Logo Polskiego Radia
Czwórka
Ula Kaczyńska 20.03.2014

"Planeta Małp" - fenomen popkultury zrobiony za grosze

"Planeta Małp" to nie tylko kanon kultury popularnej, ale też film, który wyznaczył nowe kierunki w myśleniu o scenografii i efektach specjalnych w kinie.
Planeta Małp, reż. Franklin J. Schaffner"Planeta Małp", reż. Franklin J. Schaffnermat. promocyjne

Premiera "Planety Małp" odbyła się w 1968 roku, w momencie, w którym Ameryka ugrzęzła w Wietnamie, a młode pokolenie zaczęło się buntować. Obraz Franklina J. Schaffnera w niespotykany jak dotąd sposób wizualizował strach przed tym, co może się wydarzyć, kiedy runie zastany porządek. I tak "Planeta Małp" stała się dla Amerykanów tym, czym dla Japończyków "Godzilla" - odzwierciedlała ich najgorsze lęki.

Film opowiada historię trójki amerykańskich astronautów, którzy lądują na planecie do złudzenia przypominającej Ziemię. Okazuje się, że rządzą tam inteligentne małpy, natomiast zdziczali ludzie traktowani są jak zwierzęta. Przybyszom bardzo trudno przyzwyczaić się do nowej sytuacji. - Powieściowy pierwowzór Pierre'a Boulle zakładał, że "Planeta Małp" będzie futurystyczna - z latającymi samolotami, drapaczami chmur i gadżetami jak w "Gwiezdnych wojnach". I to wszystko znalazło się w pierwszej wersji scenariusza - opowiada krytyk filmowy, Bartosz Sztybor. - Później się jednak okazało, że nie ma aż tylu pieniędzy na efekty specjalne i producenci musieli opracować nowy plan.

Stanley Kubrick - wizjoner kina >>>

Zakładał on, że bohaterowie nie zostaną umieszczeni w zaawansowanej technologicznie przestrzeni, tylko w prymitywnym świecie. Grający małpy aktorzy zmuszeni byli nosić maski nawet podczas przerw w ujęciach. Wszystko po to, żeby zaoszczędzić czas i odpowiednio wczuć się w rolę. Z tego też powodu posiłki podawano w formie różnych płynów, a aktorzy pili je przez słomki.

Na charakteryzację wydano 1 milion dolarów, co stanowiło 17% budżetu filmu i było światowym rekordem. Sam film zaś zarobił ponad 30 milionów dolarów, zdobył honorowego Oscara za niezwykłe osiągnięcia w dziedzinie charakteryzacji, a przede wszystkim zyskał status arcydzieła kina science fiction.

"Planeta Małp" doczekała się czterech sequeli, kontynuacji w postaci serialu telewizyjnego, kreskówek, komiksów i wreszcie, w 2001 roku, remake'u w reżyserii Tima Burtona.

(kul)