1965 rok - muzyka, motoryzacja i spacer w kosmosie

Ostatnia aktualizacja: 09.01.2022 16:58
1965 rok to bardzo kulturalny czas. Powstał zespół Czerwone Gitary, rozpoczął działalność Kabaret Dudek, w Warszawie otwarto nowy gmach Filharmonii Narodowej i odbudowany Teatr Wielki. Lem wydał "Cyberiadę", a w telewizji oglądano "filmy w odcinkach". 
1965 rok to bardzo kulturalny czas. Powstał zespół Czerwone Gitary, rozpoczął działalność Kabaret Dudek, w Warszawie otwarto nowy gmach Filharmonii Narodowej i odbudowany Teatr Wielki.
1965 rok to bardzo kulturalny czas. Powstał zespół Czerwone Gitary, rozpoczął działalność Kabaret Dudek, w Warszawie otwarto nowy gmach Filharmonii Narodowej i odbudowany Teatr Wielki.Foto: Zbiory Narodowego Archiwum Cyfrowego / Archiwum Grażyny Rutowskiej

Seriale i usterki

W 1965 roku polska telewizja nadawała już od 9 lat, a jednak nie w każdym domu był telewizor. Szacuje się, że na jeden odbiornik przypadało wtedy 10 osób. Na telewizję chodziło się do sąsiadów lub do zawsze przepełnionej świetlicy. Wspólne oglądanie łączyło i skutecznie wyludniało polskie ulice. Najbardziej pusto robiło się, gdy w telewizorze szła "Kobra", "Tele-Echo" lub "Kabaret Starszych Panów". 

Warto wiedzieć, że w Stanach Zjednoczonych już na początku lat 50. było 10 milionów odbiorników telewizyjnych, a w programie pierwsze seriale - m.in. grany na żywo "I Love Lucy".

W Polsce telewizja cieszyła się dużą popularnością, choć wciąż pojawiały się tam plansze: "przepraszamy za usterki", "za chwilę dalszy ciąg programu", a czasem głos spikera lub spikerki informował o zmianie programu. 

"Wojna domowa" - serial z "Przekroju"

1965 rok to czas pierwszych polskich seriali, które nazywano "filmami w odcinkach". Jednym z nich jest "Wojna domowa", czarno-biały serial o problemach w dogadywaniu się pokolenia rodziców z pokoleniem dzieci, nastolatków. Przepisem na sukces tego serialu była doskonała obserwacja życia. Najpierw powstały felietony Marii Zientarowej (właść. Miry Michałowskiej) dla tygodnika "Przekrój". Cieszyły się wielką popularnością, więc tworzono z nich scenariusze, a reżyserię powierzono młodemu, pełnemu temperamentu Jerzemu Gruzie. W serialu wystąpiła plejada polskich gwiazd. - Do tych realistycznych obrazków, które Mira Zientarowa zżynała ze swego życia i bardzo inteligentnie przenosiła na papier, zastosowałem coś w rodzaju myśli przyszłościowych, to się bardzo sprawdziło - opowiadał Jerzy Gruza. 

Dziś możemy powiedzieć, że powstały dwa sezony "Wojny domowej", w sumie 15 odcinków. 

Po syrence przyszedł duży fiat

W 1965 roku za sprawą kolejnego serialu do polskich domów trafiają Barbara i Jan. Bohaterowie serialu jeżdżą po Polsce syrenką. Powstało 7 odcinków tej opowieści. Justyna Majchrzak uważa, że gdyby serial kręcono dłużej, to z pewnością jego bohaterowie przesiedliby się do dużego fiata, na produkcję którego umowę podpisano w 1965 roku. Na ówczesne czasy był to samochód nowoczesny, jeśli chodzi o stylistykę i konstrukcję. 


