Logo Polskiego Radia
POSŁUCHAJ
Jedynka
Marta Kwasnicka 23.05.2014

Polscy badacze ratują zestresowane rośliny i liczą bakterie

W audycji gościli młodzi laureaci programu START Fundacji na rzecz Nauki Polskiej – młodzi, ale już posiadający duże osiągnięcia naukowcy. Czym się zajmują?
Polscy badacze ratują zestresowane rośliny i liczą bakterieGlow Images/East News

Dr Weronika Wituszyńska zajmuje się genetyką funkcjonalną roślin. Jej badania mogą w długiej perspektywie pomóc w rozwiązaniu problemu niedoboru żywności na świecie. - Punktem zwrotnym w mojej karierze było dostanie się pod skrzydła prof. Stanisława Karpińskiego w ramach jego projektu grantowego - mówi dr Wituszyńska. To pod jego okiem zaczęła badać genetyczne podłoże odporności roślin na stres.

- To ważne, bo badanie podstaw molekularnych odporności roślin na stresy może przyczynić się do stworzenia bardziej odpornych upraw - wyjaśnia Gość Jedynki. Rośliny narażone są na dwa rodzaje stresów: biotyczne (spowodowane przyrodą ożywioną, np. pasożytami) i abiotyczne, np. zbyt duża ekspozycja na światło czy promieniowanie UV. - Ja zajmuję się głównie stresami abiotycznymi. Kiedy roślina jest zestresowana, zmienia się homeostaza jej hormonów, co może spowodować programowaną śmierć jej komórek, czyli jakby samobójstwo -  mówi dr Wituszyńska. Podłoże genetyczne tego mechanizmu jest jeszcze słabo poznane. - Mamy spore pole do popisu i badać jak pomóc roślinom - mówi genetyk.

Wyniki prac dr Wituszyńskiej zostały opublikowane już w prestiżowym czasopiśmie Plant Physiology oraz weszły w skład patentu międzynarodowego.

Drugi Gość Jedynki Tomasz Kamiński jest doktorantem z Instytutu Chemii Fizycznej PAN. Zajmuje się zastosowaniem technik mikroprzepływowych w mikrobiologii, biochemii i diagnostyce. Dzięki jego pracom będzie można np. precyzyjnie określić, ile wystarczy antybiotyku, by rozprawić się z bakteriami.

- Zautomatyzowane techniki mikroprzepływowe polegają na tworzeniu mikro- albo nanokropli, w których prowadzi się reakcje na pojedynczych cząsteczkach - wyjaśnia chemik. - Następnie sterujemy tym, jak płyną te mikrokrople.

Taka precyzyjna technika może być wykorzystana, aby np. oznaczyć ilość bakterii czy wirusów we krwi. Pełni wielką rolę w diagnostyce i leczeniu chorób.

Więcej szczegółów w audycji, którą przygotował i prowadził Krzysztof Michalski.

(ew)