Logo Polskiego Radia
POSŁUCHAJ
polskieradio.pl
Bartłomiej Makowski 02.06.2023

Bułgaria. Znaleziono być może najstarszy zabytek zapisany cyrylicą

W ruinach twierdzy Bałyk Dere we wschodniej Bułgarii archeolodzy znaleźli datowany na połowę X wieku napierśnik średniowiecznego woja, na którym jest napis cyrylicą; może to być najstarszy artefakt z tym systemem pisma - poinformował portal Livescience.com.

Twierdza Bałyk Dere położona jest we wsi Chuchła w paśmie Rodopów na pograniczu bułgarsko-greckim.

Św. Demetriuszu...

Napis to siedem wierszy wspominających o dwóch mężczyznach - Pawle i Nikołaju. Prawdopodobnie byli oni wojami, którzy służyli w Bałyk Dere. Inskrypcja jest modlitwą do świętego Demetriusza z Salonik, który był uważany za patrona prawosławnych żołnierzy bułgarskich w ich bitwach z sąsiadami. W inskrypcji Paweł i Nikołaj proszą św. Demetriusza o miłosierdzie, odkupienie grzechów, ochronę i uzdrowienie.

Napierśnik - to część zbroi przeznaczona do ochrony przedniej części tułowia. Autorzy znaleziska podkreślają jednak, że znaleziony przedmiot nie był typowym napierśnikiem. Iwajło Kanew, archeolog i główny kustosz Narodowego Muzeum Historycznego Bułgarii, który kierował wykopaliskami, uważa, że był to raczej rodzaj amuletu, który miał chronić noszącego nie tylko przed ciosami, ale także przed "złymi mocami".

"Na podstawie naszej analizy uważamy, że przedmiot ten prawdopodobnie trafił do twierdzy między 916 a 927 rokiem wraz z bułgarskimi wojami" - powiedział Kanew.

Czym była cyrylica?

Cyrylica - to pismo alfabetyczne, służące do zapisu języków wschodniosłowiańskich i południowosłowiańskich. Nazwa pochodzi od św. Cyryla, który żył w IX wieku naszej ery. Jak dotąd za najstarszy artefakt zapisany tym alfabetem uważano inskrypcje z monasteru w pobliżu wsi Krepcza w Bułgarii, datowane na 921 rok.

PAP/bm