Logo Polskiego Radia
polskieradio.pl
Martyna Konopka 07.08.2023

Wenus z Willendorfu - najsłynniejsza prehistoryczna rzeźba

Choć ma prawie 30 000 lat jej nagi wizerunek do dzisiaj wzbudza zachwyt i zainteresowanie. Jest uznawany za jedno z najstarszych dzieł sztuki.
Wenus z Willendorfu, Ziko van DijkwikipediaWenus z Willendorfu, Ziko van Dijk/wikipedia

7 sierpnia 1908 roku, podczas prac drogowych w pobliżu miejscowości Willendorf w Austrii, odkryto kamienną figurkę kobiecą z okresu paleolitu. Nazwano ją Wenus z Willendorfu.

Odkrycia dokonał archeolog Joseph Szombathy. Szacuje się, że figurkę wyrzeźbiono około 27 000 lat temu. Zagadką jest jej pochodzenie oraz znaczenie kulturowe. Figurka jest młodsza o 10 000 lat od znalezionej w 2009 roku Wenus z Hohle Fels.

- Czy jest to kult płodności, który karze eksponować tzw. drugorzędne cechy płciowe i na nich koncentrować uwagę, czy kobiety w tamtych czasach rzeczywiście tak mogły wyglądać, to trudno w tej chwili powiedzieć - mówi dr Marcin Ryszkiewicz, ewolucjonista z Muzeum Ziemi PAN.

Posłuchaj
27:01 JEDYNKA 22 maj 2009 20_13_42 Paleolityczne Wenus - audycja Katarzyny Kobyleckiej. (PR, 2009)

Figurka mierzy 11 cm wysokości, wykonana jest z wapienia i pomalowana czerwoną ochrą. Czerwony kolor jest symbolem zarówno krwi, jak i sił życiowych.

- Wszystkie figurki Wenus z okresu paleolitu charakteryzują się bardzo obfitymi kształtami: wydatnymi pośladkami, bardzo dużym biustem i zwykle na tym się kończy szczegółowość. Często mają schematycznie zaznaczone głowy, bez oczu, bez ust czy nosa – mówi dr Marcin Ryszkiewicz.

Jedynie odkryta przez Szombathy’ego figurka ma ozdobną fryzurę (lub nakrycie głowy) złożoną z siedmiu rzędów.

Pochodzące z paleolitu postacie kobiet poza głową mają zwykle tylko schematycznie zaznaczone   kończyny, ręce, nogi. Często nawet nie mają stóp.

Od czasu jej odkrycia, Wenus z Willendorfu stała się najbardziej znaną prehistoryczną rzeźbą. Jej zdjęcie otwiera prawie każdy podręcznik historii sztuki. Obecnie figurka stanowi część zbiorów Naturhistorisches Museum w Wiedniu.

mk