2060 lat temu, 15 marca 44 roku p.n.e. w idy marcowe (święto rzymskiego boga wojny Marsa) w gmachu senatu w Rzymie zabito Juliusza Cezara. Zadano mu 23 ciosy sztyletami, z czego tylko jeden był śmiertelny. Zbrodni dokonała grupa spiskowców pod przywództwem Marka Brutusa i Gajusza Kasjusza.
Czy Juliusz Cezar musiał zginąć w tak okrutny sposób? Posłuchaj audycji Hanny Marii Gizy oraz Andrzeja Sowy poświęconych Juliuszowi Cezarowi.
Na pewno miał świadomość, że wcześniej czy później ktoś wyciągnie sztylet w jego stronę.
Gajusz Juliusz Cezar (urodzony 12 lipca 100 p.n.e. lub 13 lipca 102 p.n.e.) był rzymskim politykiem, wodzem, dyktatorem, mężem stanu i pisarzem. W 68 p.n.e. został mianowany kwestorem i rozpoczął karierę senatorską. Swoje talenty przywódcze i organizacyjne ujawnił, gdy pełnił funkcję namiestnika Hiszpanii Dalszej. Po powrocie do Rzymu zawarł porozumienie z Pompejuszem i Krassusem (tzw. I triumwirat) i stał się konsulem.
Kości zostały rzucone
Jego wojenne sukcesy i wzrastająca potęga zaczęły niepokoić senat, który chciał ograniczyć jego wpływy, przekazując pełnomocnictwa wojskowe Pompejuszowi. Wtedy Cezar zdecydował się na zamach stanu. Po przekroczeniu Rubikonu (wypowiadając przy tym słynne słowa: "alea iacta est") zajął Rzym. Trwająca 4 lata wojna domowa (walki toczyły się m.in. w Egipcie, Afryce Północnej i Hiszpanii) zakończyła się triumfalnym powrotem Cezara do Rzymu.
Dyktator Rzymu
W październiku 45 p.n.e. został obwołany dyktatorem, funkcję tę miał sprawować dożywotnio, objął też rolę trybuna i zwierzchnictwo nad prowincjami i wojskiem. Przeprowadził szereg reform, m.in. nadał większą autonomię miastom italskim, wprowadził kontrolę przeciw nadużyciom w prowincjach, w których nakazał założenie kolonii rzymskich, zatwierdził kilka ustaw agrarnych. Wprowadził też kalendarz juliański.
Zabójstwo Cezara
Rządy Cezara przerwał zamach na jego życie. Zginął od ciosów zadanych sztyletem 15 marca 44 p.n.e., w idy marcowe. Na czele spiskowców stali Kasjusz i przyjaciel Cezara Brutus. Spiskowcy nie godzili się ze sposobem sprawowania rządów, który zmieniał republikę w monarchię, pozbawiał ich praw i wysokich pozycji na rzecz mieszkańców prowincji. Po śmierci Cezara wybuchła nowa wojna domowa.
Juliusz Cezar był jedną z najważniejszych postaci historycznych. Stał się synonimem jednowładztwa. Od jego imienia pochodzi najwyższy tytuł używany przez panującego w państwie monarchicznym – cesarz. Był erudytą, pozostawił po sobie cenną spuściznę literacką, m.in. poezję i dramaty, gramatykę oraz prace historiograficzne. Powstało wiele jego biografii. Cezar jest również bohaterem licznych utworów literackich.
mk