W najbliższy czwartek 1 marca po raz drugi obchodzony będzie w Polsce Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych. Data 1 marca nie została wybrana przypadkowo - tego dnia w 1951 roku w więzieniu na Rakowieckiej w Warszawie wykonano wyrok śmierci na siedmiu członkach IV Komendy Zrzeszenia "Wolność i Niezawisłość": Łukaszu Cieplińskim, Mieczysławie Kawalcu, Józefie Batorym, Adamie Lazarowiczu, Franciszku Błażeju, Karolu Chmielu i Józefie Rzepce - jednych z wielu Żołnierzy Wyklętych, tych, którzy nie złożyli broni i o których przez kilkadziesiąt lat oficjalnie w Polsce nie mówiono wcale, albo obrzucano ich obelgami.
Jak powiedział prezes Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej Stanisław Oleksiak, "Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych to ważne święto, przypominające o powojennym polskim podziemiu antykomunistycznym. Każda inicjatywa, podejmowana, by przypomnieć o tragicznych losach Żołnierzy Wyklętych, jest cenna. Cieszy mnie niezmiernie, iż w tym roku Instytut Pamięci Narodowej wystąpił z akcją zamierzoną na szeroka skalę, której adresatem będzie głównie młode pokolenie".
Imprezy przygotowane przez Instytut Pamięci Narodowej z okazji Dnia Pamięci odbędą się w całym kraju. Do najważniejszych można zaliczyć zorganizowaną wspólnie kanałem TVP Historia ogólnopolską akcję "Przywróćmy ich pamięć". 1 marca w samo południe przed telewizorami i komputerami w szkołach ponadgimnazjalnych w całej Polsce zbiorą się uczniowie, by wspólnie obejrzeć spektakl Teatru Telewizji "Tajny Współpracownik". Szkoły otrzymały już broszurę z propozycją scenariusza spotkania oraz wprowadzeniem historycznym na temat Żołnierzy Wyklętych.
Spektakl Teatru Telewizji zostanie przedstawiony również w Centrum Edukacyjnym IPN w Warszawie przy ulicy Marszałkowskiej 21/25, gdzie o 11.30 prelekcję wygłosi dr Tomasz Łabuszewski, a do wieczora będzie można oglądać wystawę i filmy dokumentalne poświęcone podziemiu niepodległościowemu. O godzinie 19. z okolicznościowym koncertem wystąpi Przemysław Gintrowski. Centrum organizuje również warsztaty edukacyjne "Historia żołnierzy z wyrokiem".
Zorganizowane lub współorganizowane przez IPN imprezy poświęcone pamięci Żołnierzy Wyklętych odbędą się w całym kraju. W Białymstoku 29 lutego otwarta zostanie wystawa "Zbigniew Rećko "Trzynastka" (1923-1946). Bohater białostockiego podziemia", a pracownik IPN Piotr Łapiński wygłosi wykład "Polskie podziemie niepodległościowe w województwie białostockim w latach 1944-1956". Przez cały marzec IPN zaprasza na pokazy filmów dokumentalnych poświęconych "Wyklętym".
W Częstochowie w południe 1 marca odbędzie się uroczyste złożenie wieńców pod tablica upamiętniającą żołnierzy Konspiracyjnego Wojska Polskiego i "Warszyca", później planowana jest projekcja filmu dokumentalnego, poprzedzona okolicznościowym wprowadzeniem pracownika IPN.
Związany z IPN katowicki Klub Grota pokaże 1 marca spektakl TVP "Inka" poświecony łączniczce majora "Łupaszki" zamordowanej przez komunistów. Także tutaj wygłoszony zostanie wykład o walkach podziemia. Katowicki IPN przygotował na cały czwartek 1 marca pokaz filmów dokumentalnych. Przed każdym seansem pracownik IPN wygłosi krótkie wprowadzenie. Na wieczór w katowickim kinie Światowid zaplanowane jest widowisko muzyczno-poetycko-filmowe poświęcone pamięci Żołnierzy Wyklętych.
