Radiowe Centrum Kultury Ludowej

Polskie pieśni religijne

Ostatnia aktualizacja: 02.12.2018 12:00
Autorom płyty zależało na ukazaniu tej części śpiewów religijnych, które zwykle wykonywane były poza kościołem, należały do sfery intymnej życia mieszkańców wsi - śpiewano je w domach, przy kapliczkach czy krzyżach przydrożnych, choć nierzadko przenoszono je też do kościoła.
Muzyka Źródeł: Polskie pieśni religijne
Muzyka Źródeł: Polskie pieśni religijneFoto: mat. pras. PR

Muzyka Źródeł vol. 25, Polskie pieśni religijne, Polskie Radio 2006

PIEŚNI O ZWIASTOWANIU I NARODZENIU PAŃSKIM

1. A przy łącce, przy zielonej
2. Z tamta strona pola zielanio sia zioła
3. Stała se lipeńka, lipeńka zielona, alleluja
4. Tam w miasteczku w Jeruzalom
5. Sła Maryja na Jutrznie, Kirie Elejson
6. Gdy Najświętsza Panienka po świecie chodziła

PIEŚNI O MĘCE I ŚMIERCI CHRYSTUSA - PASYJNE

7. Już dobranoc, już dobranoc, ale nie każdemu
8. Witaj cierniowo korono, z głogu morskiego pleciono
9. Zastanów się, o człowiecze

PIEŚNI WIELKANOCNE

10. O poranku my śpiewamy, Alleluja

PIEŚNI MARYJNE

11. Gwiazda Śliczna
12. O wczesnym poranku
13. O Cudownym Obrazie

PIEŚNI O ANIOŁACH I ŚWIĘTYCH

14. Mój stużu Aniele
15. Przezacna Księżna Dziewico Rozalijo pustelnico

PIEŚNI POGRZEBOWE

16. Aaa... przyjdzie godzina
17. Je drabina do nieba
18. Zaczynam lament więźniów jęczących

OPOWIEŚCI I LEGENDY

19. Świontego Pietra w kościele
20. Tadeuse z Wangelisty
21. Szed Pan Jezus
22. Onego casu w jednej krainie

PIEŚNI PRZYGODNE

23. Miałem Jezusa z serca kochanego


Polskie pieśni religijne z żywej tradycji zawiera kolejna płyta z serii Muzyka źródeł. To płyta szczególna, w znakomity sposób odzwierciedlająca jedność pomiędzy tym co sacrum, a tym co profanum w kulturze tradycyjnej. Daje też obraz bogactwa form, gatunków, sposobów modlitwy towarzyszącej niemal wszystkim czynnościom domowym, zajęciom gospodarskim, dopełniającej codzienne życie mieśzkańców wsi. Ukazuje też niezwykłą inwencję twórczą nieznanych z nazwiska śpiewaczek i śpiewaków w głębokiej przeszłości układających pieśni na wszystkie możliwe okazje. Obecnie, wiele z tych pieśni istnieje już jedynie w zeszytach o pożółkłych kartkach, albo w głowach wykonujących je osób, albo też ślad ich istnienia pozostał tylko w zapisach na taśmie magnetycznej w Archiwum Polskiego Radia. [...]

Wykonawcy:

