"Ojczysty - dodaj do ulubionych". Kiedy chropucha stała się ropuchą?

Ostatnia aktualizacja: 04.04.2024 10:00
W cyklu "Ojczysty - dodaj do ulubionych" odsłaniamy tajemnice języka polskiego. Tym razem pod lupę wzięliśmy "ropuchę", która w gwarze nazywana była też rapuchą, gropuchą lub chropuchą.
Ropucha paskówka to najmniejsza ropucha z żyjących w Polsce i zachodniej oraz środkowej Europie
Ropucha paskówka to najmniejsza ropucha z żyjących w Polsce i zachodniej oraz środkowej EuropieFoto: Svitlana Tkach/Shutterstock.com
  • Rozpoczęła się masowa migracja ropuch szarych. 
  • W dawnej polszczyźnie "ropucha" była "chropuchą".
  • Sprawdziliśmy, skąd wzięła się ta nazwa.
  • Cykl "Ojczysty - dodaj do ulubionych" powstaje przy współpracy z Narodowym Centrum Kultury.

Bardzo pożyteczna i objęta ścisłą ochroną mieszkanka naszych ogródków, pól i obrzeży lasów, czyli ropucha, nazywana jest w gwarach także rapuchą, gropuchą lub chropuchą.

Czym ropucha różni się od żaby?

- To ostatnie określenie jest zarazem najstarszą postacią samej nazwy - mówi autorka cyklu Martyna Matwiejuk. - Widać w nim również pochodzenie wyrazu: ropucha, czyli chropucha, otrzymała takie miano ze względu na chropawy, czy też chropowaty grzbiet, po którym najłatwiej ją odróżnić od gładkiej, śliskiej w dotyku i zawsze wilgotnej żaby.

Zaproś ropuchę do swojego ogródka

Szanujmy ropuchy i zostawiajmy im w ogródkach miejsca, w których mogłyby się schronić: leżące doniczki, kupki liści czy schowki pod starymi deskami, a będą mieszkać obok nas i wyjadać ślimaki, pająki i owady - nawet takie jak stonki czy osy.

Audycja powstała we współpracy z Narodowym Centrum Kultury.

Posłuchaj
01:27 _PR4_AAC 2023_06_06-07-31-00.mp3 "Ojczysty - dodaj do ulubionych". Skąd się wzięło słowo "ropucha"? (Pierwsze słyszę/Czwórka)

***

Kampania społeczno-edukacyjna "Ojczysty - dodaj do ulubionych" ma na celu propagowanie dbałości o poprawność polszczyzny oraz kształtowanie świadomości językowej Polaków. Dziennikarze Czwórki angażują się w projekt, prezentując w formie dźwiękowej ciekawostki językowe.

Kolejnych odsłon będzie można posłuchać we wtorki i czwartki w porannej audycji "Pierwsze słyszę", po godz. 7.30. O pochodzeniu wyrażeń z życia codziennego opowie Martyna Matwiejuk.

Ojczysty | nowy spot kampanii Ojczysty – dodaj do ulubionych | NCKultury

POSŁUCHAJ POPRZEDNICH ODCINKÓW <<<

Organizatorem akcji "Ojczysty - dodaj do ulubionych" jest Narodowe Centrum Kultury. Kampania trwa nieprzerwanie od 20 lutego 2012 roku, dnia poprzedzającego Międzynarodowy Dzień Języka Ojczystego. "Ojczysty - dodaj do ulubionych" to najpopularniejszy kanał prowadzony przez centralne instytucje kultury poświęcony poprawnej polszczyźnie.

***

Na kolejne odsłony cyklu we wtorki i czwartki, w porannej audycji "Pierwsze słyszę"po godz. 7.30 zaprosi Martyna Matwiejuk.

mat. prasowe/kul/gs/kormp

Czytaj także

"Ojczysty - dodaj do ulubionych". O rolowaniu i traumach z dzieciństwa

Ostatnia aktualizacja: 18.01.2024 07:40
Nie mają liczby pojedynczej i sprawiają problem - w deklinacji i w noszeniu. Skąd w języku polskim wzięły się rajtuzy i dlaczego większość z nas nie chciała nosić rajtuzów?
rozwiń zwiń
Czytaj także

"Ojczysty - dodaj do ulubionych". Co oznacza "szyć komuś buty"?

Ostatnia aktualizacja: 22.02.2024 08:45
W cyklu "Ojczysty - dodaj do ulubionych" zdradzamy tajemnice języka polskiego. Tym razem sprawdzamy, co oznacza "szyć komuś buty". 
rozwiń zwiń