Historia

12 lipca

Ostatnia aktualizacja: 12.07.2011 08:00
Masakra w Srebrenicy.

100 r. p.n.e. - Urodził sie Gajusz Juliusz Cezar, rzymski mąż stanu, wódz, dyktator, pisarz, sławę zdobył dzięki namiestnictwu Galii, a dzięki pomocy żołnierzy udało mu się pokonać opozycję, po wieloletnich walkach przejął pełnię władzy w Rzymie, autor pamiętników: "Pamiętniki o wojnie galijskiej", "Pamiętniki o wojnie domowej". Został zamordowany 15 marca 44 r. p.n.e., w dniu id marcowych, przez senatorów pod przywództwem Marka Brutusa i Gajusza Kasjusza 

1191 - Krzyżowcy pod wodzą króla angielskiego Ryszarda Lwie Serce, króla francuskiego Filipa Augusta oraz księcia Leopolda austriackiego zdobyli Akkę, która została stolicą Królestwa Jerozolimy. Sto lat później armia muzułmańska pod dowództwem sułtana Al-Aszraf Chalila zdobyła i zniszczyła miasto. 820 rocznica

1536 - Zmarł Erazm z Rotterdamu, filozof i reformator, jeden z najsławniejszych humanistów Odrodzenia. Domagał się reformy obyczajów Kościoła w duchu ewangelii. Wydawał pisma ojców Kościoła, między innymi Augustyna. Ustalił powszechnie przyjętą wymowę wyrazów greckich. Urodził się 28 pażdziernika 1467 roku. 575 rocznica

1624 - Król Zygmunt III Waza nadał przywilej i miano "drukarza urzędowego" Janowi Rossowskiemu, który pierwszy zaczął  wykonywać ten zawód w Warszawie. Otrzymał monopol na tłoczenie konstytucji sejmowych i uniwersałów, z prawem ich sprzedaży we własnym domu przy ulicy Długiej.

1682 - Zmarł Jean Picard, francuski astronom, wykonał pierwszy pomiar łuku południka ziemskiego. Urodził sie 21 lipca 1620 roku.

1704 - Sejm elekcyjny, zwołany w szwedzkim obozie wojskowym pod Warszawą, potwierdził formalnie wybór Stanisława Leszczyńskiego na nowego króla.

1845 - Zmarł Henrik Wergeland, norweski polityk i publicysta, pisarz i poeta romantyczny. (ur. 17.06.1808) 

1854 - Urodził się George Eastman, amerykański przemysłowiec i wynalazca w dziedzinie fotografii, opatentował między innymi zwijaną kliszę fotograficzną, a wyprodukowany przez niego w 1888 roku prosty aparat fotograficzny Kodak rozpowszechnił na wielką skalę fotografię amatorską. Dużą część dochodów przeznaczył na cele charytatywne. Zmarł 14 marca 1932 roku.

1863 - Urodził się Albert Calmette, francuski lekarz, bakteriolog i immunolog. Opracował, wspólnie z Camille'em Guérin, BCG - szczepionkę przeciwko gruźlicy, a także wynalazł surowicę przeciwko dżumie oraz jako pierwszy zastosował antytoksynę przeciwko jadowi węży. Zmarł 29 października 1933 roku.

1882 - W hotelu Blue House w Blue Mountain Lake w stanie Nowy Jork zamontowano pierwszą windę oświetlaną światłem elektrycznym.       

1884 - Urodził się Amadeo Modigliani, włoski malarz, rzeźbiarz i rysownik. Tworzył rzeźby figuralne o syntetycznej formie, nawiązujące do sztuki współczesnych rzeźbiarzy oraz sztuki murzyńskiej. Jego prace odznaczają się uproszczoną forma, wydłużeniem proporcji i świetlistym kolorytem. Do najważniejszych nalezą: "Akt na dywanie", "Wielki akty", "Alice". Zmarł 25 stycznia 1920 roku. 

1888 - Urodził się  Zygmunt Janiszewski, matematyk, organizator nauki, profesor Uniwersytetu Warszawskiego, w latach 1914 -1915 - żołnierz Legionów Polskich, współtwórca warszawskiej szkoły matematycznej i jeden z twórców warszawskiej szkoły topologii, współzałożyciel czasopisma matematycznego "Fundamenta Mathematicea". Zmarł 3 stycznia 1920 roku.  

