Redakcja Polska

Pokazy szopek to świąteczna tradycja, kultywowana w Polsce i na świecie

20.12.2022 15:54
Najbardziej znane w naszym kraju są oczywiście szopki krakowskie, a to za sprawą corocznego konkursu szopkarskiego, który zapisany jest na liście Dziedzictwa Niematerialnego UNESCO.
Audio
  • Pokazy szopek to piękna świąteczna tradycja - relacja Ewy Plisieckiej [posłuchaj]
Zdjęcie ilustracyjne
Zdjęcie ilustracyjneFoto: pixabay/com

Krakowska szopka różni się od betlejemskiej. Musi być budowlą wieżową i zawierać charakterystyczne dla architektury Krakowa detale. Oprócz scen biblijnych kompozycja zawiera postacie biblijne, legendarne i historyczne. Historia szopkarstwa krakowskiego sięga poł. XIX w. Szopki tworzyli murarze i cieśle z Krakowa i okolic. Było to dla nich dodatkowe zajęcie w czasie martwego sezonu budowlanego. W okresie Bożego Narodzenia chodzili z szopkami po domach. Dziś oryginalne konstrukcje profesjonalnie wykonuje ok. 50 twórców, wśród nich zwycięzcy 80 edycji krakowskiego konkursu.

Sama tradycja sięga do XIII wieku, gdy franciszkanie przenieśli na grunt polski tradycję jasełkową. Natomiast krakowski zwyczaj "chodzenia" z szopką po domach sięga XIX wieku. Jednak po I wojnie światowej zaczął powoli zanikać. By szopkarskie tradycje zachować dla następnych pokoleń, Jerzy Dobrzycki, kierujący magistrackim działem propagandy, w 1937 roku zorganizował pierwszy Konkurs Szopek Krakowskich. Po II wojnie światowej konkursy wznowiono.

Krakowska szopka bożonarodzeniowa zawędrowała w tym roku do Hongkongu. Wybudowali ją studenci i artyści pod okiem krakowskiego szopkarza Filipa Fotomańczyka. Szopka oprócz typowych krakowskich elementów nawiązuje do kultury dalekowschodniej - mówi polski Konsul Generalny w Hongkongu Aleksander Dańda

A co z tradycją szopkarstwa na Śląsku? Tradycyjne śląskie betlejki, dolnośląskie szopki skrzynkowe oraz drewniane szopki wykonane przez ludowych artystów z Dolnego Śląska można zobaczyć na wystawie w Muzeum Górnośląskim w Bytomiu. Najstarsze eksponaty pochodzą z XVIII wieku – mówi kuratorka wystawy Anna Jurczyk.

Szopki tradycyjnie można obejrzeć także w wielu miastach europejskich, w tym na Placu św. Piotra w Rzymie, gdzie szopkę można podziwiać od 3 grudnia. Wraz z nią pojawiła się choinka. Udekorowany bombkami świerk biały przywieziono do Watykanu z małej górskiej miejscowości Rosello w Abruzji, której początki sięgają średniowiecza.

Największa na świecie szopka bożonarodzeniowa z prawie 20-metrowymi figurami Świętej Rodziny stanęła w Alicante na południowym wschodzie Hiszpanii. Szopka została wpisana do Księgi Rekordów Guinnessa w 2019 r. i od tamtego czasu nikt nie pobił tego osiągnięcia.

IAR/ep

 

Święta Bożego Narodzenia w polskiej tradycji i kolędach

24.12.2021 22:00
Z ks. bp. Wiesławem Lechowiczem, delegatem Konferencji Episkopatu Polski ds. Duszpasterstwa Emigracji Polskiej rozmawiamy o religijnym wymiarze Bożego Narodzenia i świętach w polonijnych parafiach na całym świecie.

Wystawa najpiękniejszych szopek krakowskich w Warszawie

24.12.2021 14:00
W Pałacu pod Blachą przy Zamku Królewskim można zobaczyć 50 kunsztownie wykonanych tradycyjnych konstrukcji, z których niemal wszystkie zdobyły nagrody i wyróżnienia.

Płyta "Wesołych świąt” ze świątecznymi przebojami Kabaretu OT.TO

29.11.2022 10:00
Utwór „Znowu idą święta” to zapowiedź płyty, nagranej w studiach Polskiego Radia z udziałem wybitnych artystów, których do współpracy zaprosili Wiesław Tupaczewski, Andrzej Tomanek i Ryszard Makowski.