Świątynia Izydy i wieża strażnicza
Wieża została wzniesiona z cegły mułowej, zwanej również cegłą suszoną - surowca budowlanego stosowanego powszechnie w starożytnym Egipcie. Konstrukcja ta służyła jako punkt poboru podatków, a także pełniła funkcje obserwacyjne, pozwalając strażnikom na strzeżenie bezpieczeństwa ruchu na rzece Nil. Według wstępnych hipotez badaczy powstała za czasów faraona Ptolemeusza III Euergetesa, który władał Egiptem od 246 do 221 roku p.n.e.
Z tego samego okresu prawdopodobnie pochodzi również odkryta wiosną 2022 roku świątynia Izydy - bogini płodności, patronki małżeństwa i macierzyństwa oraz opiekunki rodziny i ogniska domowego. Budynek, który nie dotrwał w całości do naszych czasów, pierwotnie mierzył 33 metry długości i 14 metrów szerokości. Składał się m.in. z prostokątnego dziedzińca otoczonego kolumnadą, drugiej, mniejszej sali z czterema kolumnami oraz klatki schodowej. Podłogi obu pomieszczeń były wyłożone płytami wykonanymi z wapienia.
Monety, kości i liczne dokumenty
W północnej części świątyni archeolodzy natrafili także na wotywną stelę, pięć ostrakonów (skorup ceramicznych naczyń służących jako materiał piśmienniczy) zapisanych pismem demotycznym (uproszczoną formą pisma hieroglificznego), kości zwierzęce (zdaniem badaczy mogą to być pozostałości po posiłkach spożywanych przez kapłanów) oraz 38 monet pochodzących z czasów rzymskich. W pobliżu świątyni naukowcy odnaleźli także pozostałości po dawnym domu należącym do nadzorcy robotników. Znajdowały się w nim fragmenty dokumentów zawierających nazwiska ludzi pracujących przy budowie obiektu, a także informacje o ich zarobkach i zakresie pełnionych przez nich obowiązków.
Podczas prac wykopaliskowych naukowcy odkryli również osiemdziesiąt pięć miejsc pochówków. Powstały one pomiędzy około 2200 rokiem p.n.e. a I wiekiem p.n.e., czyli w okresie od końca Starego Państwa do schyłku rządów Ptolemeuszów w Egipcie. Plany grobowców różnią się od siebie - niektóre z nich są prostymi, wykutymi w skale komorami grobowymi, inne składają się z licznych nisz połączonych plątaniną korytarzy. W grobowcach naukowcy odnaleźli przeszło trzydzieści mumii oraz liczne dokumenty zawierające informacje - zapisane w języku greckim pismem demotycznym lub hieratycznym - o pochowanych tam zmarłych: m.in. ich imiona, miejsca zamieszkania, wiek oraz wykonywany zawód.
Kim byli Ptolemeusze?
Początek panowania dynastii Ptolemeuszów w Egipcie związany jest z osobą Ptolemeusza I Sotera. Był on jednym z dowódców króla Macedonii Aleksandra Wielkiego. Po śmierci swojego zwierzchnika przejął satrapię Egiptu (okręg administracyjny w starożytnej Persji, która w opisywanym okresie znajdowała się pod panowaniem Aleksandra Macedońskiego). Królem ogłosił się w 304 roku p.n.e.
Każdy kolejny władca płci męskiej wywodzący się z dynastii - a było ich ponad dwudziestu - nosił to samo imię: Ptolemeusz. Starożytni odróżniali kolejnych monarchów dzięki przydomkom, które im nadawali. Ptolemeusz II na przykład był określany greckim mianem "Filadelfos", czyli "miłujący swoją siostrę". Miano to uzyskał, ponieważ poślubił swoją siostrę Arsinoe.
Dynastia rządziła Egiptem przez ponad 250 lat. Władza tego rodu zakończyła się w kraju faraonów w 30 roku p.n.e., gdy Kleopatra VII (po przegraniu pojedynku o władzę w Imperium Rzymskim z cesarzem Oktawianem Augustem) popełniła samobójstwo. Jej dzieci zostały odsunięte od tronu, a Egipt stał się jedną z rzymskich prowincji.
Źródło: portal kopalniawiedzy.pl/jb