Józef Piłsudski był wielkim patriotą, a przy tym wytrwałym w realizacji swojego celu wizjonerem. Pomimo tego, że przyszło mu działać w trudnych czasach i okolicznościach, to w ostateczności udało mu się odrodzić Rzeczpospolitą i zbudować jej trwałe granice. „Rzeczywistość jesieni roku 1918 była dla Polaków nie tylko radosna, ale także skomplikowana i niepewna. Ziemie polskie były zdewastowane przez działania wojenne. Setki tysięcy młodych Polaków, którzy walczyli w obcych mundurach, straciły życie, a dalsze setki tysięcy ewakuowanych do Rosji, którzy przeżyli horror rewolucji, wracały do domu, podobnie jak i ci, którzy zostali zdemobilizowani z pozostałych armii – pisze prof. Wojciech Roszkowski.
Jak to się stało, że w takich warunkach Polska nie uległa bolszewickiej zarazie i nie wybuchła w niej rewolucja? Piłsudskiemu udało się, w sytuacji, gdy wojna domowa wisiała na włosku, skonsolidować podzielony kraj. W efekcie rosnąca fala nastrojów rewolucyjnych, zasilanych z zewnątrz, napotykała na całkiem silne nastroje patriotyczne i tradycjonalistyczne – na szczęście były one na tyle silne, że odrodzona Polska obroniła się przed nawałnicą ze Wschodu i umocniła niepewne granice.
Autor w niezwykle przystępny, a przy tym barwny sposób przypomina ówczesne realia, prezentuje całe spektrum problemów, z którymi musieli się zmierzyć polscy liderzy polityczni. Zwraca przy tym uwagę, że choć mieli różne, często sprzeczne poglądy na temat kształtu państwa i społeczeństwa, to jednak – takie postacie jak główny adwersarz Piłsudskiego – Dmowski, czy tacy giganci polskiej polityki jak Paderewski, Witos czy Daszyński, by wymienić tylko kilku z nich – byli wielkimi patriotami, a ich spojrzenia wciąż są aktualne.
Prof. Roszkowski skupia się – tak jak to sugeruje tytuł książki – na rzeczywistym geniuszu politycznym Piłsudskiego – czyli umiejętności podejmowania przez niego strategicznych decyzji, długoplanowego myślenia, skutecznej realizacji, plastyczności, modelowania i dostosowywania środków w zależności od okoliczności. Stąd tyle sukcesów II RP - po 123 latach niewoli udało się posklejać rozbity naród, wzmocnić go, rozwijać, obronić granice i budować sojusze.
Dziś jesteśmy dumni z osiągnięć twórców II RP i choć państwo to przetrwało ledwie dwie dekady zgniecione butem dwóch totalitaryzmów, to jednak tamte idee wciąż są żywe.
„Mistrzowska Gra Józefa Piłsudskiego”, wyd. Biały Kruk, 208 stron, książka w twardej oprawie z obwolutą, 168 x 238 mm.
pp
