Grecka inskrypcja odkryta w pozostałościach budynku nazwanego przez archeologów "kościołem apostołów" (bazylice z okresu bizantyjskiego), na stanowisku el Arjak w północnym Izraelu dowodzi, zdaniem badaczy, że świątynię wzniesiono w miejscu, gdzie wcześniej stał dom św. Piotra i św. Andrzeja.
Bazylika "wodza apostołów"
Napis odnosi się do darczyńcy, "Konstantyna, sługi Chrystusa", dalej znajduje się inwokacja z prośbą o wstawiennictwo św. Piotra, "wodza i dowódcy niebiańskich apostołów". Obramowany czarnym medalionem napis stanowi część mozaiki podłogowej w zakrystii kościoła.
- To odkrycie jest najmocniejszym dowodem na wyjątkowy związek postaci Piotra Apostoła z bazyliką. Prawdopodobnie była ona mu poświęcona. Ponieważ bizantyjska tradycja chrześcijańska umiejscawiała dom Piotra w Betsaidzie, a nie w Kafarnaum, jak często się dziś uważa, wydaje się prawdopodobne, że bazylika upamiętnia jego dom - stwierdził prof. Steven Notley, dyrektor naukowy wykopalisk.
Potwierdzenie wczesnośredniowiecznego przekazu
Odkrycie wiąże bazylikę z kościołem opisanym przez Willibalda, biskupa Eichstätt żyjącego w VIII wieku, który podał, że świątynia została zbudowana nad domem Piotra i Andrzeja. Hierarcha odwiedził to miejsce podczas swojej podróży do Ziemi Świętej i to wówczas wskazano mu kościół jako świątynię zbudowaną na miejscu urodzenia apostoła.
Betsaida była niewielką miejscowością znajdującą się u ujścia Jordanu do jeziora Genezaret. W czasach rzymskich, jak wspomina żydowski historyk Józef Flawiusz, rozrosła się do rozmiarów miasteczka o nazwie Julias. Potwierdzają to znalezione na stanowisku archeologicznym pozostałości murowanych zabudowań miejskich (m.in. łaźni) z okresu rzymskiej okupacji.
Czytaj także:
Wykopaliska zostaną wznowione w październiku, gdy zakończy się oczyszczanie całego kościoła, co pozwoli odpowiedzieć na pytania o fazy jego rozbudowy i być może poskutkuje odkryciem dodatkowych inskrypcji. Prace prowadzone są przez naukowców z izraelskiego Kinneret College i nowojorskiego Nyack College.
Piotr, czyli Skała
Zgodnie z przekazem biblijnym Piotr był jednym z dwunastu apostołów - najbliższych uczniów Jezusa. Początkowo nosił imię Szymon, ale od chwili, gdy uznał Jezusa za mesjasza, ten nazywał go Piotrem: "Ty jesteś Piotr [czyli Skała], i na tej Skale zbuduję Kościół mój" (Mt, 16,18).
Zgodnie z tradycją Piotr był pierwszym biskupem Rzymu, od którego rozpoczyna się sukcesja apostolska papieży, i poniósł tam męczeńską śmierć przez ukrzyżowanie głową w dół w czasach panowania cesarza Nerona.
El Araj Excavation Project/bm