Odkryto prawdopodobnie najstarszy znany w Europie pochówek dziewczynki w wieku niemowlęcym. Ma 10 tys. lat

Pochowano ją w jaskini na terenie obecnych Włoch tuż po epoce lodowcowej. Społeczność łowców-zbieraczy złożyła dziecko do grobu z bogatym zestawem cennych paciorków i wisiorków oraz szponem orła, sygnalizując w ten sposób swój smutek. - To pokazuje, że nawet najmłodsze członkinie grupy były uznawane za pełnoprawne osoby w społeczeństwie - oceniają autorzy badań. 

Jaskinia Arma Veirana, w której odkryto pochówek dziewczynki.

Foto: Dominique Meyer

"Praktyki pogrzebowe stanowią okno na światopogląd i strukturę społeczną prehistorycznych grup. Obrzędy pogrzebowe dzieci dostarczają ważnych spostrzeżeń na temat tego, kto był uważany za osobę i obdarzony atrybutami indywidualnego »ja«, moralnego sprawstwa i był zaliczony w skład społeczności. Pozornie »egalitarne« traktowanie pogrzebowe tej niemowlęcej dziewczynki, pokazuje, że już 10 000 lat temu w Europie Zachodniej nawet najmłodsze kobiety były uznawane za pełnoprawne osoby w społeczeństwie" - oceniają naukowcy z Instytutu Pochodzenia Człowieka na Uniwersytecie Stanowym Arizony (ASU), którzy dokonali odkrycia.

Choć wyniki badań opublikowano dopiero teraz w czasopiśmie "Scientific Reports" należącej do grupy "Nature", odkrycia grobu we włoskiej jaskini Arma Veirana dokonano już w 2017 roku, w ramach wykopalisk prowadzonych tam od 2015 roku. Jaskinia znajduje się w Alpach Liguryjskich, nieopodal nadmorskiego miasta Albenga, mniej więceej w połowie drogi między włoską Genuą i francuską Niceą. 

Tak mógł wyglądać najstarszy mieszkaniec Holandii

Jakie były losy małej Neve?

Datowanie radiowęglowe pozwoliło ustalić, że dziecko żyło 10 000 lat temu, a analiza białka amelogeniny i starożytnego DNA ujawniła, że niemowlę było płci żeńskiej należącą do linii europejskich kobiet znanej jako haplogrupa U5b2b. Zespół badaczy nadał dziewczynce imię Neve. 

Dziecko żyło na styku późnego paleolitu i mezolitu, czyli niedługo po cofnięciu się czap lodowych, wyznaczającym kres epoki lodowcowej. 

- Mezolit nastąpił po zakończeniu ostatniej epoki lodowcowej i reprezentuje ostatni okres w Europie, kiedy polowanie i zbieractwo było podstawowym sposobem zarabiania na życie. Jest to więc naprawdę ważny okres dla zrozumienia prehistorii człowieka - ocenia dr Caley Orr.

Szczegółowe badanie histologiczne wykazało, że dziecko w chwili śmierci miało ok. 40-50 dni. Dziewczynka będąc jeszcze w brzuchu matki doświadczyła stresu, który na krótko zahamował rośnięcie jej zębów 47 dni i 28 dni przed urodzeniem. Analiza zawartości węgla i azotu w ząbkach niemowlaka wykazała, że w okresie ciąży matka, mimo bliskości wybrzeża morskiego, odżywiała się produktami pochodzenia lądowego.

Ozdobny pochówek 

W grobie dziecka odnaleziono 60 korali z muszli i cztery wisiorki również wykonane z muszelek. Dokonana przez dr Claudine Gravel-Miguel, współautorkę badań, analiza ozdób zdobiących niemowlę, która wykazała troskę o każdy element. Wiele z ozdób nosi ślady zużycia, które świadczą o tym, że zostały one przekazane dziecku przez członków grupy.

Ilustracja przedstawia układ ludzkich szczątków i ozdób w grobie Neve. Kolorem brązowym zaznaczone są kości (ciemnobrązowy oznacza wnętrze czaszki), ciemnoszary to skały, kolorem jasnoszarym oznaczono muszle i elementy wisiorka z małży. Fot.: Claudine Gravel-Miguel/EurekaAlert!

Podobny pochówek dwojga niemowląt odkryto w Ameryce Północnej, w Upward Sun River na Alasce.

Małopolskie. Odkryto kopalnię krzemienia czekoladowego sprzed 10 tys. lat

- Pochówek Neve sugeruje, że uznanie niemowląt płci żeńskiej jako pełnoprawnych osób ma głębokie korzenie we wspólnej kulturze prehistorycznej ludzkości, zarówno wśród ludów, które migrowały do Europy, jak i tych, które migrowały do Ameryki Północnej. Takie zwyczaje mogły powstać równolegle w populacjach na całej planecie - ocenia dr Jamie Hodgkins, współautorka odkrycia. 

EurekaAlert!/bm