O motywach pasyjnych w sztuce chrześcijańskiego Wschodu i Zachodu

Ostatnia aktualizacja: 26.03.2018 13:25
Obraz Mantegny, "Złożenie do grobu" Caravaggia, Piety Michała Anioła, "Biczowanie" Piera della Francesca, "Ukrzyżowanie" Rubensa, "Golgota" Jana Styki, "Chrystus św. Jana od Krzyża" Salvadora Dali - to tylko niektóre przykłady wybitnych dzieł sztuki podejmujących wątek pasyjny.
Audio
  • O pasji w sztuce chrześcijaństwa mówią historycy sztuki: Justyna Guze, Aleksandra Sulikowska, Zofia Herman oraz prof. Jerzy Mizołek. Audycja Anny Lisieckiej (PR, 2018)
Fragment obrazu Martwy Chrystus Andrei Mantegni
Fragment obrazu "Martwy Chrystus" Andrei MantegniFoto: Wikipedia/domena publiczna

Molier_663.jpg
Molier. "W jego sztukach możemy przeglądać się jak w lustrze"

- Na początku ta tematyka ukazywana była w duchu triumfu nad śmiercią. Większość przedstawień z IV czy V wieku to są sceny, które ukazują krzyż, winiec - symbol zwycięstwa, czasami narzędzia Męki Pańskiej i najwyżej Chrystusa przed Piłatem. Dopiero od IX-X wieku zaczynają się  wyobrażenia Chrystusa, który jest martwy lub cierpiący - zwrócił uwagę w audycji "Strefa literatury" historyk sztuki prof. Jerzy Mizołek.

Historyczka sztuki Zofia Herman podkreśliła, że "pasja Chrystusa jest niezwykle ważna w świecie obrazów z kręgu chrześcijaństwa zachodniego". - Jego cierpienie i ofiara znajdowały się w centrum wiary chrześcijańskiej, jednak takie rozbudowane cykle narracyjne, opowiadające o męczeńskiej śmierci Chrystusa, zaczęły powstawać dopiero w XIV wieku. Miały na to wpływ przemiany w religijności i w literaturze religijnej - wskazała.

Malarze - jak zauważyła historyczka sztuki Justyna Guze - pracowali na zamówienie. - Na pewno każdy artysta zostawia w swoim dziele odcisk własnej osobowości, natomiast obawiałabym się powiedzieć, że malarze wykonujący te słynne cykle pasyjne malowali podłóg tego, co sami uważali. Sobór Trydencki doskonale skodyfikował zasady pobożności, nabożności, kontemplacji a tym samym tego, jakie powinno być dzieło sztuki - zaznaczyła.

O przedstawianiu motywów pasyjnych w tradycji wschodniochrześcijańskiej mówiła w Dwójce historyczka sztuki Aleksandra Sulikowska. - Sztuka prawosławna jest dość oszczędna, jeśli chodzi o obrazowanie Pasji. Zwykle ten temat sprowadza się do kilku scen - wyjaśniła. - One wszystkie prowadzą odbiorcę, wiernych, do tego wyobrażenia centralnego, którym jest Zmartwychwstanie - wytłumaczyła.

Zapraszamy do wysłuchania całej audycji, w której historycy sztuki opowiedzieli o konkretnych przykładach dzieł stworzonych na przestrzeni wieków, m.in. tych autorstwa Michała Anioła.

***

Tytuł audycji: Strefa literatury

Przygotowały: Anna Lisiecka i Dorota Gacek

Goście: historycy sztuki - Justyna Guze (Muzeum Narodowe w Warszawie), Aleksandra Sulikowska (Muzeum Narodowe w Warszawie), Zofia Herman (Muzeum Narodowe w Warszawie) oraz prof. Jerzy Mizołek (Uniwersytet Warszawski)

Data emisji: 25.03.2018

Godzina emisji: 17.00

kk/jp

Czytaj także

Andrea Mantegna i pierwszy Chrystus w skrócie

Ostatnia aktualizacja: 10.04.2016 16:00
– Nie było wcześniej w historii malarstwa przypadku, by Chrystusa pokazywać od strony stóp w tak dużym skrócie perspektywicznym – mówiła dr Grażyna Bastek o "Opłakiwaniu zmarłego Chrystusa".
rozwiń zwiń
Czytaj także

"Tondo Doni". Dzieło zamówione przez kupca

Ostatnia aktualizacja: 16.07.2017 13:00
- To jeden z nielicznych obrazów sztalugowych, jakie wyszły spod rąk Michała Anioła. Jego rangę podnosi fakt, że to obraz perfekcyjny i znakomicie zachowany – podkreśliła dr Grażyna Bastek.
rozwiń zwiń