Zofia Warych - śpiew (1, 2)
ur. b. 1939 Dębe, zam.living in Myszyniec, nagr. rec. Myszyniec 1999
Marian Kulik - śpiew (3)
ur. b. 1928 Żurawnica, zam.living in Wilków, nagr. rec. Kazimierz 1995
Krystyna Placha - śpiew (4)
ur. b. 1927 Zawaliny, zam.living in Janów Lubelski, nagr. rec. Kazimierz 1995
Zespół Śpiewaczy z Zagórzyc koło Sędziszowa Małopolskiego (Zofia Zawiślak, Teofila Schab, Maria Frydło) - śpiew (5)
Mieczysław Pachutko - śpiew, skrzypce (6)
Marian Kulik - śpiew (7)
Maria Dębska - śpiew (8)
Maria Ciupak - śpiew (9)
Zespół Śpiewaczy z Wielopola Skrzyńskiego - śpiew (10)
Zespół im. Józefa Szczotki z Milówki i Węgierskiej Górki (11)
Maria Bienias - śpiew (12)
Zespół Śpiewaczy "Lipsk" z Lipska nad Biebrzą - śpiew (13)
Julianna Adamek - śpiew (14)
Aniela Sulowska - śpiew (15)
Janina Mączka - śpiew (16)
Zespół Śpiewaczek z Bandyś (Bronisława Świder, Marianna Bączek, Władysława Dąbrowska) - śpiew (17)
Regionalny Zespół Zwyczajów i Obrzędów, Pieśni i Tańca "Grodziszczoki" z Grodziska Dolnego - (18)
Zofia Sordyl - śpiew (19)
Helena Mikucka - śpiew (20)
Helena Matyszczyk - śpiew (21)
Krystyna Ciesielska - śpiew (22)
Adam Strug - śpiew (23)

Charakterystyka utworów:

1. A przy łącce, przy zielonej - o Zwiastowaniu, śpiewana w adwencie [Kurpie]
2. Z tamta strona pola zielanio sia zioła - o Zwiastowaniu, śpiewana w adwencie [Kurpie]
3. Stała se lipeńka, lipeńka zielona, alleluja - pastorałaka [lubelskie]
4. Tam w miasteczku w Jeruzalom - pastorałaka [lubelskie]
5. Sła Maryja na Jutrznie, Kirie Elejson - pastorałaka [rzeszowskie]
6. Gdy Najświętsza Panienka po świecie chodziła - narracyjna, apokryficzna opowieść o ucieczce do Egiptu, śpiewana po Bożym Narodzeniu [suwalskie]
7. Już dobranoc, już dobranoc, ale nie każdemu - wielkopostna [lubelskie]
8. Witaj cierniowo korono, z głogu morskiego pleciono - pasyjna, śpiewana w czasie adoracji Grobu Bożego [krakowskie]
9. Zastanów się, o człowiecze - pasyjna, śpiewana w czasie adoracji Grobu Bożego [rzeszowskie]
10. O poranku my śpiewamy, Alleluja - wielkanocna pieśń z bębnem [rzeszowskie]
11. Gwiazda Śliczna - instrumentalna wersja maryjnej pieśni pielgrzymkowej [Beskid Żywiecki]
12. O wczesnym poranku - o Matce Boskiej Siewnej [Mazowsze]
13. O Cudownym Obrazie - o Matce Boskiej Studzieńskiej [suwalskie]
14. Mój stużu Aniele - do św. Anioła Stróża, przygodna, śpiewana także przy zmarłym [Beskid Żywiecki]
15. Przezacna Księżna Dziewico Rozalijo pustelnico - hagiograficzna o św. Rozalii [lubelskie]
16. Aaa... przyjdzie godzina - pogrzebowa, w formie alfabetycznej wyliczanki [lubelskie]
17. Je drabina do nieba - pogrzebowa [Kurpie]
18. Zaczynam lament więźniów jęczących - lament przy zmarłym, pogrzebowa [Rzeszowskie]
19. Świontego Pietra w kościele - narracyjna, oparta na legendarnych przekazach chrześcijańskich [Beskid Żyiwiecki]
20. Tadeuse z Wangelisty - narracyjna, legenda o malowaniu obrazu NMP. Oryginalny incipit: Święty Łukasz Wangelista [suwalskie]
21. Szed Pan Jezus - moralizująca, pieśń dziadowska [suwalskie]
22. Onego casu w jednej krainie - narracyjna o Sodomie i Gomorze [radomskie]
23. Miałem Jezusa z serca kochanego - przygodna, śpiewana w różnych okolicznościach

Autorami koncepcji płyty oraz wyboru nagrań są Małgorzata Jędruch-Włodarczyk i Antoni Zioła.

Zobacz więcej na temat: muzyka tradycyjna