W magazynie "Widziane z Polski" mówimy o szczycie klimatycznym ONZ w Dubaju. Zjednoczone Emiraty Arabskie, kraj-gospodarz szczytu klimatycznego ONZ-COP28 w Dubaju poinformował, że 118 państw podpisało niewiążące zobowiązanie do potrojenia produkcji energii ze źródeł odnawialnych na świecie do 2030 r.
Kraje-sygnatariusze zobowiązały się "wspólnie działać" w celu zwiększenia możliwości produkcji energii ze źródeł odnawialnych (słonecznej, wiatrowej, hydroelektrycznej itp.) do 11 000 GW wobec 3 400 obecnie, uwzględniając przy tym "różne punkty wyjścia i uwarunkowania narodowe".
Wspomniane państwa zobowiązały się też do podwojenia rocznego tempa zwiększania wydajności energetycznej do 2030 - z obecnych 2 do 4 proc. Także te deklaracje nie mają jednak mocy wiążącej.
„Atom jest przyszłością“ - mówił w Dubaju prezydent Andrzej Duda. Polski przywódca wraz z liderami ponad 20 krajów podpisał deklarację o potrojeniu ilości energii atomowej do 2050 roku. Polski prezydent wraz z innymi politykami przekonywał podczas konferencji klimatycznej ONZ, że energia nuklearna nie szkodzi środowisku.
Informujemy też, że rozpoczynają się prace nad polskim satelitą telekomunikacyjnym, który będzie wyniesiony na orbitę geostacjonarną. Urządzenie wykona polski producent zaawansowanych technologii łączności satelitarnych firma Thorium Space przy wsparciu parterów i Europejskiej Agencji Kosmicznej. Satelita ma być gotowy za pięć lat.
W programie także relacja z uroczystego pochówku na Cmentarzu Wojskowym na warszawskich Powązkach prochów generała Stanisława Kopańskiego i podpułkownika Stefana Eichlera. Stanisław Kopański był dowódcą Samodzielnej Brygady Strzelców Karpackich i obrońcą Tobruku, Stefan Eichler zasłużonym działaczem emigracyjnym.
- Generał Stanisław Kopański i podpułkownik Stefan Eichler to wzorcowe przykłady przedwojennych polskich oficerów. Oddani sprawie wolnej Polski do samego końca, po wojnie musieli się pogodzić z utratą możliwości powrotu do ukochanej ojczyzny. Zostali na obczyźnie aktywnie angażując się w życie polskiej emigracji. Teraz wracają do domu - mówił minister Jan Dziedziczak.
Stanisław Kopański urodził się w rosyjskim Petersburgu w 1895 r. Brał udział w wojnie polsko-bolszewickiej, w szturmie na Wilno w 1919 r. stracił oko, stąd jego przydomek "Jednooki".
W 1923 r. uzyskał dyplom inżyniera dróg i mostów. Od 1927 r. studiował w École Supérieure de Guerre w Paryżu. Był, jak większość dyplomowanych przedwojennych oficerów, bardzo zdolny, wykształcony i obyty w wielu dziedzinach. Po wkroczeniu do Polski Sowietów 17 września 1939 r. ewakuował się do Rumunii. Następnie dotarł do Francji. Tam, na początku kwietnia 1940 r., został dowódcą Brygady Strzelców Karpackich w Syrii, a jesienią tego roku otrzymał nominację na generała brygady. Dowodził obroną Tobruku. Po wojnie, generał Kopański osiedlił się w Anglii. Przez kolejne lata udzielał się w środowiskach kombatanckich. Zmarł w Londynie w 1976 r. i został pochowany na tamtejszym cmentarzu Northwood.
Stefan Eichler urodził się w 1892 r. w Sosnowcu. Od wczesnej młodości angażował się w walkę o niepodległość Polski – był związany ze Związkiem Strzeleckim, a następnie walczył w Legionach Polskich. W okresie międzywojennym pełnił służbę w Wojsku Polskim.
Po wybuchu II wojny światowej został aresztowany przez Sowietów i wywieziony na terytorium ZSRR, skąd wrócił jako żołnierz armii generała Andersa. Po zakończeniu działań wojennych udzielał się politycznie wśród polskiej emigracji w Wielkiej Brytanii. Zmarł w 1980 r. i został pochowany na cmentarzu Morden w Londynie.
W "Kartce z kalendarza" przypominamy, że 156 lat temu urodził się Józef Piłsudski, marszałek Polski, Naczelnik Państwa i Wódz Naczelny Wojska Polskiego. Mąż stanu, polityk, twórca Legionów, architekt niepodległości i zwycięski wódz wojny polsko- bolszewickiej.
W audycji przenosimy się również do Zamku Królewskiego w Warszawie, gdzie wręczono Nagrody Fundacji na rzecz Nauki Polskiej. To według środowiska naukowego najważniejsze nagrody nazywane polskimi Noblami. W tym roku laureatami zostali profesor Maria Lewicka, profesor Krzysztof Liberek, profesor Marcin Stępień i profesor Rafał Latała.
Naszym gościem jest Monika Przypkowska, współkuratorka wystawy "Sztuka widzenia- Nowosielski i inni", którą można oglądać w Warszawie. To wystawa zorganizowana w 100. rocznicę urodzin wielkiego artysty.
W programie także kolejny odcinek cyklu "Język polski" bez granic".
Do wysłuchania magazynu "Widziane z Polski" zaprasza Halina Ostas.