Był synem Adama Bieńkowskiego, nadzorcy majątku rodziny Lanckorońskich i Blanki z Zaleskich. W 1882 roku przyszły archeolog ukończył gimnazjum Batorego we Lwowie, a następnie rozpoczął studia na wydziale filozoficznym Uniwersytetu Lwowskiego, gdzie w 1888 roku doktoryzował się. W kolejnych latach Bieńkowski kształcił się za granicą – w Berlinie i Wiedniu – a następnie przez jakiś czas pracował w instytucjach archeologicznych w Atenach i Rzymie.
W 1893 roku badacz uzyskał tytuł doktora habilitowanego na Uniwersytecie Jagiellońskim i zaczął pracę wykładowcy na tej uczelni. Cztery lata później Bieńkowski został profesorem nadzwyczajnym, a w 1901 roku zwyczajnym. Jednocześnie wiele podróżował - nie tylko po Europie, ale również po Afryce północnej.
W 1908 roku naukowiec założył seminarium archeologiczne na Uniwersytecie Jagiellońskim, które dwa lata później przemieniono w zakład archeologii klasycznej. Jego pierwszym dyrektorem został właśnie Bieńkowski. Nowo powstała katedra była pierwszą taką w Polsce, a dzięki inicjatywie i zaangażowaniu archeologa została znakomicie wyposażona.
Nauczyciel, pisarz, inwentaryzator
W roku akademickim 1908/1909 Bieńkowski był dziekanem wydziału filozoficznego Uniwersytetu Jagiellońskiego, a rok później wyjechał do Egiptu, aby wziąć udział w wykopaliskach w El-Kubanieh. Badacz chętnie uczestniczył w spotkaniach wielu stowarzyszeń naukowych. W 1909 roku dołączył do Polskiej Akademii Umiejętności, skupiającej elitę ówczesnej kadry naukowej, a także został wiceprezesem Towarzystwa Numizmatycznego w Krakowie.
Bieńkowski był człowiekiem, który zainicjował zbadanie i inwentaryzację zabytków sztuki starożytnej znajdujących się w polskich zbiorach – w Muzeum Książąt Czartoryskich w Krakowie i jego oddziale w Gołuchowie. Badacz planował także zorganizować Polski Instytut Archeologiczny w Rzymie lub Atenach, jednak nigdy nie udało mu się zrealizować tego pomysłu.
Badacz pozostawił po sobie blisko osiemdziesiąt pięć prac, przy czym do najważniejszych należą jego dzieła poświęcone historii sztuki starożytnego Rzymu i Grecji: na przykład "Historya kształtów biustu starożytnego" (1895) i "Impresjonizm w sztuce rzymskiej i starochrześcijańskiej" (1896).
Piotr Bieńkowski zmarł 10 sierpnia 1925 roku w Chylinie leżącej w województwie wielkopolskim. Został pochowany na cmentarzu Rakowickim w Krakowie.
jb
Źródła:
Stanisław Jan Gąsiorowski, Piotr Ignacy Łada Bieńkowski, Polski Słownik Biograficzny II, s. 73-74.