W 60. rocznicę powrotu Skarbów Wawelskich do Polski, po wywiezieniu ich na czas II wojny światowej, przypomnieliśmy sensacyjne dzieje tego niezwykłego zbioru. Jerzy Petrus wspominał w audycji, że pracownicy Zamku Królewskiego już na dwa tygodnie przed wybuchem wojny zaczęli zabezpieczać zbiory. Gdy doszło do pierwszych bombardowań, większość dróg ewakuacji była niestety odcięta. - Postanowiono wywieźć 164 eksponaty Wisłą. Zapakowano je w skrzynie, które następnie załadowano na galar.
Tak rozpoczęła się długa i niebezpieczna wędrówka przez Rumunię, Francję, Wielką Brytanię. Niemcy wielokrotnie próbowali przejąć zabytki, które szczęśliwie z pomocą wielu ludzi, udało się wywieźć do Kanady. Wśród Skarbów Wawelskich, które udało się ocalić, znalazł się m.in. Szczerbiec - miecz koronacyjny, rękopisy dzieł Chopina, "Kazań Świętokrzyskich" i wiele innych artefaktów.
W audycji przypomnieliśmy starania, które doprowadziły do sprowadzenia eksponatów z Kanady do Polski w roku 1959. Jerzy Petrus opowiedział o wzruszającej podróży cennego ładunku przez kraj, podczas której ludzie wychodzili z kwiatami na perony, by powitać powracające artefakty polskiej kultury. W programie nie zabrakło też archiwalnych wspomnień ludzi, zaangażowanych bezpośrednio w ich ratowanie.
***
Tytuł audycji: Rozmowy po zmroku
Przygotowała: Aldona Łaniewska-Wołłk
Data emisji: 13.03.2019
Godzina emisji: 22.00
jp/bch/kh