1892 - Urodził się Bruno Schultz, pisarz, grafik, rysownik, autor słynnych "Cynamonowych sklepów" i "Sanatorium pod klepsydrą". Zmarł 19 listopada 1942 roku. 

1895 - Urodził się Richard Buckminster Fuller, amerykański konstruktor budowlany, matematyk i kartograf, zaprojektował między innymi kopułę geodezyjną, wspólnie z Kennethem Snelsonem wynalazł tensegrity - ustrój konstrukcyjny, w którym następuje wzajemna stabilizacja elementów rozciąganych i ściskanych, otrzymał 25 patentów oraz był autorem 48 książek. Zmarł 1 lipca 1983 roku.

1904 - Urodził się Pablo Neruda, chilijski poeta, przedstawiciel modernizmu i surrealizmu, autor zbiorów poezji "Pieśń powszechna", "Rzecz o zmierzchu", dramatu społeczno-politycznego "Sława i śmierć Joachima Mariety", wspomnień "Wyznaję, że żyłem", laureat literackiej Nagrody Nobla w 1971 roku. Zmarł 23 września1973 roku. 

1905 - Urodził się Tadeusz Przypkowski, bibliofil, heraldyk i fotografik, twórca ekslibrisów, kolekcjoner, autor kilkutomowego wydawnictwa fotograficznego "Piękno Warszawy", gnomonik - twórca zegarów słonecznych, które znajdują się między innymi: w obserwatorium w Greenwich, na Kościele Mariackim w Krakowie, Zamku Królewskim w Warszawie, ratuszu w Sandomierzu, dyrektor Muzeum imienia Przypkowskich w Jędrzejowie. Zmarł 17 grudnia 1977 roku.

1907 - Urodził się Stanisław Herbst, historyk wojskowości i kultury, varsavianista, profesor Uniwersytetu Warszawskiego, autor prac: "Z dziejów wojskowych powstania kościuszkowskiego 1794", "Miasta i mieszczanie renesansu polskiego". Był wieloletnim prezesem Polskiego Towarzystwa Historycznego. Zmarł 24 czerwca 1973 roku.  

1907 - Urodził się Miguel Torga, portugalski pisarz, autor powieści "Bichos" i dziennika wierszem i prozą "Diario". Zmarł 17 stycznia 1995 roku.  

1908 - Urodził się Eryk Lipiński, karykaturzysta, satyryk, dziennikarz, grafik, autor plakatów i ilustracji książkowych, tekstów kabaretowych i felietonów, książek o karykaturze i satyrze, scenograf, współzałożyciel Muzeum Karykatury w Warszawie i tygodnika satyrycznego "Szpilki". Zmarł 27 wrzesnia 1991 roku.  

1910 - Urodził się Tadeusz Tomaszewski, psycholog, profesor Uniwersytetu Warszawskiego i Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, twórca teorii czynności i regulacyjnej teorii zachowania, autor fundamentalnych prac "Wstęp do psychologii" oraz "Psychologia jako nauka o człowieku". Zmarł 19 marca 2000 roku.

1914 - Urodził sie Bogdan Snarski, lekarz, w latach 1953 - 1971 naczelny lekarz Uzdrowiska Inowrocław, twórca pierwszego w Polsce sanatorium geriatrycznego. Zmarł w 1976 roku.  

1919 - W Warszawie rozpoczęła się konferencja rad związków zawodowych, podczas której powołano Komisję Centralną Klasowych Związków Zawodowych, największą centralę związkową w Polsce. 

1922 - Urodził się Michael George Francis Ventris, angielski architekt i lingwista, który wraz z Johnem Chadwickiem odczytał tak zwane pismo linearne B, którym posługiwali się twórcy kultury minojskiej. Zmarł 6 września 1956 roku.       

1929 - Urodził się Jan Długosz, taternik, alpinista i literat. Wytyczył wiele nowych dróg i pierwszych przejść. Był jednym z prekursorów tak zwanego taternictwa  ekstremalnego. Napisał scenariusz do filmu "Zamarła Turnia".  Zmarł 2 lipca1962 roku.  

1931 - Odsłonięto pomnik "Zwycięstwa pod Grunwaldem", we wsi Uzdowo, dwadzieścia kilometrów od miejsca bitwy. 80 rocznica

1932 - Urodził się Ryszard Liskowacki, prozaik, poeta, publicysta, autor między innymi cykli powieściowych: "Związek Sprawiedliwych", "Wodzu, wyspa jest twoja" i "My z Marymontu". (zm. 16.12.2006)

1934 - W Berezie Kartuskiej założono obóz odosobnienia, w którym osadzano w trybie administracyjnym (bez sądu) działaczy politycznych przeciwnych sanacji. 

