Logo Polskiego Radia
Jedynka
Marlena Borawska 24.06.2011

I Polska ma swoją Troję!

Już niebawem miejsce to stanie się równie słynne jak skansen w Biskupinie! Niedaleko Jasła powstał nowy park archeologiczny zwany Karpacką Troją.
Rekonstrukcja wioski otomańskiej w TrzcinicyRekonstrukcja wioski otomańskiej w Trzcinicy(źr.karpacka-troja, fot J. Stefanik)

Skansen Archeologiczny "Karpacka Troja" to nowoczesna placówka muzealna powstała w Trzcinicy k. Jasła. Odkryto tu jedną z najstarszych i najpotężniejszych w Polsce osad obronnych z początków epoki brązu liczącego ponad 4000 lat oraz monumentalne grodzisko wczesnośredniowieczne. Łączna liczba zabytków znalezionych w Trzcinicy przekracza 160 tys.

"Karpacka Troja" zajmuje niezwykłe miejsce na archeologicznej mapie Polski. Dzieje tutejszego grodu napisanego zostały przez ludność zamieszkujące wzgórze w początkach epoki brązu (2100-1350 p.n.e.) oraz we wczesnym średniowieczu (770-1030 n.e.). Karpacka Troja posiada więc dwie archeologiczne twarze o równorzędnym znaczeniu, które znajdują swoje odzwierciedlenie zarówno na wystawie stałej, jak i w plenerowych rekonstrukcjach budownictwa mieszkalnego i obronnego.

/

Im także poświęcony będzie Karpacki Festiwal Archeologiczny "Dwa Oblicza" – coroczna impreza archeologiczna, która po raz pierwszy odbędzie się w dniach 25-26 czerwca 2011 r. w ramach otwarcia Skansenu.

W przeddzień 1. Karpackiego Festiwalu Archeologicznego Dwa Oblicza - Trzcinica 2011, na terenie Skansenu Archeologicznego w Trzcinicy odbędzie się specjalne widowisko plenerowe pt. "Karpacka Troja - Dwa Oblicza".

Będzie to wyjątkowa, godzinna opowieść o dziejach Karpackiej Troi od narodzin grodu w początkach epoki brązu (2100 p.n.e.), aż po jego upadek ok. 1030 r. n.e.

"Karpacka Troja - Dwa Oblicza" to widowisko, które przez muzealników porównywane jest do "Wielkiego Wybuchu".

Karpacka

Program Pierwszy Polskiego Radia jest patronem medialnym tego wydarzenia.

Zdzisław Cozac, reżyser widowiska, zapewnia, że widzowie będą świadkami niecodziennego spektaklu, łączącego scenerię owego grodu i parku archeologicznego z inscenizacjami teatralnymi, elementami filmowymi i niezwykłym pokazem świetlnym.

Jak opowiada archeolog Jan Gancarski, dyrektor Muzeum Podkarpackiego w Krośnie prace archeologiczne na wzgórzu nad doliną rzeki Ropy w Trzcinicy rozpoczęły się w 1991 roku. Wkrótce okazało się, że już w początkach epoki brązu, 2100 lat przed narodzeniem Chrystusa, istniała tam jedna z najpotężniejszych osad obronnych w Polsce, współczesna trojańskiej warowni. Miejsce to jest do dzisiaj owiane tajemnicą. Archeolodzy nie znaleźli dotąd w pobliżu osady śladów cmentarzyska, na którym ludność musiała być chowana. Nie wiadomo także, dlaczego gród został zniszczony w połowie XIV wieku p.n.e., ok. 1350 roku.


Jak mówi archeolog prawdopodobnie bezpośrednią przyczyną był pożar, ale nie ustalono dotąd, co mogło go wywołać: czy stało się to w sposób naturalny, czy też w wyniku najazdu innej ludności. Przez wiele wieków osada była opuszczona, aż do 8 wieku n.e., kiedy to zasiedlili ją Słowianie. - Gród składał się z majdanu, czyli z placu centralnego i z trzech podgrodzi – opowiada Gancarski. – Obszar ponad trzech hektarów opasały bardzo wysokie wały ziemne, dochodzące jeszcze dzisiaj do 10 m wysokości; były to wielkie konstrukcje inżynieryjne obronne naszych przodków.

Osada bez wątpienia była bardzo zamożna. Została zniszczona najprawdopodobniej ok. 1030 roku w czasie wielkiego pożaru, który objął wszystkie obwarowania. Podczas tej zagłady zapewne władca grodu zdołał jeszcze ukryć swój skarb, który odkopano wiele wieków później. Znalezisko liczyło ponad 550 zabytków, m.in. siekańce i placki srebrne, które były substytutem monet, monety angielskie, niemieckie i arabskie oraz piękne ozdoby, które prawdopodobnie nosiła żona trzcinickiego księcia. Archeolodzy znaleźli tam także srebrne okucie pochwy miecza - wyjątkowy zabytek sztuki wczesnośredniowiecznej. Jak zapewniają goście "Letniego Wieczoru z Jedynką pod Gwiazdami", na całym świecie dotąd znanych jest tylko 5 równie ważnych zabytków.

Rozmawiała Katarzyna Kobylecka.

(AK/ karpackatroja.pl)

Zobacz >>>Program 1. Karpackiego Festiwalu Archeologicznego Dwa Oblicza - Trzcinica 2011