У панядзелак на Трамвайным рамонтным заводзе ў дэпо Воля трамвайшчыкі прэзентавалі адноўлены вагон.
«У выніку спланаванага і метадычна праведзенага знішчэння Варшава страціла ўсю яўрэйскую супольнасць, якая фармавала ідэнтычнасць гэтага горада да Другой сусветнай вайны. У той час яўрэі складалі 30 працэнтаў насельніцтва сталіцы. У выніку знішчэння, таксама былі знішчаны яўрэйская культура і ўсе элементы, звязаныя з матэрыяльнай спадчынай. У выніку гэтых дзеянняў у сталіцы захавалася мала гістарычных артэфактаў – матэрыяльных сведкаў той трагічнай гісторыі. Таму вагон гета – гэта такі каштоўны помнік», – сказала віцэ-мэр Альдона Махноўска-Гура.
Трамвай будзе перададзены Музею Варшаўскага гета, ён стане адным з галоўных аб'ектаў, якія распавядаюць пра гісторыю Варшавы, Другую сусветную вайну і ваенныя страты.
Пасля закрыцця варот гета (лістапад 1940 г.) праз яго тэрыторыю прайшла спецыяльная лінія, пазначаная зоркай Давіда, прызначаная толькі для жыхароў-яўрэяў. Для яго абслугоўвання выкарыстоўваліся самыя старыя ў горадзе трамваі. У той час гета абслугоўвалі два асобныя трамваі. У іх задачу ўваходзіла забеспячэнне сувязі ў раёне з амаль паўмільённым насельніцтвам.
Лінія, пазначаная зоркай Давіда, праходзіла з поўначы на поўдзень ад Варшаўскага гета. Верагодна, апошні раз яна выходзіла на рэйкі ў ліпені 1942 года – падчас масавых дэпартацый жыхароў у лагеры знішчэння.
Сталёвае шасі аднаго з вагонаў, якія курсіравалі па Варшаўскаму гета, захавалася да нашых дзён. Гэта самы буйны і важны элемент тагачасных трамваяў, якія ў асноўным рабіліся з дрэва.
Рэканструкцыя трамвая, які ішоў па рэйках Варшаўскага гета, праводзілася паводле захаванай арыгінальнай дакументацыі з тых самых матэрыялаў, якія выкарыстоўваліся больш за 100 гадоў таму, калі будаваліся трамваі гэтага тыпу. Выкарыстоўваліся і тэхналогіі працы пачатку 20 стагоддзя – напрыклад, клёпка з выкарыстаннем арыгінальнай кляпальнай машыны.
Вагон, скрупулёзна адноўлены трамвайшчыкамі ў версіі часоў Другой сусветнай вайны, не будзе хадзіць. «Варшаўскі трамвай». Транспартны сродак перададуць Музею Варшаўскага гета. Ён павінен стаць часткай пастаяннай экспазіцыі.
ав
