Ignacy Loyola - hiszpański rycerz zakonu jezuitów

Gdyby nie pech, który sprawił, że w 1521 roku podczas bitwy z Francuzami Ignacy został ciężko ranny w nogę, jego nazwisko było by dziś wymieniane pośród innych dzielnych dowódców Armii Hiszpańskiej.

Ignacy Loyola, założyciel Towarzystwa Jezusowego

Foto: ArtMechanic/wikipedia/domena publiczna

4 kwietnia 1541 roku Ignacy Loyola został pierwszym generałem zakonu jezuitów.

Posłuchaj

15:23 ignacy loyola_hiszpański rycerz___5984_95_ii.mp3 Święty Ignacy Loyola i początki zakonu jezuitów - opowiada jezuita ks. Felicjan Paluszkiewicz. (PR, 12.05.1995)

 

Ignacy Loyola, właściwe Inigo Lopez de Loyola, święty Kościoła katolickiego, duchowny, założyciel zakonu jezuitów urodził się w 1491 roku na zamku Loyola w kraju Basków (Hiszpania) jako trzynaste dziecko w zamożnym rycerskim rodzie. W dzieciństwie marzył o rycerskich przygodach wojennych. Służył jako oficer w wojsku księcia Nawarry, licząc, że właśnie tak zdobędzie sławę.

Ranny w oblężeniu Pampeluny

W trakcie walk hiszpańsko-francuskich Ignacy znalazł się w oblężonej Pampelunie. Podczas obronny miasta w 1521 roku został zraniony w nogę. Rana okazała się tak poważna, że pełny powrót do zdrowia był już niemożliwy.

Długie miesiące rekonwalescencji były dla Ignacego czasem przemiany. Leżał przez ten czas w łóżku i strasznie mu się nudziło. Dla skrócenia czasu i rozrywki poprosił o coś do czytania, a że w średniowieczu na zamkach rycerskich bardziej dbano o oręż niż o biblioteki, jedynymi książkami jakie znaleziono były: "Złota legenda" bł. Jakuba de Voraigne’a opisująca żywoty świętych oraz "Życie Jezusa" Ludolfa de Saksa.

Chociaż na początku te lektury wydawały mu się nudne, z czasem jednak zaczął odczuwać zaciekawienie dziejami świętych. Powoli jego ambicja i upodobanie do trudnych i bohaterskich czynów zaczęło przesuwać się na wyższy poziom.

Duchowe ćwiczenia hiszpańskiego oficera

Kiedy już mógł chodzić, w lutym 1522 roku kulejąc udał się do pobliskiego sanktuarium maryjnego, Montserratu (katalońskiej Jasnej Góry) i tam odbył spowiedź, która trwała trzy dni. Zrezygnował z kariery wojskowej. Swój bogaty strój rycerski oddał napotkanemu żebrakowi, a broń złożył przed wizerunkiem Maryi.

Stał się pielgrzymem i pustelnikiem. Wiele godzin spędzał w grocie w Manresie. Owocem prowadzonych tam przemyśleń stała się słynna książeczka "Ćwiczenia duchowe", która przysporzyła Ignacemu najwięcej sławy i która wpłynęła na odmianę religijną Europy, a nawet można powiedzieć świata. Stała się ona bazą do tego, co później nazywano kontrreformacją.

We wrześniu 1523 roku Ignacy Loyola dotarł z pielgrzymką do Ziemi Świętej. Chciał pozostać tam do końca swoich dni, wrócił jednak do kraju i rozpoczął studia filozoficzne na uniwersytecie w Alkali i Salamance.
Ponieważ czynnie angażował się w głoszenie Słowa Bożego, a nie miał jeszcze święceń kapłańskich, dwukrotnie był więziony przez Inkwizycję.

Początki zakonu jezuitów

Po przeniesieniu się do Paryża w 1529 roku rozpoczął studia na Sorbonie. Tam poznał Piotra Fabra, Franciszka Ksawerego (późniejszego apostoła Indii), Szymona Rodriguesa, Jakuba Laineza, Alfonsa Salmerona i Mikołaja Bobadilla. Jako grupa przyjaciół razem stali się zalążkiem przyszłego zakonu jezuitów.

Po ukończeniu studiów i otrzymaniu tytułu magistra filozofii (1534 r.) Ignacy Loyola razem ze swoimi towarzyszami udał się do małej kapliczki na zboczu wzgórza Montmartre w Paryżu. Tam wszyscy złożyli śluby ubóstwa i czystości oraz zobowiązali się, że po uzyskaniu święceń kapłańskich udadzą się do Palestyny celem nawracania mahometan. Zrobili jednak zastrzeżenie, że gdyby to było niemożliwe, udadzą się do Rzymu i oddadzą swoje siły do dyspozycji Ojca Świętego.

W 1537 roku Ignacy Loyola otrzymał wraz ze swoimi kolegami święcenia kapłańskie i rozpoczął działalność duszpasterską w Republice Weneckiej. Nie mogąc udać się do Palestyny, zdecydowali się, że podążą do Rzymu i tam zrealizują swoje postanowienie z Montmartre.

W Rzymie Ignacy zaczął udzielać ćwiczeń duchownych ówczesnej elicie tego miasta, natomiast pozostali zajęli się głoszeniem kazań i katechizacją. Po kilku latach pracy uznali oni, że aby zwiększyć swoją skuteczność oddziaływania najlepiej będzie założyć zakon – Towarzystwo Jezusowe.

27 września 1540 roku papież Paweł III, bullą Regimini Militantis Ecclesiae (O Kościele walczącym), zatwierdził Towarzystwo Jezusowe.

Święty generał Ignacy Loyola

4 kwietnia 1541 roku wybrano przełożonego generalnego, którym został Ignacy Loyola. Stanowisko pierwszego generała zakonu jezuitów piastował do końca swojego życia - 31 lipca 1556 roku. W 1551 roku Ignacy założył uczelnię – Papieski Uniwersytet Gregoriański (Gregorianum), na której wzorowano późniejsze kolegia jezuickie. Jeszcze za jego życia zakon liczył około tysiąca członków.

Ignacy Loyola został kanonizowany 12 marca 1622 roku w Rzymie przez papieża Grzegorza XV. Stał się patronem żołnierzy, matek oczekujących potomstwa oraz rodzących kobiet. W 1922 roku Pius XI ogłosił go opiekunem wszystkich rekolekcji w Kościele katolickim.

mk