Historia

Beata Obertyńska – poetka "W domu niewoli"

Ostatnia aktualizacja: 21.05.2015 07:00
21 maja 1980 zmarła Beata Obertyńska, poetka, żołnierz w Armii Polskiej pod dowództwem gen. Władysława Andersa.
Audio
  • Audycja z cyklu "Portret pisarza" Ewy Prządki. Sylwetkę Beaty Obertyńskiej przybliża recenzent i publicysta Bogdan Klukowski (27.12.1992)
Policjanci i cywile deportowani na Wschód
Policjanci i cywile deportowani na WschódFoto: Wikipedia/domena publiczna

Beata Obertyńska przyszła na świat jako córka poetki  Maryli Wolskiej i przedsiębiorcy naftowego Wacława Wolskiego. Urodziła się 18 lipca 1898 we Lwowie.

Kontynuatorka tradycji Młodej Polski

- Lwów to było miejsce, gdzie się rodziła się polska inteligencja - mówił gość audycji Ewy Prządki z cyklu "Portret pisarza" krytyk literacki i publicysta Bogdan Klukowski. - W domu, w którym wychowywała się i wzrastała, spotykała się cała lwowska elita intelektualna.
Artystyczny rodowód i atmosfera domu w domu rodzinnym prawdopodobnie wpłynęły na to, że Beata Obertyńska również zaczęła pisać poezję. W młodości związała się ze Skamandrem i środowiskiem skupionym wokół rodziny Pawlikowskich. Jej wczesną poezję - Pszczoły w słoneczniku (1927), Klonowe motyle (1932) - porównywano z twórczością właśnie Marii Pawlikowskiej - Jasnorzewskiej.

- Ona kontynuowała to, co było tradycyjne w naszej poezji. Uważano ją za kontynuatorkę Młodej Polski - wyjaśniał gość Ewy Prządki.

Świadectwo piekła

Lwowską idyllę przerwał wybuch wojny i okupacja. W 1940 została aresztowana przez NKWD. Więziono ją kolejno w Kijowie, Charkowie, Starobielsku, w końcu została zesłana na łagru w Workucie. Została zwolniona w konsekwencji układu Sikorski-Majski i dołączyła do Armii Polskiej pod dowództwem gen. Władysława Andersa. W mundurze porucznika przeszła z żołnierzami szlak bojowy od Iranu, przez Palestynę, po Włochy. To wówczas powstała wstrząsająca książka "W domu niewoli" opisująca bestialstwo systemu panującego w ZSRR.
- Wielu ludzi miało obowiązek zaświadczać o tym, co przeszli w taki sposób, jaki potrafili - mówił krytyk.

Doceniona na emigracji

Po wojnie nie powróciła do Polski, zamieszkała w Londynie. Tu otoczona była szacunkiem i uznaniem dla swojej twórczości. Publikowała m.in. w "Dzienniku Polskim i Dzienniku Żołnierza" i "Wiadomościach". Otrzymała szereg nagród, m.in. nagrodę londyńskiego Przeglądu Powszechnego (1967 r.), nagrodę Fundacji Lanckorońskich (1972 r.).

Posłuchaj audycji z cyklu "Portret pisarza" Ewy Prządki.

bm

Czytaj także

Churchill, Truman, Żukow. Posłuchaj, co mówili w dniu zakończenia wojny

Ostatnia aktualizacja: 08.05.2021 06:00
- Keitel rzucił na nas nienawistne spojrzenie, usiadł na krawędzi krzesła i bez pośpiechu podpisał pięć egzemplarzy aktu bezwarunkowej kapitulacji Niemiec - mówił marszałek Gieorgij Żukow. Posłuchaj wyjątkowych, archiwalnych nagrań!
rozwiń zwiń
Czytaj także

Antoni Bogusławski – literat i żołnierz

Ostatnia aktualizacja: 28.11.2017 06:08
- Antek był drugim wcieleniem Or-Ota. Poezja jego była równie prosta, nasycona polskością i dawnością, ale był w niej zawsze młodzieńczy polot, dowcip i radość żołnierskiej służby – mówił na antenie RWE gen. Marian Kukiel.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Jan Lechoń: tragiczny los skamandryty. Nagrania poety [POSŁUCHAJ]

Ostatnia aktualizacja: 08.06.2024 05:55
"A wiosną - niechaj wiosnę, nie Polskę zobaczę" - pisał poeta w 1920 roku, postulując zerwanie z martyrologią. Nie wiedział wówczas, że za niespełna dwie dekady los zdecyduje, że wiosen zobaczy jeszcze wiele, lecz Polski już nigdy.
rozwiń zwiń