W środę stacje monitorujące jakość powietrza w woj. śląskim odnotowują wysokie stężenia pyłu zawieszonego - jednego z głównych składników smogu. Normy przekroczone były nawet 20-krotnie. Utrzymywaniu się zanieczyszczeń sprzyja niekorzystna pogoda. Prognozy na środę i czwartek są niekorzystne.
Ponieważ do powstawania smogu przyczynia się także ruch samochodowy, już po raz kolejny samorząd woj. śląskiego zachęca mieszkańców regionu do korzystania z kolei zamiast podróży własnym samochodem. Jak podały w środę rano Koleje Śląskie, bezpłatne przejazdy są możliwe od godziny 10.00 w środę do 23.59 w czwartek.
Z darmowych przejazdów można skorzystać we wszystkich pociągach i na wszystkich liniach, za wyjątkiem przygranicznego odcinka między Chałupkami a czeskim Bohuminem. Podczas kontroli biletów należy okazać ważny dowód rejestracyjny wydany na swoje imię i nazwisko oraz dokument ze zdjęciem potwierdzający tożsamość, np. prawo jazdy czy dowód osobisty. Na podstawie tych dokumentów, poza właścicielem dowodu rejestracyjnego, mogą podróżować dodatkowo dwie osoby towarzyszące.
Nnieekologiczne piece i spalanie materiałów opałowych złej jakości
Zdaniem ekspertów na zły stan powietrza wpływają przede wszystkim nieekologiczne piece i spalanie materiałów opałowych złej jakości, jednak emisja spalin samochodowych również ma niemałe znaczenie. Udział transportu samochodowego w tworzeniu smogu w miastach oceniany jest - w zależności od warunków - od kilkunastu do nawet kilkudziesięciu procent.
W nocy z wtorku na środę i w środę rano stacje pomiarowe w woj. śląskim notowały znaczne przekroczenia stężeń pyłu zawieszonego PM10 w powietrzu. Najwyższe wskazania pokazała stacja w Rybniku na ul. Borki, gdzie od wieczora wartość stężenia pyłu szybko rosła, by ok. północy osiągnąć chwilowe wskazania powyżej 1000 mikrogramów na metr sześc. Oznacza to 20-krotne przekroczenie normy. W poprzedniej fali smogu nad regionem najwyższe przekroczenia sięgały tam 1500 proc. Przez noc stężenie pyłu PM10 mierzone przez rybnicką stację nieznacznie spadało, by od godz. szóstej rano znów rosnąć i około ósmej przekraczać 930 mikrogramów.
W Zabrzu zakres stężeń pyłu PM10 w ostatnich godzinach wynosił 650-850 mikrogramów na metr sześc., w Sosnowcu 420-640 mikrogramów na metr sześc., w Gliwicach 400-540 mikrogramów na metr sześc., a w Katowicach 300-460.
Indeks jakości powietrza
Dopuszczalny poziom pyłu PM10 w powietrzu to 50 mikrogramów na metr sześc. - w ujęciu dobowym. Indeks jakości powietrza, którym posługują się m.in. służby środowiskowe, wyszczególnia sześć stopni: przy stężeniu poniżej 20 mikrogramów jakość jest bardzo dobra, między 21 a 60 mikrogramów - dobra, 61-100 mikrogramów - umiarkowana, 101-140 mikrogramów - dostateczna, 141-200 mikrogramów - zła, a powyżej 200 - bardzo zła. Przekroczenie 300 mikrogramów pyłu na m sześc. w ujęciu dobowym oznacza alarm smogowy.
We wtorek Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Katowicach wydał ostrzeżenie o przekroczeniu tego dnia wartości progowej 200 mikrogramów na metr sześc. dla pyłu zawieszonego PM10 w powietrzu oraz ryzyku przekroczenia poziomu alarmowego 300 mikrogramów. Ostrzeżenie dotyczyło aglomeracji rybnicko-jastrzębskiej, miasta Bielsko-Biała oraz powiatów: bieruńsko-lędzińskiego, pszczyńskiego, gliwickiego, mikołowskiego, raciborskiego, rybnickiego, wodzisławskiego, bielskiego, cieszyńskiego i żywieckiego.
Na środę WIOŚ prognozuje bardzo złą jakość powietrza: w części środkowej województwa wraz z aglomeracją rybnicko-jastrzębską, w Bielsku-Białej, w Kotlinie Żywieckiej oraz miejscami w aglomeracji górnośląskiej. Z kolei złej jakości powietrza służby spodziewają się w północnej części województwa wraz z Częstochową, lokalnie w aglomeracji górnośląskiej oraz na pozostałym obszarze południowej części województwa.
W ostatnich dniach w woj. śląskim utrzymywały się niskie i średnie stężenia zanieczyszczeń w powietrzu. Od wtorku jednak w regionie warunki zmieniły się na określane przez służby jako „utrudniające rozprzestrzenianie się zanieczyszczeń w sytuacji wzmożonej emisji z sektora bytowo-komunalnego”. To wysokie ciśnienie atmosferyczne i brak wiatru, które „dociskają” zanieczyszczenia do powierzchni terenu i utrudniają ich rozrzedzanie się. Taka pogoda będzie utrzymywała się w woj. śląskim jeszcze przez całą środę i kolejną noc. Od czwartku ciśnienie powinno spadać, a wiatr - wzmagać się. W piątek spodziewane są opady deszczu lub deszczu ze śniegiem.
PAP, awi