Posłuchaj
16:15 czwórka spod lady 09.01.2022.mp3 Co się wydarzyło w 1965 roku? (Spod lady/Czwórka)

 

Okrutna propaganda

O 1965 roku mówi się jako o roku propagandy sukcesu. Był to też czas najgłośniejszej afery PRL-u - afery mięsnej. Dotyczyła tego produktu, na którego niedobory handel cierpiał chronicznie. Za braki mięsa napiętnowano i okrutnie ukarano oskarżonych. Partia mówiła o przestępczym gangu. Sam proces przed sądem był wydarzeniem pokazowym i propagandowym, a wyrok śmierci dla oskarżonych wydano na polecenie polityczne. Sprawa wstrząsnęła opinią publiczną i pokazała, w którą stronę idzie kurs władzy.

"Cyberiada" i dyscyplina Lema

Lata 60. to czas największej literackiej płodności Stanisława Lema. Mówimy o apogeum twórczym pisarza. - On uważał, że najlepsze godziny do pisania to są godziny przed świtem - mówi Tomasz Zemek sekretarz pisarza. - Obok pisania powieści Stanisław Lem dużo czytał, pisał listy. Zachowało się kilka tysięcy listów pisarza - dodaje.  

W 1965 rok na półki księgarń trafiła "Cyberiada", opowieść o przygodach robotów konstruktorów. Lem w swych powieściach i opowiadaniach wskazywał kierunki rozwoju nauki i świata. Czas pokazuje, że wiele z jego wizji nabrało realnych kształtów

W marcu 1965 roku radziecki kosmonauta jako pierwszy człowiek opuścił pojazd, którym poleciał na okołoziemską orbitę, i odbył kosmiczny spacer. 

Muzyka i moda

Na światowe ekrany w tym roku trafia też drugi film z udziałem muzyków grupy The Beatles. "Help" przeciąga do kina, a Amerykanie po raz trzeci mogą uczestniczyć w koncercie grupy. Tym razem koncert pierwszy raz odbył się na stadionie sportowym. 

Polacy mogą słuchać The Beatles na gramofonie Bambino, który dla niektórych ma wciąż niesamowity czar. W Polsce i krajach Europy Wschodniej często sięgano po pocztówki dźwiękowe. W takiej formie była też wydawana muzyka polskich Beatlesów - Czerwonych Gitar, zespołu założonego w 1965 roku. 

Fascynacja Beatlesami dotyczyła nie tylko muzyki. "Żuki" inspirowały świat mody i fryzjerstwa. Panowie zapuszczali włosy, chłopcy nie chcieli się strzyc, a w garderobach i szafach królowały garnitury, marynarki z golfami i sztyblety. 

***

Tytuł audycji: Spod lady

Prowadzi: Justyna Majchrzak

Data emisji: 09.01.2022

Godzina emisji: 15.10

pj

Czytaj także

Zachód, który przeciekał przez żelazną kurtynę. O modzie w PRL

Ostatnia aktualizacja: 27.10.2019 11:20
Rozkloszowane spódnice z siatek na muchy, kurtki z demobilu zdobywane "na ciuchach", białe botki od szewca, ortaliony, nonirony, dżinsy, tetry i kożuchy - o dobrym wyglądzie w PRL w mniejszym stopniu decydował "gruby portfel", a bardziej znajomości, łut szczęścia, niczym nieskrępowana wyobraźnia oraz potrzeba buntu.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Luksus transformacji. O czym marzyli Polacy przed 1989 rokiem?

Ostatnia aktualizacja: 13.06.2020 15:50
4 czerwca 1989 to nie tylko częściowo wolne wybory, ale także czas, w którym ludzie zajęci byli sobą, zakochiwali się, urządzali domy i martwili się o pracę i pieniądze. Jednak w świecie sprzed okrągłego stołu było też miejsce na luksus. O tym, co to słowo znaczyło wtedy dla Polaków, zapytała Aleksandra Boćkowska.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Ucieczka na Zachód. Jak Polacy przekraczali żelazną kurtynę?

Ostatnia aktualizacja: 27.06.2020 18:53
Pomysłowość naszych rodaków nie zna granic. W tej audycji rozmawialiśmy o tym, jakie pomysły i sposoby na ucieczkę z PRL na zachód mieli Polacy.
rozwiń zwiń