Nauka

Czym pachną święta? Chemia, która nadaje zapach Bożemu Narodzeniu

Ostatnia aktualizacja: 24.12.2016 11:46
Geosmina, cynamal, eugenol - związki o tych tajemniczych nazwach gwarantują zapachy Bożemu Narodzeniu. Geosmina nadaje ziemistego zapachu karpiowi, cynamal można znaleźć przede wszystkim w cynamonie, a eugenolowi zawdzięczamy wyjątkowy zapach goździków.
Zdjęcie ilustracyjne
Zdjęcie ilustracyjneFoto: freeimages.com

Charakterystyczny, ziemisty zapach i smak karpia to wynik działania geosminy - organicznego związku chemicznego, produkowanego m.in. przez sinice. Geosmina występuje także w burakach, a więc dostarczy jej nam także kolejne wigilijne danie - czerwony barszcz. Jej zapach można wyczuć również po deszczu, zwłaszcza latem, po długim okresie suszy.

Czytaj więcej:
nauka 1200 free
Nauka w portalu PolskieRadio.pl

Jedyny w swoim rodzaju zapach daje goździkom eugenol. Ta bezbarwna, oleista ciecz ma właściwości antyseptyczne i znieczulające. Wykorzystywana jest w stomatologii do odkażania kanałów zębowych, a zmieszana z tlenkiem cynku tworzy cement dentystyczny - wyjaśniają specjaliści z Centrum Nauki Kopernik.

W cynamonie - jednej z przypraw, odgrywających kluczową rolę w świątecznej kuchni - odnajdziemy przede wszystkim aldehyd cynamonowy zwany cynamalem. Ma on właściwości antybakteryjne, jest niezwykle aromatyczny. Pierwsze wzmianki o nim pochodzą z VIII-wiecznego medycznego tekstu chińskiego Tang Materia Medica.

Jednym z najbardziej charakterystycznych zapachów dla Bożego Narodzenia jest żywiczny zapach choinki. Tę charakterystyczną nutę aromatyczną świerki, jodły i sosny zawdzięczają związkowi organicznemu o nazwie α-pinen, występującemu w ich żywicy. Jest on wykorzystywany do inhalacji, a także jako środek owadobójczy - podaje Centrum Nauki Kopernik.

Wśród bożonarodzeniowych wypieków ważną pozycję stanowią wyroby z marcepanu. Swój zapach i smak marcepan zawdzięcza aldehydowi benzoesowemu, który powstaje z obecnej w gorzkich migdałach amigdaliny. To najprostszy aldehyd zapachowy, stosowany także w przemyśle perfumeryjnym, farmacji i w produkcji barwników.

Dla wielu z nas nadejście świat Bożego Narodzenia zwiastuje zapach pomarańczy. Cytrusy swój niepowtarzalny zapach zawdzięczają limonenowi, zawartemu w skórce. Związek ten jest także świetnym rozpuszczalnikiem, komponentem farb i detergentów.

PAP Nauka w Polsce, kk

Zobacz więcej na temat: NAUKA chemia Boże Narodzenie
Czytaj także

Jak patrzeć na niebo, by znaleźć w Wigilię pierwszą gwiazdę?

Ostatnia aktualizacja: 22.12.2016 18:31
Myśląc o wigilijnej kolacji, nie sposób zapomnieć o pierwszej gwieździe na niebie, nawiązującej do znanej z Biblii Gwiazdy Betlejemskiej. Tylko, czy ta gwiazda jest rzeczywiście gwiazdą, czy może planetą bądź czymś innym?
rozwiń zwiń