Powieści na antenie

"Drabina"

Ostatnia aktualizacja: 23.02.2024 11:10
W cyklu "To się czyta" prezentowaliśmy powieść ukraińskiej autorki Eugenii Kuzniecowej pt. "Drabina". Wybrane fragmenty czytał Łukasz Lewandowski. 
Łukasz Lewandowski w radiowym studiu
Łukasz Lewandowski w radiowym studiuFoto: Krzysztof Świeżak/Polskie Radio

Brawurowa opowieść o (nie)udanej ucieczce i (nie)spodziewanym powrocie

Eugenia Kuzniecowa to świeży, zaskakujący głos literatury ukraińskiej. Pisarka życie dzieli między ojczyznę a Hiszpanię (gdzie pracuje na uniwersytecie i wraz z mężem wychowuje dzieci). Jej nowa powieść o próbie ucieczki przed rodziną, wojną i własnym niedostosowaniem wyrasta z życia na dwóch krańcach Europy.

Introwertyczny Tolik zawsze marzył o własnym domu w Hiszpanii. Kiedy jego marzenie się spełniło i usiadł w wygodnym fotelu, w Ukrainie wybuchła wojna. U progu pojawiła się matka z jego siostrą i jej przyjaciółką, wujem, cioteczną babką, dwoma kotami i hałaśliwym psem. Wyśniona oaza spokoju do złudzenia zaczęła przypominać jego dom rodzinny nieopodal Winnicy. W fontannie, na tonie nawozu, cioteczna babka posadziła pomidory, wujek uzależnił się od flippera, matka nie przestaje dopytywać o narzeczoną. A Tolik, by nie oszaleć, wchodzi do swojego pokoju przez balkon, po drabinie. Taka sytuacja nie może trwać wiecznie.

Eugenia Kuzniecowa z pazurem opowiada o zagmatwanych relacjach rodzinnych, nieoczywistych emocjach i życiu w cieniu wojny. "Drabina" to napisana z humorem, urzekająca, wielowarstwowa opowieść o sile rodzinnych więzi, niespodziewanej miłości i o tym, że największe niespodzianki potrafimy sprawiać sami sobie.

[opis pochodzi od wydawcy]


Posłuchaj
09:32 Dwójka to się czyta 19.02.2024.mp3 Eugenia Kuzniecowa "Drabina", czyta Łukasz Lewandowski - fragm. 1 (To się czyta/Dwójka)

10:04 2024_02_20 11_00_27_Dwojka_To_sie_czyta.mp3 Eugenia Kuzniecowa "Drabina", czyta Łukasz Lewandowski - fragm. 2 (To się czyta/Dwójka)

08:54 2024_02_21 11_00_10_Dwojka_To_sie_czyta.mp3 Eugenia Kuzniecowa "Drabina", czyta Łukasz Lewandowski - fragm. 3 (To się czyta/Dwójka)

09:19 2024_02_22 11_01_00_Dwojka_To_sie_czyta.mp3 Eugenia Kuzniecowa "Drabina", czyta Łukasz Lewandowski - fragm. 4 (To się czyta/Dwójka)

08:34 2024_02_23 11_01_45_Dwojka_To_sie_czyta.mp3 Eugenia Kuzniecowa "Drabina", czyta Łukasz Lewandowski - fragm. 5 (To się czyta/Dwójka)

     

Wybrane fragmenty książki czytał na antenie Dwójki Łukasz Lewandowski.

