- W Archiwum Akt Nowych zachowała się wyjątkowo bogata dokumentacja dotycząca odzyskania przez Polskę niepodległości w roku 1918 - mówił Polskiemu Radiu dla Zagranicy Rafał Kierzkowski z Archiwum Akt Nowych w Warszawie.
- Są to między innymi materiały Tymczasowej Rady Stanu, Rady Regencyjnej oraz Kancelarii Cywilnej Naczelnika Państwa, wśród nich wyróżnia się dokument przekazany przez Radę Regencyjną Józefowi Piłsudskiemu z 14 listopada 1918 roku oraz uwierzytelniona kopia z roku 1937 dokumentu wcześniejszego o trzy dni, z 11 listopada 1918 roku, kiedy to Rada Regencyjna przekazała Józefowi Piłsudskiemu władzę wojskową, to właśnie ten dzień w sposób symboliczny uznano za datę odzyskania przez Polskę niepodległości.
Każdy z dokumentów z czasów budowania państwa polskiego po okresie zaborów jest na swój sposób bezcenny, ale zdaniem Rafała Kierzkowskiego unikatem i swoistą teczką 01 z zasobów Archiwum Akt Nowych jest dokument przekazania całości władzy przez Radę Regencyjną Józefowi Piłsudskiemu z 14 listopada 1918 roku. Możemy w nim przeczytać:
Do Naczelnego Dowódcy Wojsk Polskich Józefa Piłsudskiego.
Stan przejściowy podziału zwierzchniej władzy państwowej, ustanowionej odezwą z dnia 11 listopada 1918 roku, nie może trwać bez szkody dla powstającego Państwa Polskiego.
Władza ta powinna być jednolita.
Wobec tego, kierując się dobrem Ojczyzny, postanawiamy Radę Regencyjną rozwiązać, a od tej chwili obowiązki nasze i odpowiedzialność względem narodu polskiego w Twoje ręce, Panie Naczelny Dowódco, składamy do przekazania Rządowi Narodowemu.
Dokument podpisali: ksiądz biskup Aleksander Kakowski, Zdzisław Lubomirski i Józef Ostrowski, opatrzony jest też okrągłą pieczęcią Rady Regencyjnej Królestwa Polskiego.
O innych, zachowanych w zasobie Archiwum Akt Nowych archiwaliach związanych z procesem odzyskiwania przez Polskę 105 lat temu niepodległości, Rafał Kierzkowski mówił w rozmowie z Marią Wieczorkiewicz.