna Matwiejuk.
POSŁUCHAJ POPRZEDNICH ODCINKÓW <<<
Organizatorem akcji "Ojczysty - dodaj do ulubionych" jest Narodowe Centrum Kultury. Kampania trwa nieprzerwanie od 20 lutego 2012 roku, dnia poprzedzającego Międzynarodowy Dzień Języka Ojczystego. "Ojczysty - dodaj do ulubionych" to najpopularniejszy kanał prowadzony przez centralne instytucje kultury poświęcony poprawnej polszczyźnie.
***
Na kolejne odsłony cyklu we wtorki i czwartki, w porannej audycji "Pierwsze słyszę", po godz. 7.30 zaprosi Martyna Matwiejuk.
mat. pras.aw/pj
