Powstanie Warszawskie w obchodach polskich miast

Wyciem syren w piątek o godz. 17, a także wystawami, apelami pamięci i kwiatami na grobach poległych. Tak polskie miasta uczczą 70. rocznicę wybuchu Powstania Warszawskiego.

Rekonstrukcja Powstania Warszawskiego

Foto: PAP/Archiwum/Maciej Kulczyński

Nie tylko Warszawa uczci 63. dni bohaterskich walki o wyzowlenie stolicy. Od Szczecina po Kraków w całej Polsce odbędą się obchody rocznicowe. Wydarzenia upamiętniające rozpoczęcie powstania przygotowują Światowy Związek Żołnierzy AK, organizacje kombatanckie oraz instytucje państwowe we współpracy z władzami samorządowymi i miejskimi.

Instytut Pamięci Narodowej otworzy w regionalnych oddziałach ekspozycje archiwalnych zdjęć i dokumentów "Polska Walcząca". Centrala IPN w Warszawie przygotowała 15 paneli stanowiących trzon wystawy. Dzięki temu taka sama część ekspozycji będzie prezentowana we wszystkich oddziałach w Polsce. - Każdy oddział IPN stworzył też własną część regionalną tej wystawy - poinformowała PAP Małgorzata Waksmundzka-Szarek, rzeczniczka oddziału rzeszowskiego IPN.  Wystawa "Polska Walcząca" będzie prezentowana też m.in. w Poznaniu i Zielonej Górze.
W Łodzi z kolei IPN zaprezentuje wystawę na placu Katedralnym im. Jana Pawła II. Ekspozycja przybliży łódzkich bohaterów, m.in. gen. Franciszka Edwarda Pfeiffera, dowódcę obwodu AK Śródmieście, oraz Barbarę Nazdrowicz - 15-letnią łączniczkę poległą w powstaniu.
Dokładnie o godz. 17.00 Muzeum Górnośląskie w Bytomiu otworzy wystawę "1947 Barwy Ruin. Warszawa i Polska w odbudowie na zdjęciach Henry'ego N. Cobba". Prezentowane na niej barwne fotografie wykonał w 1947 r. Henry N. Cobb - wówczas student architektury na Harvardzie. Cobb w ramach projektu powojennej odbudowy miast, trafił też do Warszawy, którą uwicznił na zdjęciach.
"Dni Pamięci" - to tytuł wystawy przygotowanej przez Muzeum AK w Krakowie. Znajdą się na niej fotografie dokumentujące powstanie oraz rekonstrukcje miejsc walki. - Dzięki gruzom ustawionym w sali ze zdjęciami, a także dzięki dźwiękom imitującym odgłosy, np. strzały karabinów, jakie towarzyszyły powstaniu, zwiedzający poczują atmosferę tamtych dni - powiedział Piotr Koziarz z Muzeum AK. W placówce odbędzie się też wykład o powstaniu oraz projekcja filmu "Powstanie Warszawskie" w reżyserii Krzysztofa Langa. Na 1 i 2 sierpnia muzeum planuje spacery krakowskimi śladami Powstania Warszawskiego.
Jednym z najważniejszych elementów toruńskich uroczystości ma być złożenie przez władze miasta kwiatów na grobie gen. Elżbiety Zawackiej. Zmarła pięć lat temu w wieku stu lat uczestniczka powstania warszawskiego była jedyną kobietą wśród cichociemnych. W Toruniu chętni wezmą też udział m.in. w grze miejskiej, podczas której dowiedzą się jak obsługiwać radiostację, telefon polowy czy przekazywać meldunki.
W Domu Pomocy Społecznej w Sopocie, gdzie przebywa obecnie troje uczestników i świadków Powstania Warszawskiego, zaplanowano projekcję filmu dokumentalnego o zrywie z 1944 roku. Po filmie sopocianie będą śpiewać patriotyczne utwory.
Kielczanie już w czwartek, dzień przed głównymi uroczystościami na Skwerze Szarych Szeregów, obejrzą w Wojewódzkim Domu Kultury filmy Andrzeja Wajdy: "Kanał" i "Pierścionek z orłem w koronie". 2 i 3 sierpnia w mieście odbedą się projekcje filmów dokumemtalnych. Będzie można też obejrzeć widowisko historyczne "Gloria Victis - Godni Pamięci", przygotowane przez grupy rekonstrukcyjne z całej Polski.
Również w Koszalinie rekonstrukcja historyczna ma być atrakcją towarzyszącą obchodom 1 sierpnia. Na ul. Dworcowej stanie barykada, powstańcy rozbroją kilku Niemców, czemu będą się przyglądać cywile ubrani w stroje z lat 40. Po inscenizacji harcerze, zaśpiewają utwory patriotyczne. Natomiast Kołobrzeg uczci rocznicę m.in. nadaniem jednemu z rond imienia Powstańców Warszawskich. Szczecinianie pieśniami powstańczymi uczczą rocznicę w niedzielę 3 sierpnia, na jednym z miejskich placów. Uczestnicy spotkania otrzymają śpiewniki, wezmą udział w konkursach historycznych.

Na drugim końcu Polski, we Wrocławiu, główne obchody z udziałem władz samorządowych i miejskich, odbędą się 4 sierpnia. Ich elementem będzie m.in. pokaz spektaklu muzycznego opartego na "Pamiętniku z Powstania Warszawskiego" Mirona Białoszewskiego. Natomiast w Opolu zostaną złożone kwiaty m.in. w Centralnym Muzeum Jeńców Wojennych w Łambinowicach przed istniejącym na terenie dawnego obozu Pomnikiem Powstańców Warszawskich - Jeńców Stalagu 344 w Lamsdorf.

PAP/pkur