Co to więc jest czas? Jak go mierzymy? Na te pytania odpowiadają dziecko, astrofizyk oraz zegarmistrz. I, czego właściwie można było się spodziewać, ich odpowiedzi zdecydowanie się różnią. Bo w tym wypadku punkt widzenia zależy także od wieku, czyli, paradoksalnie – od czasu.
Czy możemy podróżować w czasie?
12:31 TROJKA Reportaz 2021_10_28 18-40-44.mp3 To, co mierzą zegary (Reportaż/Trójka)
– Czas to coś takiego, co trwa i nie można cofać się w czasie. Jesteśmy w czasie i tak jak jesteśmy, nie możemy tego czasu zmienić – mówi mała dziewczynka. – Czasu nie można złapać ani go zmierzyć – dodaje.
– Nie ma definicji czasu: już święty Augustyn miał powiedzieć: "Gdy nikt mnie nie pyta, wiem, co to jest czas. Ale kiedy ktoś zapyta – nie wiem". To jest pojęcie, którym wszyscy się posługujemy: umawiamy się "za ileś", "na ileś", wspominamy, co było w przeszłości, a więc w pewnej odległości czasowej od chwili obecnej, robimy plany i przewidywania dotyczące przyszłości – tłumaczy astrofizyk i dziennikarz dr Stanisław Bajtlik. – Więc pojęcie czasu cały czas jest z nami i jest przez nas używane. Ale nie ma definicji czasu – podkreśla. I dodaje: – Myślę, że z powodu tego fundamentalnego braku możemy przyjąć, że czas, to jest to, co mierzą zegary...
Obecnie czas można sprawdzić bardzo łatwo: na ręcznym zegarku, w samochodzie, w telefonie komórkowym. Kiedyś czas pomagała ustalić... zegarynka. – Została wymyślona w Niemczech w 1935 roku przez firmę Siemens. Jej celem było podanie precyzyjnej godziny w momencie dzwonienia - wyjaśnia Tomasz Suma z Muzeum Poczty i Telekomunikacji we Wrocławiu. Już w 1936 roku pojawiła się w słuchawkach telefonów polskich: w Warszawie, Gdańsku, Katowicach i Toruniu. – Głosu jej użyczyła warszawska aktorka Lidia Wysocka – zdradza. Mało kto wie, że zegarynka istnieje do dzisiaj.
– Pojęcie czasu ma wiele aspektów: jest aspekt fizyczny, czyli czas, który mierzą zegary, ale jest także czas psychologiczny – mówi dr Bajtlik. A mała dziewczynka tłumaczy: – Kiedy robimy coś fajnego, czas leci szybko, a jak robimy coś nudnego, to leci bardzo wolno. Chyba robi nam na złość.
Co to jest czas? – Stanisław Bajtlik/YouTube Wszechnica FWW
***
Tytuł reportażu: To, co mierzą zegary
Autorka reportażu: Magda Skawińska
Data emisji: 28.10.2021
Godzina emisji: 18.40
pr