Historia

Trabant – niewiele było tak rewolucyjnych samochodów

Ostatnia aktualizacja: 30.04.2020 05:40
29 lat temu – 30 kwietnia 1991 roku – zjechał z linii produkcyjnej zakładów samochodowych w Zwickau ostatni model Trabanta w wersji 1.1 Universal. Ten ostatni model pomalowano na różowo, a na przedniej masce umieszczono duży czarny napis na białym tle: "TRABANT" i pod spodem "LEGENDE AUF RÄDERN" - czyli "Trabant, legenda na kółkach". Samochód prowadziło dwóch smutnych panów... i nie ma się czemu dziwić.
Trabant
TrabantFoto: z arch. Transtrabant

Ten rewolucyjny w swoim czasie samochód, wyprodukowano w liczbie 3 096 099 sztuk i mimo zakończenia produkcji, nadal na drogach Niemiec, a także innych krajów byłego bloku wschodniego, jeździło prawie 2 miliony Trabantów. Wszyscy znaliśmy ten "samochodzik" i choć miał sporą konkurencję w postaci polskich Syreny czy Małego Fiata, czeskiej Zastavy, holenderskiego DAFa czy rosyjskiego Zaporożca, zyskał sobie liczne grono zwolenników.

Jak zazwyczaj bywa w przypadku niewielkich samochodów, tych rodzinnych, tanich, dla każdego, "dorobił się" w naszym kraju kilku wdzięcznych określeń: "Mydelniczka", "Trampek", "Kartonowe pudełko", "Ford Karton", "Trabi", "Zemsta Honeckera" czy "Skrzydlak". Należy przyznać, że jak na taki niewielki pojazd liczba "przezwisk" jest imponująca..., nawet polskie Syrena i Mały Fiat nie miały tulu określeń.

Nazwa "Trabant" nie wzięła się jednak z powietrza – nadano ją w październiku 1957 roku na cześć wystrzelenia pierwszego radzieckiego sputnika (sztuczny satelita Ziemi). Rosyjski "Sputnik" to po niemiecku "Trabant" czyli "satelita, towarzysz podróży"... i takim towarzyszem podróży stał się bardzo szybko, zarówno w NRD jak i w krajach komunistycznego bloku.

Produkcja tego samochodu zaczęła się jednak dwa lata wcześniej – jak podaje Lesław Sagan z "Auto Świat":

"Trabant był modelem samochodu osobowego "o nazwie AWZ P-70 Zwickau, który produkowany był od 1955 roku. Z perspektywy czasu był to model pod wieloma względami rewolucyjny. Posiadał nadwozie wykonane z tworzywa sztucznego o nazwie Duroplast i napędzany był dwusuwowym silnikiem dwucylindrowym z DKW F8 o pojemności skokowej 690 cm3 i mocy 22 KM. W latach 1955-1959 wyprodukowano 36 151 egzemplarzy".

Prędkość maksymalna tego modelu wahała się między 90 a 100 km/h i zależała od obciążenia liczbą pasażerów i bagaży. Ładowność nie mogła przekroczyć 320 kilogramów, a w specyfikacji sugerowano nawet mniej niż 275 kilogramów.

Kolejna wersja tego modelu – Trabanty były bardzo często modernizowane i ulepszane – określona symbolem AWZ P-50 produkowana była w dwu wersjach nadwozia. Do dotychczasowego sedana dołączył model kombi z trochę słabszym silnikiem i czterobiegową, niezsynchronizowaną, manualną skrzynią biegów. Modele te w dalszym rozwoju zyskały lepszy silnik, kombi "zaczął składać" tylną kanapę, a z fabryki wyjechały Trabanty terenowe, wojskowe i dostawcze (takie imitacje pick-upów).

Możliwości adaptacyjne wszelkich przeróbek umożliwiały tworzywo i konstrukcja samochodu. Portal historyczny "dzieje.pl" tak opisuje istotę tematu:

"Z uwagi na powszechne niedobory surowców i ceny importowanej stali, rozpoczęto badania nad alternatywnymi materiałami, które miały posłużyć do produkcji aut. W efekcie powstało tworzywo nazwane duroplastem: połączenie sztucznej żywicy kompozytowej ze sprasowanymi odpadami bawełnianymi. Tworzywo to zapewniało dość dużą wytrzymałość jak na osiągi samochodu, które nigdy w całej historii nie przekroczyły 106 km/h dla modeli seryjnych. Dodatkowo "plastik" ten nie rdzewiał i był dość lekki, co pozwalało dodatkowo "obciążyć" samochód dysponujący tak słabym silnikiem. Posiadał on 2 cylindrowy, 2-suwowy silnik chłodzony wodą, umieszczony poprzecznie do kierunku jazdy - na owe czasy nowoczesne rozwiązanie. (…) Poszycie z duroplastu osadzone było na stalowej konstrukcji. W kolejnych latach sukcesywnie zwiększano moc montowanego w pojazdach napędu".

