Rozmowy o Ukrainie w Davos
W dniach od 15 do 19 stycznia w Davos odbyło się 54. Światowe Forum Ekonomiczne. Jednym z głównych tematów dyskusji była przyszłość Rosji i Ukrainy.
Rosja Putina zabiera światu pokój i w zamian daje ból - oświadczył na Międzynarodowym Szczycie Ekonomicznym w Davos prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski.
Ukraiński przywódca nazwał Władimira Putina - „wcieleniem wojny”: Jeden człowiek. Jeden człowiek ukradł światu 13 lat pokoju i zamiast pokoju narzucił całemu światu ból, ból i jeszcze raz ból, a także kryzysy, które wpływają na cały świat.
Forum w Davos było także okazją do spotkania Prezydentów Andrzeja Dudy i Wołodymyra Zełenskiego. Przywódcy Polski i Ukrainy zwiedzili wspólnie wystawę poświęconą rosyjskim zbrodniom wojennym. Rozmawiali także w cztery oczy. Prezydent Polski powiedział po spotkaniu, że zapewnił prezydenta Ukrainy, iż Polska będzie wspierać jego kraj. Andrzej Duda podkreślił także, że Ukraina powinna zostać przyjęta do NATO. W trakcie dyskusji na forum polski prezydent przestrzegał także przed atakiem Rosji na kolejny kraj, jeśli ta wygra na Ukrainie.
Szef MSZ Radosław Sikorski wzywał w Davos elity Zachodu, by nie zmuszały Ukrainy do podjęcia negocjacji z Rosją. W szwajcarskim Davos minister spraw zagranicznych wziął udział w "Ukraińskim Śniadaniu" - debacie z udziałem przywódców z całego świata.
Szef polskiej dyplomacji mówił, że "nigdy nie brakuje kieszonkowych Chamberlainów", chcących poświęcić ziemię lub życie innych osób dla ich świętego spokoju.
- Nie powinniśmy tak robić - zaznaczył minister Radosław Sikorski: Użyję ryzykownego porównania, ale jeśli kobieta jest gwałcona, to nie jest dobry moment na mówienie jej - "nie eskaluj" albo "negocjuj" - tylko musisz przyjść jej z pomocą.
Minister mówił w tym kontekście o sytuacji na terytoriach okupowanych przez Rosję, wskazując na przymusową rusyfikację, tortury i porwania ukraińskich dzieci.
- To poświęcenie, które dotyczy Ukraińców, nie nas. I dlatego to tylko Ukraińcy mogą wydawać takie sądy - tłumaczył Radosław Sikorski, pytany, czy Ukraina nie powinna zdecydować się na pewną formę negocjacji, biorąc pod uwagę, że trudno będzie jej odzyskać zajęte przez Rosjan terytorium.
Amerykański sekretarz stanu Antony Blinken powiedział w Davos, że do negocjacji w sprawie zawieszenia broni na Ukrainie niezbędna jest wola Rosji do uszanowania ukraińskiej integralności terytorialnej i niepodległości. Szef amerykańskiej dyplomacji wyraził sceptycyzm, jeśli chodzi o perspektywy zawieszenia broni na Ukrainie: W tej chwili nie widzę tego. Zawsze jesteśmy na to otwarci i nasza uwaga jest na to skierowana, bo jest to coś, czego najbardziej pragnie naród ukraiński. Ale do tego potrzebna jest wola Rosji, aby zaangażować się w negocjacje w dobrej wierze i w oparciu o podstawowe wartości, które zostały zakwestionowane przez jej agresję.
Te wartości to integralność terytorialna, suwerenność i niepodległość. Jeżeli i kiedy Rosja będzie gotowa do negocjacji, opartych na tych podstawach, wówczas znajdzie Ukraińców, którzy będą chcieli negocjować i z pewnością znajdzie wsparcie ze strony Stanów Zjednoczonych.
Mylimy się, że myślimy, że Putin nagle wzniesie ręce i się podda - powiedział w czasie forum minister spraw zagranicznych Litwy Gabrielius Landsbergis i dodał, że stoją teraz przed nami dwa równie prawdopodobne scenariusze - pozytywny i negatywny: Myślę, że Putin liczy teraz na to, iż jak minie trochę czasu i nasze zmęczenie będzie trochę większe, to będzie to dla niego pewna szansa. I szczerze mówiąc, on ma taką szansę. Więc widzę tu dwa możliwe scenariusze: pierwszy, wrócimy do domu i powiemy naszym rządom - słuchajcie, musimy podwoić wysiłki, musimy mieć strategię, wyposażenie, finansowanie. Wkładamy wysiłek i wygrywamy. Ale jest też inny scenariuszy, który również jest bardzo prawdopodobny, że nie będziemy się dogadywać w sprawie tego celu. To mroczny scenariusz, zarówno dla Ukrainy, jak i dla wschodniej flanki.
Wiceszef Komisji Europejskiej Valdis Dombrovskis powiedział w Davos, że Zachód musi nieustannie reagować na próby obchodzenia sankcji przez Rosję. Polityk dodał jednak, że wbrew temu, co twierdzi Rosja, wprowadzone dotąd dwanaście pakietów sankcji przynoszą efekty: Rubel traci na wartości, rosyjski bank centralny chroni rubla, podnosi stopy procentowe, nie znam ostatnich danych, ale to o około 15 procent, co jest dodatkowym obciążeniem dla gospodarki. Jasno widać więc, że ta presja, którą nakładamy na Rosję, jest odczuwalna.
Valdis Dombrovskis dodał, że Rosja nie otrzyma z powrotem swoich zamrożonych aktywów, dopóki kraj ten nie zapłaci za zniszczenia, których dokonał w Ukrainie.
Kolejne ataki USA na pozycje Huti w Jemenie
Stany Zjednoczone przeprowadziły w tym tygodniu kolejne bombardowania pozycji ruchu Huti w Jemenie. Pentagon poinformował, że celem uderzenia były wyrzutnie pocisków balistycznych, z których proirańscy rebelianci ostrzeliwali statki handlowe na Morzu Czerwonym.
Biały Dom poinformował także, że Stany Zjednoczone ponownie zakwalifikują proirańskich Huti w Jemenie jako organizację terrorystyczna. Jest to odpowiedź na ataki bojowników na szlaki żeglugowe na Morzu Czerwonym.
Jednocześnie - jak ostrzegają organizacje niosące pomoc w kraju pogrążonym w Jemenie - pogłębia się kryzys humanitarny w tym kraju. Już teraz pomocy potrzebuje tam ponad 18 milionów cywilów. Liczba może wzrosnąć w związku z kolejnymi starciami wojsk i nalotami Stanów Zjednoczonych na pozycję rebeliantów Huti.
Donald Trump wygrał prawybory w Iowa
Zgodnie z przewidywaniami Donald Trump wygrał republikańskie prawybory w stanie Iowa. Były prezydent zdobył około połowy głosów. Drugie i trzecie miejsce zajęli gubernator Florydy Ron DeSantis i była ambasador USA przy ONZ Nikki Haley. Każde z nich otrzymało około jednej piątej głosów.
Rosnące poparcie dla Donalda Trumpa zmobilizuje również jego przeciwników - powiedziała na antenie Polskiego Radia profesor Małgorzata Zachara-Szymańska z Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Badaczka stosunków międzynarodowych podkreśliła jednak, że to nie przesądza o jego nominacji na kandydata Republikanów na prezydenta.
Kolejne prawybory odbędą się 23 stycznia w New Hampshire. Tam walka może być bardziej wyrównana.
Na magazyn Mija Tydzień zaprasza Przemysław Pawełek.