Паводле апошняга аналізу Польскага эканамічнага інстытуту (PIE), у Польшчы практычна няма галіны, асабліва гэта тычыцца сферы паслуг, у якой не было б украінскага бізнесу, піша Rzeczpospolita.
Найбольш шматлікімі з'яўляюцца індывідуальныя прадпрыемствы (JDG — аналаг ІП у Беларусі, — рэд.), колькасць якіх рэзка павялічылася пасля расійскай агрэсіі супраць Украіны, разам з прытокам амаль двух мільёнаў уцекачоў. Паводле падлікаў PIE, у 2022–2024 гадах у Польшчы было зарэгістравана амаль 78 тысяч JDG, якімі кіруюць украінцы.
Іх колькасць павялічвалася за гэты час у сярэднім больш чым на траціну ў год, прычым мінулы год стаў рэкордным, калі было створана амаль 33,2 тысячы ўкраінскіх самазанятых адзінак. Гэта ажно 12 працэнтаў ад індывідуальных прадпрымальнікаў, зарэгістраваных на той час у Польшчы, і 84 працэнты ад усіх відаў дзейнасці, зарэгістраваных замежнікамі.
Як прафесійная, так і прадпрымальніцкая актыўнасць украінцаў падтрымліваецца адкрыццём польскага рынку для бежанцаў вайны, якія могуць тут не толькі працаваць, але і ствараць самазанятасць на тых жа ўмовах, што і палякі.
Па словах Аляксандры Вэйт-Кныжэўскай, старэйшага аналітыка групы эканамічнага прагнозу PIE і аўтара аналізу, нязменны энтузіязм украінцаў да прадпрымальніцтва з'яўляецца вынікам некалькіх фактараў.
У тым ліку гэта і абмежаванні, з якімі сутыкаюцца імігранты на рынку працы, якія часта ўладкоўваюцца на нізкааплатную або часовую працу.
— Мы ведаем з даследаванняў, што ўкраінцы часта працаўладкоўваюцца ў Польшчы ніжэй за свае кампетэнцыі — падкрэслівае эксперт PIE. — Для многіх з іх адкрыццё бізнесу не толькі забяспечвае большы заробак, але і дае магчымасць выконваць працу ў адпаведнасці са сваёй кваліфікацыяй.
Апошнія дадзеныя ZUS паказваюць, што пераважная большасць з 787,5 тысячы зарэгістраваных грамадзян Украіны былі наёмнымі работнікамі (у тым ліку па дагавору даручэння або агенцкай дамове), а самастойную прадпрымальніцкую дзейнасць вялі 44,7 тыс. чалавек. Сам факт рэгістрацыі фірмы не азначае, што яна працуе, таму што, як і ў Польшчы, некаторыя ўкраінскія самазанятыя прадпрыемствы таксама зачыняюцца (больш за 1,2 тысячы ў мінулым годзе) або прыпыненыя.
Аналітык PIE таксама адзначае, што хоць украінскія кампаніі, зарэгістраваныя ў Польшчы, маюць доступ да ўсяго рынку Еўрасаюза, прадпрымальнікі з Украіны часта прапануюць прадукты ці паслугі, арыентаваныя галоўным чынам на сваіх суайчыннікаў, якія жывуць у Польшчы.
У гэтай групе шмат жанчын, якіх за апошнія тры гады зарэгістравалі 37% украінскіх JDG, яны часцей за ўсё займаюцца «іншымі паслугамі» (уключаючы цырульні і салоны прыгажосці), ІТ і гандлем, у тым ліку інтэрнэт-продажамі.
У сваю чаргу ўкраінскія мужчыны часцей за ўсё выбіралі сферу будаўніцтва і IT-паслугі, а таксама транспартна-лагістычную галіну і гандаль.
Малы бізнес і глабальныя карпарацыі
Кампаніі з украінскім капіталам выйграюць ад адкрытага доступу на рынак ЕС, якіх у 2022–2024 гадах было зарэгістравана амаль 11,3 тысячы. Гэта 31 працэнт ад створаных у той час таварыстваў з замежным капіталам і 7 працэнтаў ад усіх арганізацый, зарэгістраваных у той час у Польшчы.
Як паказвае аналіз PIE, хоць некаторыя з нядаўна створаных кампаній у Польшчы з'яўляюцца працягам дзейнасці, якая вядзецца ва Украіне, іншыя ўжо арганізаваныя ў Польшчы і адказваюць на патрэбы як польскіх спажыўцоў, так і бежанцаў з Украіны.
На канец студзеня бягучага года ў Польшчы дзейнічала амаль 28,2 тыс. такіх кампаній з украінскім капіталам. Яны вядуць бізнес, сярод іншага. у гандлі і будаўніцтве, у адміністрацыйных службах (напрыклад, агенцтвах па працаўладкаванні), у транспарце і лагістыцы, у ІT.
Сярод кампаній з украінскім капіталам, можна вылучыць, паводле высокіх прыбыткаў, Prime Trading — спецыялізуецца на гандлі сельскагаспадарчай прадукцыяй з Украіны, Metinvest Polska — кампанія міжнароднай горна-металургічнай групы, інтэрнэт-крама касметыкі і парфюмерыі La Makeup.
Ганна Шпатакова, намеснік дырэктара агенцтва Corees Polska, якое працуе на рынку камерцыйнай нерухомасці, заўважае рост тэндэнцыі ўкраінскіх прадпрымальнікаў размяшчаць свой бізнес у Польшчы, асабліва ў тэхналагічным сектары, які дынамічна развіваецца.
— Польшча стала стратэгічным цэнтрам для ўкраінскіх тэхналагічных кампаній. Доступ да высокакваліфікаваных спецыялістаў, стабільнае бізнес-асяроддзе і рост попыту на лічбавыя і тэхналагічныя паслугі прымушаюць украінскія IT-кампаніі імкнуцца перанесці свае структуры ў Польшчу, працягваючы адтуль супрацоўніцтва з міжнароднымі кліентамі, — тлумачыць Ганна Шпатакова.
У Польшчы працуе больш за 20 украінскіх прадпрыемстваў з глабальным ахопам, у якіх занятыя каля тысячы спецыялістаў.
Украінскія прадпрымальнікі цэняць польскую бізнес-экасістэму — стабільнае прававое асяроддзе, развітую тэхналагічную інфраструктуру і клімат, які спрыяе інавацыям. Гэта пацвярджае справаздача польска-ўкраінскага Startup Bridge, паводле якой ажно 59 працэнтаў стартапаў, якія плануюць пераехаць, выбіраюць Польшчу.
Паводле Rzeczpospolita/вх