1936 - Urodził się Włodzimierz Ochyra, szermierz; srebrny i brązowy medalista olimpijski, 6-krotny medalista mistrzostw świata . Zmarł 26 maja 1980 roku. 75 rocznica

1937 - Urodził się Bill Cosby, amerykański aktor, komik, producent telewizyjny, muzyk i aktywista społeczny. Grał między innymi w filmach "Człowiek meteor", "Suita kalifornijska", "Dotyk anioła" i "Łapiduchy". W latach 1984 -1992 był gospodarzem programu "Bill Cosby Show". 

1940 - W Londynie ukazał się pierwszy numer pisma polskiego rządu na emigracji "Dziennik Polski".

1941 - Związek Radziecki i Wielka Brytania podpisały porozumienie o współdziałaniu w wojnie przeciwko Niemcom. 70 rocznica

1943 - Hitlerowcy rozstrzelali ponad 200 mieszkańców wsi Michnów w Kieleckiem. 

1944 - Wydanie przez dowódcę Armii Krajowej generała Tadeusza Komorowskiego "Bora" rozkazu o zakończeniu 15 sierpnia 1944 roku wcielania oddziałów Batalionów Chłopskich do AK. 

1945 - Pacyfikacja Suwalszczyzny, nazwana "obławą augustowską": Armia Czerwona, NKWD i oddziały UB przeprowadziły akcję, której celem była eliminacja podziemia niepodległościowego, aresztowano blisko 2 tysiące osób, z których 600 nigdy nie wróciło do domu.

1947 - Pod naciskiem ZSRR Czechosłowacja odrzuciła Plan Marshalla - amerykański program pomocy gospodarczej dla zniszczonej wojną Europy.

1952 - Zmarł Władysław Konopczyński, historyk, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego, członek Towarzystwa Naukowego Warszawskiego i Polskiej Akademii Umiejętności. Był współtwórcą i pierwszym redaktorem naczelnym Polskiego Słownika Biograficznego, autorem wielu prac naukowych. (ur. 26.11.1880)      

1949 - W Genewie podpisano 4 konwencje tak zwane genewskie dotyczące między innymi: traktowania rannych, jeńców wojennych i ludności cywilnej w czasie wojny. 

 1951 - Urodził się Piotr Pustelnik, chemik, alpinista i himalaista, zdobywca Korony Himalajów i Karakorum. 60 rocznica

1955 - Urodził się Timothy Garton Ash, brytyjski historyk, publicysta, badacz współczesnej historii Europy Środkowej, autor między innymi prac: "Polska rewolucja: Solidarność", "Pomimo i wbrew - Eseje o Europie Środkowej", "Teczka. Historia osobista".

1957 - Elvis Presley pierwszy raz znalazł się na szczycie brytyjskiej listy bestsellerów. Sukces przyniosła mu płyta "All Shook Up".   

1968 - Zmarła Ada Sari, właściwe nazwisko Jadwiga Szayer, światowej sławy polska śpiewaczka operowa. Występowała na scenach Europy i Ameryki. Wykładała w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Warszawie. Urodziła się 29 czerwca 1886 roku. 

1974 - Zmarł Patrick Blackett, baron Blackett of Chelsea, angielski fizyk, laureat nagrody Nobla w 1948 roku w dziedzinie fizyki za rozwinięcie metody komory Wilsona i za odkrycia, przy jej użyciu, w dziedzinach fizyki jądrowej i promieniowania kosmicznego. W 1925 roku jako pierwszy sfotografował w komorze kondensacyjnej rozszczepienie jądra azotu wywołane za pomocą cząstki α. Był uważany za największy autorytet w dziedzinie antymaterii. Urodził się 18 listopada 1897 roku.

1981 - Zmarł Boris Polewoj, rosyjski pisarz i publicysta, tworzył nowele i powieści utrzymane w nurcie poetyki socrealizmu, głównie o tematyce wojennej: "Opowieść o prawdziwym człowieku", "My, ludzie radzieccy", "Notatnik z Norymbergii". Urodził się 17 marca 1908 roku. 30 rocznica

1983 - Zmarł Chris Wood, brytyjski muzyk rockowy, saksofonista, flecista i klawiszowiec grupy Traffic. Urodził się24 czerwca1944 roku.