***

Tytuł audycji: To się czyta

Przygotowała: Elżbieta Łukomska

Data emisji: 19-23.02.2024

Godzina emisji: 11.00

mgc/pr

Czytaj także

Jacek Świdziński o powieści graficznej "Festiwal": mój komiks jest bliski poezji

06.02.2024 17:00
- Lata 50. to jeden z najważniejszych momentów w historii XX wieku. Jestem zafascynowany literaturą tamtego okresu, naturalne było to, że prędzej czy później stworzę o tym komiks. Na wystawie w Muzeum Sztuki Nowoczesnej zobaczyłem dekorację z festiwalu, która, jak się okazało, była błędnie opisana. Zacząłem czytać wszystko o festiwalowych dekoracjach, były one wówczas bardzo awangardowe. Już wiedziałem, że nadszedł moment, aby opowiedzieć o tym miejscu, czasie i tych ludziach - mówił w Dwójce Jacek Świdziński, rysownik i twórca komiksów.
Jacek Świdziński to laureat Paszportu Polityki 2023 w kategorii Książka za powieść graficzną pt. Festiwal
Jacek Świdziński to laureat Paszportu Polityki 2023 w kategorii Książka za powieść graficzną pt. "Festiwal"Foto: PAP/Paweł Supernak
Posłuchaj
15'13 Jacek Świdziński o powieści graficznej "Festiwal": mój komiks jest bliski poezji (Wybieram Dwójkę)
więcej
  • Naszym gościem był Jacek Świdziński - kulturoznawca, rysownik, scenarzysta, twórca komiksów, członek niezależnej grupy komiksowej Maszin.
  • Jego "Zdarzenie. 1908" otrzymało nagrodę im. Henryka Sienkiewicza dla najlepszej popowej powieści.
  • Niedawno został laureatem Paszportu Polityki 2023 w kategorii "Literatura" za powieść graficzną pt. "Festiwal" odnoszącą się do słynnego Festiwalu Młodzieży, który odbył się w 1955 roku w Warszawie.

Dwa dni po przyznaniu Paszportu Polityki skończył się nakład powieści

Jacek Świdziński powiedział, że dwa dni po przyznaniu mu Paszportu Polityki skończył się nakład powieści. - Wiem, że przewidziany jest dodruk. To świadczy o tym, że książka dotarła do osób spoza stałego grona czytelników komiksu. Mamy trzech autorów komiksów dla dzieci i młodzieży, których sława jest ugruntowana: Janusz Christa od Kajka i Kokosza, Papcio Chmiel od Tytusa i Tadeusz Baranowski od różnych wydawnictw. Trzeba tworzyć komiksy, na których ktoś się wychował, i po jakimś czasie to się staje klasyką i kanonem - mówił pół żartem.

Polski komiks czasami znika w gąszczu publikacji z całego świata

- Pod tym względem w PRL-u było łatwiej wychować sobie odbiorców, nie było tak wielu komiksów zachodnich. Teraz polski komiks czasami znika w gąszczu publikacji z całego świata - podkreślił.

Powieść graficzna to określenie wytrych

Według autora "Festiwal" to powieść graficzna, bądź jak kto woli komiks, określenie nie ma wielkiego znaczenia. - To takie określenie wytrych, komiksiarze trochę go nie lubią. Traktuję powieść graficzną jako rodzaj gatunku komiksowego, pod pewnymi względami przypomina to powieść. Jest większy, ma bardziej pogłębione postaci, dość istotna jest psychologia - stwierdził rozmówca Jakuba Kukli.

Czytaj też:

Scenariusze przypominają coś w rodzaju wierszy

- Tworząc "Festiwal", rysowałem komiks, choć tworzenie go to dla mnie pisanie. Moje scenariusze przypominają coś w rodzaju wierszy, myślę, że mój komiks jest bliski poezji. Zastanawiam się nad rytmem przestrzeni, a to wydaje mi się ważne w utworze poetyckim - zaznaczył Jacek Świdziński.

Lata 50. to jeden z najważniejszych momentów w historii XX wieku

Dodał, że lata 50. to jeden z najważniejszych momentów w historii XX wieku. - Jestem zafascynowany literaturą tamtego okresu, naturalne było to, że prędzej czy później stworzę o tym komiks. "Festiwal" przyszedł do mnie przez przypadek. Na wystawie w Muzeum Sztuki Nowoczesnej zobaczyłem dekorację z festiwalu, która, jak się okazało, była błędnie opisana. Zacząłem czytać wszystko o festiwalowych dekoracjach, były one wówczas bardzo awangardowe. Już wiedziałem, że nadszedł moment, aby opowiedzieć o tym miejscu, czasie i tych ludziach - opisywał twórca. 


Kadr z komiksu "Festiwal", za który Jacek Świdziński otrzymał Paszport Polityki 2023 Kadr z komiksu "Festiwal", za który Jacek Świdziński otrzymał Paszport Polityki 2023, foto: Jacek Świdziński, źr. materiały wydawnictwa Kultura Gniewu

Komiks o odczuwaniu świata na moment przed eksplozją

Jak możemy przeczytać, stworzył w niej wyjątkowy, pełen ruchu i rytmu pejzaż lata 1955 roku. Wypełnia go marszowy krok, gwar baru czy gonitwa między starymi kamienicami. Świst pocisku, trzask migawki, szelest gazety i skrzek mikrofonu - wszystko to zostało podkreślone formami i kolorami nadającymi narracji szczególną muzyczność. Niezwykła forma "Festiwalu" pozwala poczuć rozdźwięk między tym, co widoczne, a co może zostać zobaczone i tym, co słyszalne, a co może zostać usłyszane. To komiks o odczuwaniu świata na moment przed eksplozją, nawet jeśli nikt z początku nie zauważy, że do niej doszło.

