Historia

70. lat temu partyzanci "Ognia" uwolnili więźniów bezpieki

Ostatnia aktualizacja: 18.08.2016 14:00
18 sierpnia 1946 r. partyzanci z VI. kompanii zgrupowania mjr. Józefa Kurasia "Ognia", pod dowództwem Jana Janusza "Siekiery" oswobodzili z ubeckiego więzienia św. Michała 64 więźniów, działaczy antykomunistycznego podziemia.
Audio
  • Maciej Korkuć z Instytutu Pamięci Narodowej o akcji ludzi "Ognia"
Józef Kuraś Ogień
Józef Kuraś "Ogień"Foto: Wikipedia/domena publiczna

- Była to jedna z najbardziej brawurowych akcji podziemia niepodległościowego w Małopolsce – ocenił historyk, dr Maciej Korkuć z krakowskiego oddziału IPN. Jak dodał, akcję przeprowadzono bez jednego wystrzału.

Więzienie znajdowało się w budynku obecnego Muzeum Archeologicznego, w centrum miasta – gdzie było wielu funkcjonariuszy sowieckich. Akcja w takim miejscu – wyjaśnia historyk – była niezwykle ryzykowna. W dodatku kilkaset metrów od więzienia znajdowały się koszary KBW.

18 sierpnia przed więzienie św. Michała podjechała ciężarówka, którą "ogniowcy" skonfiskowali wcześniej. W samochodzie było pięć osób – m.in. mjr Zbigniew Paliwoda "Jur". Partyzanci weszli do więzienia, posługując się sfałszowanymi dokumentami UB.

Roman Gal/You Tube

Akcja uwolnienia więźniów udała się dzięki Irenie Odrzywołek, która była strażniczką więzienia, ale współpracowała z partyzantami. To ona dostarczyła "ogniowcom" granaty i pistolety – broń umożliwiła obezwładnienie strażników, paraliż więzienia i otworzenie cel.


Informacja IPN Informacja IPN

- Na ciężarówkę weszło tyle osób, ile się dało. Reszta się rozpierzchła. Auto brawurowo przejechało przez miasto, mijając siedzibę KBW i wojewódzkiego UB, dotarło na ziemię miechowską. Stamtąd działacze niepodległościowi zostali przerzuceni na Podhale, gdzie porozdzielał ich "Ogień" – zakończył dr Korkuć.

W ramach obchodów 70. rocznicy akcji wolontariusze rozdają ulotki informujące o operacji. W Muzeum Archeologicznym odbywa się sesja popularnonaukowa "Kobiety Wyklęte. Zapomniane filary niepodległościowego podziemia". W samym Muzeum jest też wystawa poświęcona rozbiciu więzienia.

Na Plantach będzie zaś można obejrzeć inscenizację historyczną "Uwalniamy naszych!".

Głównymi organizatorami obchodów są: krakowski oddział IPN, małopolski oddział Stowarzyszenia Odra-Niemen i Muzeum Archeologiczne w Krakowie. Obchody współorganizują Podhalańska Grupa Rekonstrukcji Historycznych Zgrupowania Partyzanckiego "Błyskawica" oraz Studenci dla Rzeczpospolitej.

PAP/IAR/iz

Czytaj także

W Muzeum AK zbiórka pamiątek związanych ze Zrzeszeniem "Wolność i Niezawisłość"

Ostatnia aktualizacja: 17.01.2015 16:54
Pod hasłem "Odkrywamy Niezłomnych" Muzeum Armii Krajowej w Krakowie organizuje zbiórkę wspomnień oraz pamiątek związanych ze Zrzeszeniem "Wolność i Niezawisłość". Najciekawsze z nich trafią na wystawę poświęconą Żołnierzom Wyklętym.
rozwiń zwiń