1985 - Zmarł Henryk Hunko, aktor teatralny i filmowy, żołnierz powstania warszawskiego, zagrał między innymi w filmach: "Ewa chce spać", "Ogniomistrz Kaleń", "Skąpani w ogniu", "Rękopis znaleziony w Saragossie", "Kobieta samotna". Urodził się 25 czerwca 1924 roku.

1986 - W wypadku samochodowym zginął Wacław Kisielewski, pianista, wszechstronnie uzdolniony muzyk, występujący w duecie fortepianowym "Marek i Wacek", syn Stefana Kisielewskiego. Wraz z Markiem Tomaszewskim występował w nowojorskiej Carnegie Hall, paryskiej Olimpii i na MIDEM w Cannes. Nagrywał płyty dla wytwórni EMI oraz DGG. Urodził się 12 lutego w 1943 roku. 25 rocznica   

1994 - Zmarła Irena Krzywicka, pisarka, autorka sztuk scenicznych, tłumaczka literatury francuskiej i niemieckiej. Najbardziej znana polska feministka okresu międzywojennego, propagowała świadome macierzyństwo, antykoncepcję i edukację seksualną. Napisała powieści, między innymi: "Skuci i wolni", "Tajemna przemoc", "Wichura i trzciny" oraz wspomnienia "Wyznania gorszycielki". Od 1963 roku przebywała na emigracji we Francji. 

1995 - Początek masakry w Srebrenicy:  W czasie wojny w Bośni zbrojne oddziały Serbów wymordowały około 8 tysięcy muzułmańskich mężczyzn, masakra trwała do 16 lipca, została uznana za największe ludobójstwo w Europie od czasu II wojny światowej.

2005 - Książę Albert II Grimaldi oficjalnie objął tron Monako.

2005 - Zmarł Jewgienij Griszin, rosyjski łyżwiarz, zdobywca pięciu medali igrzysk olimpijskich - czterech złotych i srebrnego. Urodził się 23 marca 1931 roku.

2008 - Zmarł Jerzy Koenig, krytyk teatralny, publicysta, tłumacz literatury radzieckiej, redaktor miesięczników "Teatr" i "Dialog", dyrektor Teatru TV, autor "Antologii dramatu". (ur. 21.11.1931)

2010 - Zmarł Henryk Jankowski, ksiądz katolicki, kanonik, od 1990 r. prałat i kapelan honorowy Ojca Świętego, kapelan "Solidarności" związany blisko z opozycją antykomunistyczną w PRL. Wieloletni proboszcz parafii św. Brygidy w Gdańsku, odsunięty od funkcji w 2004. Urodził sie 18 grudnia 1936 roku.

2010 - Zmarła Olga Guillot, kubańska śpiewaczka i aktorka. W czasie długiej kariery nagrała 14 złotych i 10 platynowych płyt. Sławę przyniosły jej szczególnie utwory w rytmie bolero, była pierwszą latynoamerykańską artystką, która wystąpiła w nowojorskiej Carnegie Hall, wystąpiła też w ponad 20 filmach. Znana jako "królowa bolero". (Urodziła się 9 października 1922 roku.

2010 - Zmarł James Hogan, angielski pisarz science fiction. Napisał m.in."Gwiezdne dziedzictwo", "Powrót Gigantów", "Gwiazda Gigantów", "Przerwa w czasie rzeczywistym". Urodziła się 27 czerwca 1941 roku.

Czytaj także

Ratko Mladić krzyczy w Hadze: co to za sąd!

Ostatnia aktualizacja: 04.07.2011 12:20
Ratko Mladić został usunięty z sali rozpraw Międzynarodowego Trybunału Karnego dla byłej Jugosławii.
rozwiń zwiń
Czytaj także

11 lipca

Ostatnia aktualizacja: 11.07.2011 00:00
Rzeź wołyńska.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Odpowiedzialność za masakrę w Srebrenicy ponosi ONZ

Ostatnia aktualizacja: 11.07.2011 08:00
- Odpowiedzialność za masakrę w Srebrenicy nie leży po stronie 200 żołnierzy holenderskiego kontyngentu, ale po stronie administracji ONZ w Sarajewie, która nie zareagowała - mówi dr Rigels Halili ze Studium Europy Wschodniej UW.
rozwiń zwiń
Czytaj także

13 lipca

Ostatnia aktualizacja: 13.07.2011 00:00
Podczas próby pokonania Atlantyku zginął polski lotnik mjr Ludwik Idzikowski.
rozwiń zwiń