Pięć wieków od wybudowania wawelskich piwnic wejdą do nich - z końcem tego roku - pierwsi zwiedzający. Chodzi o odrestaurowane i zagospodarowane na potrzeby wystawy oraz otwartego magazynu podziemia wschodniego skrzydła zamku. 20 lutego 2023 roku przewodniczący Społecznego Komitetu Odnowy Zabytków Krakowa Borysław Czarakcziew wręczył Andrzejowi Betlejowi promesę finansowania tego projektu.
Piwnice z XVI wieku
- Wawel jest naszym dziedzictwem narodowym, miejscem, gdzie bije serce historii. Wydaje nam się, że to nasza powinność, byśmy o takie miejsca szczególnie dbali - powiedział dziennikarzom na Wawelu Borysław Czarakcziew. Jak dodał, wartość zadania to 12 mln 746 tys., z czego 4 mln 94 tys. zostaną sfinansowane przez SKOZK. Resztę środków uzupełniają dotacje Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Budowę wawelskich piwnic zakończono w 1524 roku. Przestrzeń ta stała się później jednym z magazynów, w którym od lat 80. XX wieku gromadzono kamienne detale architektoniczne, trwały tam też prace konserwatorskie i archeologiczne. - Zmieniające się uwarunkowania, zwłaszcza jeśli chodzi o kwestie techniczne, pozwalają nam otwierać nowe przestrzenie, nieznane szerszej publiczności. Nowe technologie umożliwiają nam w sposób atrakcyjny pokazać to, co decyduje o autentyzmie tego wyjątkowego miejsca - podkreślał w rozmowie z PAP prof. Andrzej Betlej.
Podziemia Zamku Królewskiego na Wawelu w Krakowie. Fot. PAP/Łukasz Gągulski
Kolekcja gromadzona latami
Nowa podziemna ekspozycja będzie prezentować elementy związane z historią zamku, jego archeologią i kulturą. - Oprócz kamiennych detali przedstawionych na specjalnych regałach będzie można zobaczyć detale, które są wbudowane w ściany - tłumaczyła Anna Pieczyńska, koordynatorka projektu "Wawel podziemny".
- Są to elementy detali architektonicznych, które pochodzą z zamku, a które były zdemontowane, gdzieś wbudowane, wykorzystane. To wszystko było przez lata kolekcjonowane i opisywane po to, by dzisiaj mogła powstać ta ekspozycja – dodała Anna Pieczyńska.
Podziemia Zamku Królewskiego na Wawelu w Krakowie. Fot. PAP/Łukasz Gągulski
Bitwa konserwatorów i autentyczne cegiełki
Zwiedzanie rozpoczynać się będzie w sali "Jak restaurować Wawel", poświęconej akcji z początku XX w. przywracania Dziedzińcowi Arkadowemu dawnej świetności. W tej części wystawy przedstawiona będzie, w formie dialogu, "bitwa" konserwatorska, podczas której wykluwały się teoretyczne założenia dotyczące choćby kwestii zastępowania podczas odnawiania zamku oryginałów kopiami.
Na końcu tej podziemnej trasy znajdować się natomiast będzie "Sala cegiełek wawelskich" z kolekcją autentycznych elementów budowlanych (te znajdujące się w murze cegiełkowym to ich kopie). Ta część wystawy zostanie wzbogacona opowieściami o wawelskich darczyńcach.
***
Czytaj także:
***
- Lapidarium to najlepszy świadek przemian historii Zamku Królewskiego na Wawelu. Tutaj turyści będą mogli również zobaczyć tak atrakcyjne przestrzenie, jak oryginalna średniowieczna studnia – dodał prof. Andrzej Betlej. Jak podkreślił, "to początek wielkiego projektu udostępniania kolejnych rezerwatów archeologicznych".
jp/PAP