Redakcja Polska

„Nie ocenzurowano. Polska sztuka niezależna lat 80.” – wystawa w Zamku Ujazdowskim

08.04.2022 13:46
Polską sztukę niezależną lat 80-tych od 8 kwietnia można oglądać na wystawie przygotowanej przez Centrum Sztuki Współczesnej w Warszawie.
Audio
  • Rozmowa z Tadeuszem Borutą, kuratorem wystawy "Nie ocenzurowano. Polska sztuka niezależna lat 80-tych"
Wystawa Nie ocenzurowano. Polska sztuka niezależna lat 80.  w Zamku Ujazdowskim
Wystawa „Nie ocenzurowano. Polska sztuka niezależna lat 80.” w Zamku UjazdowskimMateriały prasowe

Wystawa „Nie ocenzurowano. Polska sztuka niezależna lat 80-tych” ukazuje szeroką panoramę zjawisk artystycznych, w których twórcy w różnorakich formach manifestowali swoją niezależność wobec komunistycznej władzy PRL, próbującej przy użyciu aparatu represji, milicji i wojska zabić wolnościowe aspiracje społeczeństwa.

Pierwsze próby upubliczniania powstałych dzieł artystycznych miały charakter kameralny. Odbywały się w mieszkaniach, na strychach lub bezpośrednio w pracowniach twórców. Jedną z pierwszych form tworzenia niezależnego obiegu kultury były „wystawy walizkowe”, nazwane tak, zgodnie z intencją pomysłodawcy, malarza Marka Sapetty. Część artystów, broniąc swej artystycznej niezależności, przez całe lata 80. pozostawała przy efemerycznych formach działania i prezentacji. Jednak większość twórców, mając poczucie solidarności ze społeczeństwem, szukała miejsc wystawienniczych otwartych dla każdego. Niezależny ruch wystawienniczy szybko znalazł takie miejsce w Kościele, który otworzył się na twórców, nie pytając ich o konfesję i formę prezentowanych dzieł.

Zbliżenie artystów z Kościołem niewątpliwie odcisnęło piętno zarówno na twórczości poszczególnych osób, jak i na charakterze całego ruchu kultury niezależnej; zaowocowało olbrzymią liczbą niezależnych wystaw, w których uczestniczyło ok. 1700 twórców. Niezależny ruchu wystawienniczy miał charakter masowy i wielopokoleniowy. Był zjawiskiem artystyczno-kulturowo-politycznym, które łączyło w jedno polityczny protest i religijno-społeczne odniesienie z twórczym poszukiwaniem formy plastycznej.

Kultura niezależna lat 80. była zjawiskiem różnorakim i wielowątkowym, obejmującym wszystkie dziedziny sztuki, a w tej skali niemającym precedensu w historii. Poza cenzurą powstawały niezliczone dzieła, których twórcy manifestowali swoją niezależność ze świadomością, że tylko niezależna kultura jest w stanie wyrazić fundamentalne doświadczenie człowieka, jakim jest pragnienie wolności.

Z kuratorem wystawy „Nie ocenzurowano. Polska sztuka niezależna lat 80-tych” Tadeuszem Borutą rozmawia Ewa Plisiecka.

Trwa 3. Międzynarodowy Festiwal Filmowy o Totalitaryzmach "Echa Katynia"

07.04.2022 13:30
23 filmy fabularne i dokumentalne zostaną zaprezentowane podczas rozpoczętego Międzynarodowego Festiwalu Filmowego o Totalitaryzmach "Echa Katynia". Festiwal jest organizowany on-line przez Instytut Pamięci Narodowej.

Łotewscy posłowie chcą, aby 9 maja był dniem pamięci o ofiarach wojny na Ukrainie

07.04.2022 15:12
Łotewscy posłowie chcą, aby 9 maja był dniem pamięci o ofiarach wojny na Ukrainie. Parlamentarzyści złożyli projekt ustawy w tej sprawie. Ten dzień był dotychczas hucznie obchodzony przede wszystkim przez mieszkających na Łotwie Rosjan.

Centrum Pomocy dla Kultury na Ukrainie koordynuje inicjatywy ratujące ukraińskie zasoby kulturalne

08.04.2022 10:55
Jego zadaniem jest prowadzenie bazy potrzeb zgłaszanych przez instytucje z Ukrainy, ich weryfikacja oraz zarządzanie dostawami i dystrybucją wsparcia.