86 lat temu, 20 grudnia 1937 roku, zmarł gen. Erich Ludendorff, pruski dowódca, współautor sukcesu w bitwie pod Tannenbergiem, który pod koniec życia związał się z ruchem nazistowskim.
Nawet genialny wódz nie zdziała wiele bez dobrego sztabowca. To on wprowadza w życie jego pomysły, to on weryfikuje plany. Porażki i zwycięstwa zależą często od obu. Historia jednak częściej zapamiętuje tego pierwszego. Tak też było w przypadku Ericha Ludendorffa.
Ludendorff pochodził z pruskiej rodziny o tradycjach wojskowych. Urodził się 9 kwietnia 1865, w momencie wybuchu I wojny światowej był już doświadczonym oficerem. Błyskotliwe sukcesy frontowe poskutkowały szybkimi awansami. Został Szefem Sztabu 8. Armii gen. Paula von Hindenburga. Duet odniósł spektakularny sukces, rozbijając w pył dwie rosyjskie armie pod Tannenbergiem.
Mimo zdolności armii do dalszego prowadzenia wojny, wyczerpane ekonomicznie Niemcy zmierzały ku klęsce. Ludendorff był zwolennikiem prowadzenia wojny do końca, wszystkimi możliwymi środkami.
- Trzeba znać ducha pruskiej armii i założeń tej armii i przeświadczenia, że Niemcy to jest wszystko – mówił Marian Podkowiński, gość audycji Sławomira Szofa z cyklu "Postacie XX wieku".
Porażka państwa dotknęła Ludendorffa osobiście. Po I wojnie światowej oddał się spisywaniu wspomnień i prac o tematyce wojennej.
- Doszedł do następującego przekonania: wolnomularstwo i Żydzi byli przyczyną klęski Niemiec w 1918 roku. Ten element podchwycili przedstawiciele ideologii nazizmu i wykorzystywali to. W obiegowej opinii utarło się takie przekonanie, że Ludendorff dał tej ideologii pewien prapoczątek. Myślę, że wyciąganie takich strategicznych wniosków byłoby chyba krzywdzące dla tego starego generała – wyjaśniał prof. Tadeusz Panecki.
Niemniej, Ludendorff dał się początkowo omamić austriackiemu kapralowi, który otwarcie krytykował postanowienia wersalskie. Przyszły Führer potrzebował dla swojego ruchu – złożonego w dużej mierze z weteranów – autorytetu wojskowego.
Czy pozostał zwolennikiem Hitlera do końca swoich dni? Posłuchaj audycji z cyklu "Postacie XX wieku".
28:54 erich ludendorff___1876_96_iv_tr_0-0_10809426a7fb5834[00].mp3 Audycja Sławomira Szofa z cyklu "Postacie XX wieku", poświęcona postaci Ericha Ludendorffa. (PR, 21.04.1996)
bm
