"Protesty na Białorusi będą, jeśli zorganizują je z zewnątrz"

Przeprowadzenie przez białoruską opozycję akcji protestacyjnych po tegorocznych wyborach prezydenckich będzie możliwe tylko wtedy, jeśli zostaną one zorganizowane z zewnątrz - oświadczyła szefowa Centralnej Komisji Wyborczej Lidzija Jarmoszyna.

Lidzija Jarmoszyna, przewodnicząca Centralnej Komisji Wyborczej na Białorusi od 1996 roku. Zajmie się i głosowaniem w 2015 roku (zdjęcie z 2012 roku)

Foto: Włodzimierz Pac, Polskie Radio

- Będą (akcje protestacyjne), jeśli zostaną zorganizowane. Aby się odbyły, trzeba je zorganizować i przeznaczyć na to odpowiednie środki, a skąd mogą pochodzić środki? - oznajmiła Jarmoszyna podczas konferencji on-line w Mińsku.
Przypomniała, że podczas poprzedniej kampanii przed wyborami prezydenckimi w 2010 r. "każdy z kandydatów zapraszał swoich wyborców na nielegalne akcje, chociaż byli ostrzegani przez prokuraturę". - Jeśli tacy ludzie się pojawią i ich ideologia zostanie podsycona, w tym finansowo, to może dojść do wydarzeń mających na celu zdestabilizowanie porządku społecznego - dodała.
Jarmoszyna wyraziła przekonanie, że zasadnicza pretensja, jaką mają do Białorusi USA i Unia Europejska, to sprawowanie przez Aleksandra Łukaszenkę urzędu prezydenta już od ponad 20 lat. - Niektórzy nasi partnerzy, szczególnie ci najbardziej wpływowi, woleliby kogoś bardziej posłusznego - oceniła.
Szefowa CKW wyraziła przy tym przekonanie, że na Białorusi są przestrzegane zasady demokracji. - Owszem, mamy jednego człowieka (na stanowisku prezydenta), ale co 5 lat jego pełnomocnictwa są potwierdzane przez naród w wyborach - zaznaczyła.
Zaapelowała o uszanowanie woli mieszkańców Białorusi. - Jeśli uważają oni, że dana osoba gwarantuje przestrzeganie ich podstawowych praw konstytucyjnych i nie chcą zmian i boją się ich, to uszanujmy ich zdanie - powiedziała.
Dodała, że jest wiele przykładów, gdy na miejscu demokracji powstawała najkrwawsza dyktatura.
Szefowa CKW zapewniła, że białoruscy urzędnicy mają całkowitą swobodę wyrażania swoich poglądów. Zapytana, dlaczego wobec tego nigdy nie krytykują kursu obranego przez władze, odparła: "Widocznie się z nim zgadzają".

Jarmoszyna o Paryżu

Jarmoszyna nawiązała też do faktu, że jest jedną z osób objętych zakazem wjazdu do UE i USA. Przypomniała, że objęto ją sankcjami w 2004 r., po referendum, w którym zlikwidowano ograniczenia na ubieganie przez jedną osobę o stanowisko prezydenta więcej niż dwa razy.
Wyznała, że kiedyś marzyła o wyjeździe do Paryża i zniesienie sankcji pozwoliłoby jej urzeczywistnić to marzenie. - Myślę, że to nastąpi wtedy, kiedy będę osobą bez żadnego znaczenia, na przykład przejdę na emeryturę - oświadczyła.
Termin tegorocznych wyborów prezydenckich na Białorusi ma zostać ogłoszony na początku sierpnia, ale Jarmoszyna już dwukrotnie zapowiadała, że najbardziej prawdopodobna data to 15 listopada.
Po ostatnich wyborach prezydenckich w grudniu 2010 r. doszło do brutalnego zdławienia protestów przeciwko oficjalnym wynikom, dającym prawie 80 proc. poparcia Łukaszence, zajmującemu stanowisko prezydenta już od 1994 r. Jeden z kandydatów opozycji, Mikoła Statkiewicz, nadal odbywa wyrok 6 lat pozbawienia wolności, gdyż sąd uznał go za winnego organizacji masowych zamieszek.
Wszystkie wybory, jakie odbywały się na Białorusi od 1996 roku, zostały uznane przez OBWE za nieuczciwe.

PAP/agkm

Informacje o Białorusi: Raport Białoruś