Logo Polskiego Radia
Dwójka
Anna Myśliwiec 26.09.2019

Cyfrowy eskapizm. Od teorii do stypendium Fundacji na rzecz Nauki Polskiej

- W 2018 roku opublikowałam tekst w brytyjskim, bardzo renomowanym czasopiśmie archeologicznym i przedstawiłam tam koncepcję, która może być rozpatrywana zarówno w odniesieniu do muzealnictwa, jak i do samej archeologii - mówiła w Dwójce dr Monika Stobiecka, laureatka tegorocznego Programu "START" Fundacji na rzecz Nauki Polskiej.
Posłuchaj
  • Dr Monika Stobiecka o koncepcji cyfrowego eskapizmu (Skarbiec Nauki Polskiej/Dwójka)
Czytaj także

Z wykształcenia Monika Stobiecka jest historykiem sztuki i archeologiem. Dziś koncentruje swoje zainteresowania badawcze na muzeach, a szerzej na współczesnych wystawach multimedialnych, które opisuje w koncepcji tzw. eskapizmu cyfrowego.

- W kontekście studiów muzealnych jest to ruch odrzucenia materialnych pozostałości z przeszłości, uznania ich za banalne, szare i nieatrakcyjne wobec współczesnych możliwości technologicznych, jakie oferują nam chociażby symulacje, poszerzona rzeczywistość czy rekonstrukcje wirtualne. Z kolei w teorii archeologii zjawisko to miałoby być związane przede wszystkim z ambicją archeologii do powiązania z horyzontem nauk ścisłych.

Monika Stobiecka wyjaśniła, że dzięki wykorzystaniu coraz nowszych technologii archeologia zyskuje wyższy status, bowiem zaczyna bardziej przypominać praktykę intelektualną, która odbywa się bardziej przed ekranem komputera, a mniej na wykopaliskach.

Cyfrowe znaczy lepsze?

Badaczka z Wydziału "Artes Liberales" UW prowadzi krytyczne studia nad rolą zwrotu cyfrowego w humanistyce. Jej zainteresowania badawcze dotyczą związków sztuki współczesnej, archeologii, muzeologii i humanistyki cyfrowej. Jako uczestniczka wypraw archeologicznych, zajmuje się również problematyką digitalizacji dziedzictwa. W swojej pracy badawczej opracowała i wciąż rozwija koncepcję "cyfrowego eskapizmu". Pojęcie to stosuje m.in. w odniesieniu do multimedialnych wystaw, które przeważają obecnie w muzeach na całym świecie, niezależnie od ich profilu związanego czy to z humanistyką, czy też z naukami ścisłymi.

Określenie "cyfrowy eskapizm" zwraca uwagę, że muzea i instytucje kultury uciekają obecnie w cyfrowe wizualizacje i reprezentacje - oddalając od zwiedzających materialną i oryginalną tkankę zabytków, które wobec atrakcji oferowanych przez multimedialne pomoce przestają się jawić jako interesujące. Czy zatem cyfrowe zamienniki, które przyczyniły się do swoistego "renesansu" muzeów i przyciągają do nich szerokie rzesze zwiedzających, mogą być oceniane wyłącznie pozytywnie?

***

Tytuł audycji: Skarbiec Nauki Polskiej 

Prowadziła: Katarzyna Kobylecka

Gość: dr Monika Stobiecka (historyk sztuki, archeolog, laureatka tegorocznego Programu "START" Fundacji na rzecz Nauki Polskiej)

Data emisji: 25.09.2019

Godzina emisji: 21.30

pg/bch