Hanoch Levin: komedie męczarni i inne sceny

– Jest twórcą szalenie uniwersalnym, który genialnie porusza się po wielu literackich formach – mówiła w Dwójce Ana Lewicka o wielorodzajowym dziele Hanocha Levina, znakomitego izraelskiego dramaturga, pisarza, poety i reżysera teatralnego.

Hanoch Levin "Krum". Reżyseria Krzysztof Warlikowski. Podczas próby od lewej: Maja Ostałowska , Marek Kalita. Teatr TR, Warszawa, 2005

Foto: PAP/Andrzej Rybczyński

Próba usystematyzowania twórczości Hanocha Levina niesie za sobą, jak przypominali goście "Sezonu na Dwójkę" , ryzyko uproszczenia. – Warto jednak spojrzeć na Levina w sposób całościowy – podkreślała Justyna Biernat, która przywołała za jednym z krytyków trzy etapy w dorobku izraelskiego twórcy. – Kabarety satyryczne czy farsy rodzinne, komedie męczarni i dramaty mityczne, metafizyczne – opowiadała.

O uniwersalnym charakterze dzieła literackiego Levina mówili również pozostali rozmówcy Jacka Wakara. Podkreślano wielość gatunków, w których objawiał się kunszt tego pisarza: dramaty, piosenki, skecze, opowiadania. Wskazywano na aktualność opowiadanych przez Levina historii – w tych zawsze scenicznych obrazach może się przeglądać zarówno czytelnik (widz) izraelski, jak i również właśnie polski.

Pretekstem do rozmowy o Hanochu Levinie była niedawno wydana książka "Królestwo Wszechwanny, proza, skecze, piosenki, poezja". Publikacja ta zawiera nieznane dotychczas w Polsce teksty pisarza. Takiego Hanocha Levina, czytamy w notce redakcyjnej książki, widzowie teatralni i czytelnicy jeszcze nie znają: jest śmieszny, przerażający, pociągający i odpychający, zaskakujący i wzruszający. To materiał na nowoczesny kabaret, nie tylko żydowski, a także propozycja szczerego i radykalnie egzystencjalnego dialogu.

Fragment okładki książki Hanocha Levina "Królestwo Wszechwanny, proza, skecze, piosenki, poezja". Wyd. ADiT

Gośćmi Jacka Wakara byli znawcy sztuk Levina: Ana Nowicka, Justyna Biernat, Artur Tyszkiewicz oraz tłumacz literatury hebrajskiej Michał Sobelman. (jp)