W Krakowie uroczystości rozpoczną się 29 lutego uroczystym koncertem „W Hołdzie Żołnierzom Wyklętym”. W ciągu następnych kilku dni na terenie działania krakowskiego oddziału IPN odbywać się będzie wiele imprez - wystaw, koncertów, debat z udziałem młodzieży, projekcji filmów, promocji książek, inscenizacji historycznych. 1 marca w Kielcach uroczystości będą miały miejsce między innymi pod Pomnikiem Armii Krajowej i na cmentarzu Kielce-Piaski. W Kieleckim Centrum Kultury o godzinie 19 rozpocznie się pokaz filmów dokumentalnych. W Nowym Sączu 2 marca odbędzie się konferencja naukowa "W hołdzie wyklętym. Podziemie niepodległościowe i opór społeczny na Sądecczyźnie w latach 1945-1956".
W Lublinie obchody rozpoczną się 1 marca o godzinie 9 uroczystą mszą, po której nastąpi poświęcenie obelisku upamiętniającego Żołnierzy Wyklętych. Zaplanowana jest również sesja popularnonaukowa, podczas której pracownicy oddziału IPN w Lublinie wygłoszą wykłady poświęcone głównie lokalnym oddziałom i żołnierzom niepodległościowego podziemia. O godzinie 17. w Auli Uniwersytetu Medycznego odbędzie się projekcja filmu "Historia Roja" w reżyserii Jerzego Zalewskiego.
O godzinie 11. w siedzibie poznańskiego IPN rozpocznie się spotkanie upamiętniające Żołnierzy Wyklętych. Wygłoszone zostaną wykłady poświęcone tej tematyce i wyświetlony film "Partyzanckie dzieci" , a także propagandówka "Obława".
W Radomiu 1 marca o godzinie 15. zostanie otwarta wystawa "Bić się do końca. Podziemie niepodległościowe w regionie radomskim w latach 1945-1950", przygotowana przez radomską delegaturę IPN.
Projekcja filmu "Generał Nil" będzie jednym z ważniejszych punktów obchodów w Rzeszowie. Otwarta zostanie również wystawa o zbrodniach komunistycznych oraz wojewódzki Festiwal Pieśni Patriotycznych pod honorowym patronatem rzeszowskiego IPN.
W Sopocie w południe 1 marca zostaną złożone kwiaty pod pomnikiem Inki, łączniczki oddziału majora „Łupaczki”. Wcześniej, na spotkaniu z młodzieżą, okolicznościowy wykład wygłosi pracownik gdańskiego oddziału IPN.
Pod Pomnikiem Kobiet Polskich Walczących w Szeregach AK w Sosnowcu odbędzie się 1 marca o godzinie 18 uroczysty Apel Poległych. Pół godzinie później w Sali katechetycznej kościoła pw. św. Tomasza Apostoła wykład o śląskim podziemiu antykomunistycznym wygłosi dr Adam Dziuba z katowickiego IPN.
"Wrogowie Polski Ludowej. Konspiracja antykomunistyczna na Pomorzu Zachodnim 1945-1956" - wystawa pod takim tytułem - przygotowana przez miejscowy IPN - zostanie otwarta 1 marca w Szczecinie. Po wernisażu zostanie wygłoszony okolicznościowy wykład. Szczeciński IPN przygotował również inscenizację historyczną "Odwrót Żelaznego".
Uroczystości ku czci Żołnierzy Wyklętych we Wrocławiu poprowadzi dr Krzysztof Szwagrzyk z wrocławskiego IPN. Pod pomnikiem rotmistrza Pileckiego zostaną złożone kwiaty, a w Sali Wójtowskiej Ratusza Miejskiego odbędzie się spotkanie z uczestnikami i laureatami I Edycji Konkursu Historycznego "Żołnierze Wyklęci. Bohaterowie naszej wolności".
