Redakcja Polska

Nie żyje prof. Jerzy Łukaszewski, wybitny dyplomata, były ambasador RP we Francji

05.06.2020 22:52
W Brukseli zmarł prof. Jerzy Łukaszewski, wybitny prawnik i dyplomata, wieloletni rektor Kolegium Europy w Brugii i ambasador RP we Francji w latach 1991–1996. Wielki Polak i Europejczyk. Wychowawca setek dyplomatów, polityków i urzędników wielu państw europejskich.
Prof. Jerzy Łukaszewski, wybitny prawnik i dyplomata
Prof. Jerzy Łukaszewski, wybitny prawnik i dyplomataFoto: PAP/Przemek Wierzchowski

Prof. Jerzy Łukaszewski ukończył ekonomię i nauki polityczne na Uniwersytecie Poznańskim. Odbył następnie studia na Uniwersytecie Harvarda jako stypendysta Fundacji Forda. W latach 1951 do 1957 był nauczycielem akademickim na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim, w Katedrze Historii Powszechnej Nowożytnej. W tych latach zrodziła się jego bliska znajomość z Karolem Wojtyłą, późniejszym papieżem Janem Pawłem II.

W latach 1957–1959 prof. Jerzy Łukaszewski, uważany przez władze komunistycznej Polski za element wywrotowy, dostał po wielu trudach pozwolenie na studia w Uniwersytecie Harvarda jako stypendysta Fundacji Forda.

Po zakończeniu studiów w USA został zatrudniony w biurze Międzynarodowej Organizacji Pracy w Genewie. Rząd PRL zaprotestował przeciw tej nominacji i zażądał usunięcia go z Organizacji. Prof. Jerzy Łukaszewski postanowił więc pozostać na emigracji.

W 1961 r. podjął pracę w Kolegium Europejskim w Brugii – jak sam pisze w swoich wspomnieniach – „na zasadach próby”.   Kolegium Europy w Brugii, jako profesor nauk politycznych i rektor poświęcił trzy dekady życia.

Kolegium Europejskie pod jego kierownictwem stało się kluczową instytucją oferującą wykształcenie w sferze studiów europejskich. W 1988 roku na jego zaproszenie do Brugii przybyła premier Wielkiej Brytanii Margaret Thatcher, która wygłosiła tam słynną mowę tzw. Bruges Speech. Brytyjska polityk po raz pierwszy użyła w niej określenia „eurosceptyzm”.

Po zakończeniu swej misji w Kolegium Europejskim prof. Jerzy Łukaszewski objął w latach 1991–1996 polską placówkę dyplomatyczną w Paryżu. Niezwykłe sukcesy, jakie odnosił w służbie Polsce, wiązały się z jego bliskim kontaktami z przedstawicielami elit politycznych we Francji – był m.in. blisko zaprzyjaźniony z b. przewodniczącym Komisji Europejskiej, Francuzem, Jacquesem Delorsem.  

Prof. Jerzy Łukaszewski był pierwszym Ambasadorem RP we Francji mianowanym po przemianach ustrojowych 1989 roku.

W latach 1998–2002 był członkiem Komitetu Integracji Europejskiej, a od 2005 roku członkiem Group of Political Analysis – organu doradczego Przewodniczącego Komisji Europejskiej.


W 2018 r. Jerzy Łukaszewski opublikował swe obszerne wspomnienia „Iść, jak prowadzi busola”, w których szczegółowo opowiedział o swych doświadczeniach z władzą komunistyczną i działaniach na rzecz zjednoczenia Europy.

"O najważniejszych wydarzeniach zadecydował rok 1959" - napisał prof. Jerzy Łukaszewski w swoich wspomnieniach.

„Kiedy przebiegam myślą minione lata, to wydaje mi się, że miałem szczęście. Przeżyłem wojnę i doczekałem się końca komuny. Byłem świadkiem tego cudu, jakim było zjednoczenie narodów Europy. Jak każde dzieło ludzkie integracja przeżywa kryzysy i porażki. Gorąco pragnę, aby mogła trwać i postępować. Dla dobra narodów, rodzin i jednostek” – napisał prof. Jerzy Łukaszewski w swoich wspomnieniach "Iść, jak busola prowadzi".

Prof. Jerzy Łukaszewski jest autorem ok. 200 publikacji na tematy polityczne i dotyczących integracji europejskiej. Uhonorowany został m.in. Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski. Jest też Komandorem francuskiego Orderu Legii Honorowej. Otrzymał również Odznakę Honorową „Bene Merito”. W imieniu ministra spraw zagranicznych wręczył mu ją ambasador Polski przy UE Jan Tombiński .

Odznaki Honorowe „Bene Merito” (z łac. „Dobrej Zasługi”, „Słusznej Nagrody”) nadawane są od 2009 roku za działalność wzmacniającą pozycję Polski na arenie międzynarodowej.


Źródło: Ambasada RP w Paryżu/PAP/ho