Logo Polskiego Radia
POSŁUCHAJ
polskieradio.pl
Izabella Mazurek 10.12.2023

Raport Jana Karskiego o Holokauście miał wstrząsnąć politykami

10 grudnia 1942 roku Edward Raczyński przedstawił aliantom szczegółowy raport o Holokauście, sporządzony na podstawie dokumentów przywiezionych do Londynu przez Jana Karskiego.

– Wszyscy Żydzi, na całym świecie, chodzą z otwartą raną – zaznaczał Jan Karski w 1995 roku w BBC. – Oni nie chcą, żeby ta rana się zagoiła. I rana ta jest wspomnieniem o Holokauście. Ludzkość nie powinna zapomnieć o tym, co to jest Holokaust.

Posłuchaj
25:17 jan karski_człowiek, który próbował powstrzymać holokaust.mp3 O kurierze Polskiego Państwa Podziemnego Janie Karskim mówią: historyk prof. Marian Marek Drozdowski i dziennikarz Maciej Wierzyński, który przeprowadził z Karskim wywiad-rzekę, aud. Krzysztofa Michalskiego z cyklu "Naukowy zawrót głowy", w audycji wykorzystano nagrania archiwalne sekcji polskiej BBC z wypowiedzią Jana Karskiego z 1995 roku

 

Informacje o zagładzie Żydów rząd generała Sikorskiego postanowił przesłać dalej do Wielkiej Brytanii i Stanów Zjednoczonych z prośbą o udzielenie pomocy. Niestety, jak sam Karski przyznawał, wielu polityków po prostu nie wierzyło, w to co mówił, nawet podczas bezpośrednich rozmów.

Jan Karski spotkał się nawet z samym prezydentem Stanów Zjednoczonych Franklinem Delano Rooseveltem. Wszędzie, gdzie się pojawiał, mówił o zagładzie Żydów. Przekazanie dramatycznych informacji o obozach zagłady nie przyniosło oczekiwanego rezultatu. Zachód nie zareagował. Jan Karski przez wiele lat podkreślał uderzającą obojętność świata na dramat Holokaustu.


Posłuchaj
30:02 jan karski - w 10-tą rocznicę śmierci___502_10_ii.mp3 - Karski pozostanie w mojej pamięci jako człowiek wybitny i tragiczny zarazem - wspomnienia Władysława Bartoszewskiego w 10. rocznicę śmierci emisariusza. 

 

Karski-1200x660.jpg
Jan Karski - zobacz serwis specjalny

Świadek zagłady

Latem 1942 roku otrzymał misję poinformowania gen. Władysława Sikorskiego i aliantów o tym, co dzieje się w podbitej Polsce. Przywódca organizacji Bundu Leon Feiner nawiązał kontakt z AK, a kilka miesięcy później wraz z Menachemem Kirszenbaumem wprowadził Jana Karskiego na teren getta warszawskiego. Miało to uwiarygodnić późniejszy raport.

– Czegoś podobnego nie było w całej ludzkości – mówił o Holokauście Jan Karski w 1995 roku w BBC. – Rząd wielkiego, cywilizowanego państwa postanawia w sposób naukowy, systematyczny, zniszczyć cały naród. To, co mnie się wtedy wydawało, a czego teraz jestem pewny: cała ludzkość i Żydzi nie byli na to przygotowani. Wielu, nawet kiedy szło już do komór gazowych, jeszcze w to nie wierzyło.

pilecki_663x364_1.jpg
Rotmistrz Pilecki. Jak ochotnik dostał się do Auschwitz

Raport o Holokauście

Jesienią 1942 roku 28-letni Jan Karski przekazał informacje o zagładzie Żydów na Zachód. Rząd generała Sikorskiego postanowił "Raport Karskiego" przesłać dalej do Anglii i USA z prośbą o udzielenie pomocy. Niestety, jak sam Karski przyznawał, wielu polityków po prostu nie wierzyło w to, co mówił, nawet podczas bezpośrednich rozmów.

src="//static.prsa.pl/3f5bf262-aed5-4ca5-88bc-b84ae6064666.file"KL Auschwitz - zobacz serwis edukacyjny w 75. rocznicę wyzwolenia obozu.

Spotkał się nawet z samym prezydentem Stanów Zjednoczonych Franklinem Delano Rooseveltem. Wszędzie, gdzie się pojawiał, mówił o zagładzie Żydów. Przekazanie dramatycznych informacji o obozach zagłady nie przyniosło oczekiwanego rezultatu. Zachód nie zareagował. Jan Karski przez wiele lat podkreślał uderzającą obojętność świata na dramat Holokaustu.

– Chyba nikt z polskich intelektualistów tak głęboko jak profesor Karski nie zrozumiał dramatu Żydów polskich – mówił prof. Marian Marek Drozdowski, przyjaciel Jana Karskiego w 2013 roku. – On znał dzieje Żydów przede wszystkim dlatego, że pochodził z Łodzi.

im