Historia

Jòn Arason – bohater Islandii, obrońca katolicyzmu

Ostatnia aktualizacja: 07.11.2020 05:35
Jòn Arason jest dla Islandczyków symbolem oporu przeciwko duńskiej dominacji. Katolicki biskup i przywódca rebelii przeciwko Duńczykom i luteranizmowi jest uważany na wyspie za bohatera narodowego, choć dziś trzy czwarte Islandczyków należy do Kościoła Ewangelicko-Luterańskiego. 
Biskup Jón Arason . Mozaika na ścianie jego grobu w wieży Hóladómkirkju, fot. Navaro, r. Wikimedia CommonsCC 3.0
Biskup Jón Arason . Mozaika na ścianie jego grobu w wieży Hóladómkirkju, fot. Navaro, r. Wikimedia Commons/CC 3.0

7 listopada 1550 roku zginął Jòn Arason, islandzki katolicki biskup, przywódca antyduńskiego i antyluterańskiego powstania.

Islandia utraciła niepodległość w XIII wieku. Mimo zachowania samorządności i ustroju, podlegała najpierw Norwegii a później Danii.

- W 1537 roku idee reformacji religijnej zwyciężyły w Danii i zaczęły przenikać na wyspę – wyjaśniał prof. Bernard Piotrowski w audycji Katarzyny Kobyleckiej z cyklu "Dźwiękowy przewodnik po historii najnowszej – Islandia". - Wcześniej, w 1533 roku parlament islandzki, tzw. Althing, uchwalił specjalną ustawę o obronie religii katolickiej. Duńczycy postanowili przemocą wprowadzić na wyspie ideę protestantyzmu.

Rozpoczął się okres grabienia katolickich świątyń i zmuszania ludzi do konwersji na luteranizm. Na czele zbrojnego buntu przeciw Duńczykom i wprowadzanej przez nich religii stanął katolicki biskup Jòn Arason. Ordynariusz Hólaru był znaczącą postacią. Podczas rebelii, na czele której stanął, islandzki parlament udzielił mu pełnego poparcia.

Duńczycy wysłali na wyspę znaczące siły i zdławili powstanie biskupa. Sam Arason został zgładzony razem z dwoma synami.

- W dawnej Islandii nie bardzo przestrzegano zasad celibatu i najczęściej duchowni posiadali nielegalne rodziny - mówił historyk.- Śmierć Arasona, tego symbolu islandzkości, przyjęta została z oburzeniem na wyspie, ale Islandczycy obronić swoich wartości nie mogli.

W 1552 roku Islandia przyjęła protestantyzm. Jakie były skutki tego aktu? Posłuchaj audycji Katarzyny Kobyleckiej z cyklu "Dźwiękowy przewodnik po historii najnowszej – Islandia".


Posłuchaj
09:34 rządy norwegów i duńczyków na wyspie___2634_02_iv_tr_0-0_10312187c5e86b6e[00].mp3 Rządy Norwegów i Duńczyków na Islandii - gawęda prof. Bernarda Piotrowskiego w audycji Katarzyny Kobyleckiej z cyklu "Dźwiękowy przewodnik po historii najnowszej - Islandia". (PR 5.09.2002)

 

bm

Zobacz więcej na temat: HISTORIA Islandia Norwegia
Czytaj także

Islandia – obiekt zainteresowania wielkich mocarstw

Ostatnia aktualizacja: 17.06.2014 06:00
- Ten, kto włada Islandią trzyma w rękach stale odbezpieczony rewolwer, skierowany przeciw Anglii, Stanom Zjednoczonym i Kanadzie – powiedział niemiecki generał, geograf i polityk Karl Haushofer, który marzył o niemieckiej kontroli nad tą wyspą ognia i wody.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Islandia - niedoszłe laboratorium nazizmu

Ostatnia aktualizacja: 10.05.2024 05:40
10 maja 1940 roku wojska brytyjskie zapoczątkowały okupację Islandii. Była to akcja prewencyjna: do zajęcia wyspy przygotowywali się też Niemcy. Dlaczego Hitlerowi zależało na tym skrawku lądu na północy Atlantyku?
rozwiń zwiń