Zmarła spadkobierczyni bezcennych obrazów Klimta

Maria Altmann miała 82 lata, gdy wystąpiła do rządu austriackiego o zwrot zagrabionych przez nazistów portretów swojej ciotki, słynnej muzy Gustava Klimta.

W wieku 95 lat zmarła w Los Angeles Maria Altmann - siostrzenica Adeli Bloch-Bauer, słynnej modelki austriackiego malarza Gustava Klimta (1862-1918). Maria Altmann prowadziła przez wiele lat spór prawny z austriackim rządem o zwrot obrazów Klimta, zrabowanych jej rodzinie przez nazistów, i w roku 2006, w wieku 89 lat dopięła swego.

W wydanym oświadczeniu Austriacka Gmina Żydowska stwierdziła, że "silna wola zmarłej doprowadziła do spektakularnego sukcesu w historii austriackiego sądownictwa: zwrotu dzieł sztuki prawowitym właścicielom, które zostały nieprawnie uznane za majątek narodu austriackiego".

W 1903 roku Ferdinand Bloch zamówił u Gustava Klimta portret swojej narzeczonej Adeli. Klimt malował go cztery lata pokrywając jego tło złotem i srebrem w płatkach. W 1944 roku rodzina Blochów uciekła do Szwajcarii. Ich obrazy skonfiskowali naziści, a po wojnie austriacki rząd uznał je za dziedzictwo narodu. Przez 60 lat pokazywane były na wystawie we Wiedniu.

Maria Altmann podjęła starania o zwrot rodzinnego majątku. Najpierw chciała odzyskać tylko pejzaże malowane przez Klimta ("Jabłoń", "Brzozowy las" i "Domy w Uterach"), darowując wspaniałomyślnie słynne portrety kolekcji narodowej. Nie doszło do porozumienia. W 1999 roku sprawa trafiła do sądu. W efekcie Austria musiała oddać pięć dzieł najwybitniejszego przedstawiciela austriackiej secesji o łącznej wartości 150 milionów dolarów, ponieważ nie zdołano zebrać pieniędzy na ich odkupienie. To w Austrii zwrot zrabowanych dzieł sztuki o największej wartości.

W roku 2006 portret "Złota Adela" został zakupiony za 135 milionów dolarów przez nowojorskiego spadkobiercę imperium kosmetycznego Ronalda Laudera. Była to wówczas największa suma, jaką zapłacono za obraz.

Pozostałe cztery obrazy zostały zlicytowane za prawie 200 milionów dolarów, zyskiem podzieliła się cała rodzina Marii Altmann. Siostrzenica Adeli Bloch-Bauer tłumaczyła, że chciałaby widzieć obrazy w otwartej dla zwiedzających, muzealnej kolekcji, ale nie tylko do niej decyzja należy i dlatego zdecydowano się na ich sprzedaż w prywatne ręce.

Posłuchaj relacji Polskiego Radia z Wiednia, kliknij dźwięk "Zmarła spadkobierczyni arcydzieł Klimta" po prawej stronie artykułu.

usc