Logo Polskiego Radia
POSŁUCHAJ
Polskie Radio
Bartłomiej Makowski 30.07.2018

Jerozolima - miasto trzech religii

Dla Żydów, chrześcijan i wyznawców islamu to jedno z najświętszych miejsc. Jego nazwa pochodzi podobno od słowa "szalom", czyli "pokój". To jednak pokoju zawsze brakowało murom Jeruzalem.
Panorama JerozolimyPanorama Jerozolimy StateofIsrael/Wikimedia Commons CC

30 lipca 1980 Kneset, izraelski parlament, uznał Jerozolimę stolicą państwa. Decyzji tej nie uznała Organizacja Narodów Zjednoczonych, pozostawiając ją otwartą do przyszłych rozmów izraelsko-palestyńskich.

Początki istnienia miasta giną w mrokach dziejów. O mieście Stary Testament wspomina po raz pierwszy w kontekście zamieszkujących je Jebuzytów, w czasach Abrahama (ok. 1750 p.n.e).

- Jebuzejczycy osiedlili się tutaj i miasto nazwali Uruszalim, czyli fundacja boga Szalima, boga zdrowia, tego który daje szczęście i wybawia – słyszymy w audycji Małgorzaty Szalewickiej "Jerozolima - miasto trzech relgii".

Około roku 1000 p.n.e król Dawid w procesie jednoczenia państwa postanowił zdobyć Uruszalim, będące nadal we władaniu Jebuzytów. Udało mu się to dopiero podstępem: dowódca jego armii Joab przedostał się za mury przez studnie i tunele doprowadzające wodę do miasta. Dawid przemianował miasto na Jerusalem (od słowa "szalom", czyli "pokój").

Dawid uczynił z Jerozolimy stolicę, jego syn i następca – Salomon – stworzył z niej kwitnącą metropolię. Jego zasługą było też zbudowanie Wielkiej Świątyni. Po śmierci Salomona zakończył się okres świetności Izraela. Jerozolimę złupili Babilończycy w 597 p.n.e., rabując i burząc Świątynię. Kolejna wzniesiona została już po uwolnieniu Izraelitów z tzw. niewoli babilońskiej. Przybytek rozbudował Herod Wielki. Jego Świątynia została zburzona podczas krwawo stłumionego powstania w 70 r. n.e.

Jerozolima przechodziła z rąk do rąk: panowali tu Rzymianie, Persowie, Bizantyjczycy, w 638 roku zdobyli je muzułmanie. W 691 roku zakończyła się budowa Kopuły na Skale mieszczącej się na Wzgórzu Świątynnym. Od X do XIII wieku zdobycie miasta było celem wypraw krzyżowych. Wyprawy europejskiego rycerstwa do Ziemi Świętej zakończyły się niepowodzeniem i teren ten – wraz z Jerozolimą – był kontrolowany przez wyznawców islamu.

Po II wojnie światowej postanowiono utworzyć państwo Izrael. Jerozolima stała się jednym z punktów spornych między Żydami i Palestyńczykami. Początkowo była podzielona między te dwie grupy, jednak wskutek wojny sześciodniowej w 1967 została w całości opanowana przez Izrael.

Posłuchaj audycji "Jerozolima - miasto trzech religii" o Jerozolimie dawnej i współczesnej.

bm