Trabant był takim "enerdowskim klejnocikiem", a z uwagi na legendarną wręcz kulturę traktowania przedmiotów użytkowych przez Niemców, stał się pojazdem prawie "nieśmiertelnym". Portal "dzieje.pl" tak to opisuje:

"Trabant, mimo długiego czasu oczekiwania na możliwość kupna, szybko stał się popularnym autem w NRD. Kosztował mniej więcej tyle, ile wynosiła średnia dwuletnia pensja. Ludzie, którzy w końcu mogli nabyć wymarzony samochód, bardzo o niego dbali. W efekcie przeciętna żywotność samochodu była obliczana na około 28 lat".

Dołącza także opis Grzegorza Brzezińskiego z "Cartoon Trabant Klub Polska": "Większość niemieckich kierowców przestrzegała zaleceń producenta i terminów przeglądów technicznych, a także wykonywała wiele innych niezbędnych zabiegów, tak aby zapobiec ewentualnym usterkom, a nie działać dopiero wtedy kiedy one nastąpią".

Takie traktowanie nabytych rzeczy, nawet jeśli są z "plastiku" pozwala bardzo długo cieszyć się ich działaniem... , więc kiedy tylko zobaczycie na naszych drogach "pędzącego" Trabanta, pomyślcie z uznaniem dla jego właściciela, bo to człowiek dbały i zapobiegliwy.

PP

Czytaj także

Fiat 126p - marzenie kierowców z epoki Gierka

Ostatnia aktualizacja: 06.06.2020 05:35
Pierwszy Fiat 126p wyprodukowany w naszym kraju kosztował 69 tysięcy złotych. Średnie zarobki wynosiły wówczas około 3,5 tysiąca złotych.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Syrena 105 - królowa polskich szos

Ostatnia aktualizacja: 30.06.2024 05:30
30 czerwca 1983 roku w bielskiej Fabryce Samochodów Małolitrażowych zakończono produkcję samochodu Syrena 105.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Fiat 125p. Kultowy samochód PRL

Ostatnia aktualizacja: 29.06.2024 05:40
33 lata temu w Fabryce Samochodów na Żeraniu zakończono produkcję Fiata 125p. Od 28 listopada 1967 roku do 29 czerwca 1991 roku wyprodukowano w sumie 1 445 699 egzemplarzy w wersji sedan, kombi i pick-up.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Duży Fiat - sportowy wóz po polsku

Ostatnia aktualizacja: 22.12.2019 05:35
Kiedy 54 lata temu – 22 grudnia 1965 roku – podpisywano umowę licencyjną na produkcję modelu 125p Fiat był jedną z najbardziej znanych europejskich marek.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Syreny były piękne i polskie

Ostatnia aktualizacja: 31.12.2019 05:45
Niech nikogo nie zmyli ten tytuł – nie chodzi o nimfy wodne – mowa w nim o najbardziej polskim z samochodów osobowych w Polsce. To właśnie ostatniego dnia roku 1953, 66 lat temu, zaprezentowano prototypowy egzemplarz Syreny.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Nysa – jeden z najlepszych samochodów PRL-u

Ostatnia aktualizacja: 03.02.2020 05:00
Mówiono o niej czule – Nyska... choć nie każdemu było do śmiechu wsiadając do niej. Powód był oczywisty, gdyż Nysa stała się najpowszechniejszym samochodem na wyposażeniu MO (Milicja Obywatelska) pod koniec lat 60-tych i przez cały okres 70-tych. To nią właśnie dowożono milicjantów na jakieś rozróby, do krewkich kibiców, czy dla rozpędzenia drobnych manifestacji. To nimi zabierano na komendy (dawna nazwa komisariatów) niepokornych ludzi – czasami tylko "ot tak" i by nauczyć ich pokory.
rozwiń zwiń