«Лукашэнка хоча сцерці памяць экскаватарам» – пад такім загалоўкам выданне Rzeczpospolita піша пра чарговы выпадак знішчэння могілак жаўнераў Арміі Краёвай у Беларусі. Могілкі жаўнераў Арміі Краёвай у Сурконтах зраўнялі з зямлёй і засыпалі пяском. На адной з дошак на Магіле Невядомага Жаўнера ў Варшаве ёсць надпіс «СУРКОНТЫ 21 жніўня 1944». Сёння гэта невялічкая вёсачка ў непасрэднай блізкасці ад беларуска-літоўскай мяжы ў Гродзенскай вобласці. 21 жніўня 1944 года жаўнеры Арміі Краёвай пад камандаваннем падпалкоўніка Мацея Каленкевіча (ён жа «Котвіч») вялі тут бой з часткамі НКУС. Тады загінулі 35 польскіх жаўнераў, у тым ліку іх камандзір.
Верагодна, у той час іх не хавалі на могілках, бо мясцовы пробашч баяўся рэпрэсій з боку бальшавіцкіх уладаў. Толькі ў 1991 годзе на гэтым месцы былі створаны могілкі жаўнераў Арміі Краёвай. Гэта было адно з найважнейшых месцаў памяці палякаў, якія жылі ў Беларусі.
Раніцай у чацвер на пляцоўку прывезлі экскаватар з грузавіком. Туды таксама завезлі тоны пяску. Увайшла цяжкая тэхніка, спустошыла магілы польскіх жаўнераў і крыжы. Затым спустошаныя могілкі засыпалі пяском, навезеным экскаватарам. Як паведамляе portalglosznadniemna.pl, людзям, якія спрабавалі трапіць на месца, пагражалі крымінальнымі справамі. Усе пад'язныя шляхі да могілак былі перакрытыя міліцыяй.
«Гэта пік варварства, якое маглі здзейсніць беларускія ўлады. Могілкі ў Сурконтах – асаблівае месца для палякаў, якія жывуць у Беларусі. Кожны год мы збіраліся там на гадавіну бітвы, гэтае месца было пад асаблівай апекай палякаў. Тое, што адбылося ў чацвер, вельмі балюча. Мы ў вялікім шоку», – кажа Марэк Занеўскі, віцэ-старшыня непрызнаванага беларускімі ўладамі Саюзу палякаў Беларусі (СПБ). Ён нагадвае, што апошнім часам у Беларусі быў знішчаны шэраг польскіх мемарыяльных месцаў і пахаванняў жаўнераў Арміі Краёвай, якіх рэжым Лукашэнкі лічыць «бандытамі».
Ён дадае, што мясцовыя палякі будуць працягваць наведваць і даглядаць польскія мемарыяльныя месцы, нават калі іх зраўняць з зямлёй.
Пясковічы, Стрыеўка, Ваўкавыск, Карэлічы, Мікулішкі і іншыя мемарыялы і магілы польскіх жаўнераў у Беларусі, разбураныя і засыпаныя пяском. СПБ склаў цэлы спіс.
Аўтар артыкулу дадае, што чакаць рэакцыі Рымска-каталіцкай царквы ў Беларусі не варта.
«Магчыма, гэта гучыць не вельмі добра, але пахаванне магіл – не самае страшнае, што сёння адбываецца ў Беларусі. Вельмі цяжка на ўсё гэта глядзець, мы назіраем блюзнерства. Ведаю, што многія людзі адмаўляюцца ўдзельнічаць у падобных акцыях уладаў, але хтосьці заўсёды знойдзецца», – кажа выданню святар, які пажадаў захаваць ананімнасць.
нг