Posłuchaj
15:13 2024_02_06 16_30_04_Dwojka_Wybieram_Dwojke.mp3 Jacek Świdziński o powieści graficznej "Festiwal": mój komiks jest bliski poezji (Wybieram Dwójkę)

 

***

Tytuł audycji: Wybieram Dwójkę

Prowadził: Jakub Kukla

Gość: Jacek Świdziński (kulturoznawca, rysownik, scenarzysta, twórca komiksów)

Data emisji: 6.02.2024

Godzina emisji: 16.30

mgc/mo/wmkor

Czytaj także

Oleg Serebrian "Pod prąd". Wspomnienie młodzieńczej miłości [POSŁUCHAJ]

16.02.2024 11:10
W cyklu "To się czyta" zaprezentowaliśmy książkę mołdawskiego autora Olega Serebriana pt. "Pod prąd" w tłumaczeniu Radosławy Janowskiej-Lascar. Fragmenty powieści przeczytał Marcin Przybylski.
Marcin Przybylski prezentuje okładkę książki Pod prąd
Marcin Przybylski prezentuje okładkę książki "Pod prąd"Foto: Krzysztof Świeżak/PR

"Pod prąd" mołdawskiego pisarza Olega Serebriana to epicka opowieść o samotności, zakazanym uczuciu i pragnieniu bliskości. Łączy w sobie cechy powieści historycznej, społecznej i psychologicznej.

Niemcy w latach 40.

Lata 40. XX wieku. Pochodzący z Bukowiny baron Aleks von Randa to utalentowany matematyk i poliglota z zamożnej rodziny. Pomimo upływu lat żyje bolesnym wspomnieniem młodzieńczej miłości, tocząc ze sobą i ze światem walkę o zachowanie tych uczuć w tajemnicy. Nie pomaga mu w tym duszna atmosfera nazistowskich Niemiec.

Tajny projekt na wyspie Uznam

Zaangażowany w ściśle tajny projekt wojskowy na wyspie Uznam i uwikłany w walkę wywiadów, przeczuwając nadchodzący koniec, spisuje swoje barwne losy. Czytelnik towarzyszy mu w tej podróży, odwiedzając i sielską Odessę sprzed 1914 roku, i obóz koncentracyjny w Sachsenhausen. W tle przedstawiona jest panorama Europy Środkowej w burzliwych pierwszych dekadach XX wieku, ze wszystkimi jej blaskami i cieniami – wybitnymi intelektualistami, przemianami społecznymi i kulturowymi, okrucieństwami pierwszej i drugiej wojny światowej.

Czas rozczarowań

Baron von Randa stopniowo odsłania swoje tajemnice, a wraz z nimi wielką wrażliwość, tłumione emocje i rozczarowania. Początkowo pełen wielkich marzeń i nadziei, stopniowo pogrąża się w głębokiej depresji, a wszystkie jego wybory zdają się prowadzić do tragicznego końca.

Po latach na wyspę Uznam przybywa jego krewny, Woldemar Skawronsky. Kto i dlaczego od półwiecza opiekuje się grobem barona?

[opis pochodzi od wydawcy, śródtytuły - od redakcji]


Posłuchaj
10:14 Dwójka to się czyta 12.02.2024.mp3 Oleg Serebrian "Pod prąd", czyta Marcin Przybylski - fragment 1 (To się czyta/Dwójka)

10:20 2024_02_13 11_00_09_Dwojka_To_sie_czyta.mp3 Oleg Serebrian "Pod prąd", czyta Marcin Przybylski - fragment 2 (To się czyta/Dwójka)

10:12 Dwójka to się czyta 14.02.2024.mp3 Oleg Serebrian "Pod prąd", czyta Marcin Przybylski - fragment 3 (To się czyta/Dwójka)

10:27 Dwójka to się czyta 15.02.2024.mp3 Oleg Serebrian "Pod prąd", czyta Marcin Przybylski - fragment 4 (To się czyta/Dwójka)

09:49 Dwojka_To_sie_czyta_2024_02_16-11-01-40.mp3 Oleg Serebrian "Pod prąd", czyta Marcin Przybylski - fragment 5 (To się czyta/Dwójka)

     

Fragmenty powieści na antenie Dwójki czytał Marcin Przybylski.

***

Tytuł audycji: To się czyta

Przygotowała: Elżbieta Łukomska

Data emisji: 12-16.02.2024

Godzina emisji: 11.00

mo/gs/mgc