Prezentację prac Jana Matejki, które chociaż znane historykom i historykom sztuki, pokazywane były niezwykle rzadko przygotowano w budynku głównym krakowskiej uczelni, przy pl. Matejki.
Matejko z mniej znanej strony
Kuratorzy wystawy Barbara Ciciora i Sylwester Rudnik stwierdzili, że wystawa zatytułowana "Pod powiekami aniołów" przedstawia znanego z monumentalnego malarstwa patrona Akademii Sztuk Pięknych z mniej znanej strony, która "może zachwycić, a na pewno zastanowi i zaskoczy wielu, dla których biografia i twórczość Jana Matejki pozostaje wciąż inspirująca".
Szczególnie interesujące – wskazali autorzy pokazu - może być spotkanie z zaprezentowanym po raz pierwszy, nieznanym dotąd publiczności, obrazem pt. "Studium całej figury chłopca" namalowanym przez osiemnastoletniego Jana Matejkę w 1856 roku.
Dzieje niepublikowanego obrazu
Praca ta od momentu powstania do dnia dzisiejszego była dziedziczona i przekazywana wyłącznie w kręgu rodzin spokrewnionych z Matejkami. Nigdy nie była obiektem sprzedaży. Pierwszym właścicielem obrazu, obdarowanym przez artystę, został Zygmunt Matejko (1829-1907), starszy brat Jana, niejednokrotnie jego model.
Przez wiele lat "Studium" wraz z czterema innymi obrazami olejnymi Matejki, przechowywane było w podkrakowskich Bieńczycach, posiadłości dzierżawionej przez Zygmunta. Po jego śmierci dzieło trafiło do jego córek: Wandy i Zofii, mieszkających przy ul. Karmelickiej w Krakowie.
- Obecna prezentacja przywraca pamięć bratanicom artysty, które, dotychczas pomijane w opracowaniach o jego rodzinie, są kluczowe dla wyjaśnienia późniejszych losów odkrytego dzieła - zaznaczyli kuratorzy wystawy.
W okresie okupacji obraz znajdował się w jednym z pałaców na terenie Małopolski. Ostatecznie swoje miejsce znalazł w Warszawie.
- Dzięki uprzejmości obecnych właścicieli możemy go podziwiać w gmachu krakowskiej uczelni (…). To jedyna okazja, by zobaczyć dzieło w Krakowie, gdyż później będzie eksponowane na Zamku Królewskim w Warszawie na wystawie "Matejko nieznany" - zaznaczyli autorzy pokazu.
***
Prezentacji prac Matejki w Muzeum ASP towarzyszy publikacja "Pod powiekami aniołów", zawierająca cztery opowieści dopełniające całości obrazu tego przedsięwzięcia.
PAP/ASP im. Jana Matejki w Krakowie/th