Logo Polskiego Radia
Dwójka
Agnieszka Szałowska 04.01.2016

Sienkiewicz rozdarty. Melancholik w roli ojca narodu

- Pewnym paradoksem jest, że ktoś, kto w swojej twórczości nieustannie ucieka w marzenia, został przewodnikiem marzeń wszystkich Polaków - mówi prof. Ewa Paczoska.

Przez jednych zwany królem życia, dla innych mizantrop i melancholik. - Jego wybór konserwatyzmu był, być może, związany z ciężkimi doświadczeniami. Ale w całej jego twórczości ujawnia się ambiwalencja między ambicjami artysty a rolą pisarza polskiego, który ma misję związaną ze zbiorowością - dodaje dyrektor Instytutu Literatury Polskiej. 

Namaszczony na ojca narodu Henryk Sienkiewicz grał tę rolę, tworząc kolejne mity, stereotypy i uproszczenia na swój temat. - Był przedstawiany jako arcypolski, gdy tymczasem korzenie rodziny znajdujemy wśród litewskich Tatarów. Tworząc swój rodowód stworzył praprzodka z połowy XVI wieku - wyjaśnia dr hab. Grzegorz Paweł Bąbiak. Próbę odmitologizowania Sienkiewicza podejmowali już mu współcześni. Ze smyczy "narodowego pisarza" zerwał się jednak dopiero po śmierci, stając się jednocześnie narzędziem zemsty warszawiaków na krakusach... 

Co o nobliście mówią jego listy z Ameryki i Afryki? U początków Roku Sienkiewiczowskiego goście Dwójki rozmawiają o hipnotyzerskich zdolnościach pisarza i nieoczywistych dziełach, za które cenili go koledzy po fachu.

***

Tytuł audycji: Strefa literatury 

Prowadzi: Piotr Kofta

Goście: prof. Ewa Paczoska (dyrektor Instytutu Literatury Polskiej Wydziału Polonistyki UW), dr hab. Grzegorz Paweł Bąbiak (zastępca dyrektora Instytutu Polonistyki Stosowanej Wydziału Polonistyki UW), dr Jarosław Klejnocki (dyrektor Muzeum Literatury)

Data emisji: 03.01.2016

Godzina emisji: 21.30

asz/mc